2.Makkabäer 13,12

Die Bibel
-
Gottes ewiges Wort




 deutsch  English
      Die Bibelversion
      Die Bibelstelle
 Formatierung des Bibeltextes  Auswahl der Bibelversionen

2.Makkabäer      Apokryphen - Apokryphen

Version 1

Septuaginta - Übersetzung des Alten Testamentes und einiger Spätschriften in die griechische Alltagssprache, zwischen 250 und 100 v.Chr. primär in Alexandria entstanden .

Version 2

Die Vulgata stellt eine lateinische Übersetzung der Bibel aus dem Griechischen dar, die von Hieronymus ca 382 bis ca 395 erstellt wurde. Die Version NOVA entstand im Auftrag des Vaticanums II .

Inhaltsverzeichnis

2.Makkabäer - Kapitel

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

2.Makkabäer 13,12



2.Makkabäer - Kapitel 1


1.1  τοῖς ἀδελφοῖς τοῖς κατ' αἴγυπτον ιουδαίοις χαίρειν οἱ ἀδελφοὶ οἱ ἐν ιεροσολύμοις ιουδαῖοι καὶ οἱ ἐν τῇ χώρᾳ τῆς ιουδαίας εἰρήνην ἀγαθήν 1.2  καὶ ἀγαθοποιήσαι ὑμῖν ὁ θεὸς καὶ μνησθείη τῆς διαθήκης αὐτοῦ τῆς πρὸς αβρααμ καὶ ισαακ καὶ ιακωβ τῶν δούλων αὐτοῦ τῶν πιστῶν 1.3  καὶ δῴη ὑμῖν καρδίαν πᾶσιν εἰς τὸ σέβεσθαι αὐτὸν καὶ ποιεῖν αὐτοῦ τὰ θελήματα καρδίᾳ μεγάλῃ καὶ ψυχῇ βουλομένῃ 1.4  καὶ διανοίξαι τὴν καρδίαν ὑμῶν ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ καὶ ἐν τοῖς προστάγμασιν καὶ εἰρήνην ποιήσαι 1.5  καὶ ἐπακούσαι ὑμῶν τῶν δεήσεων καὶ καταλλαγείη ὑμῖν καὶ μὴ ὑμᾶς ἐγκαταλίποι ἐν καιρῷ πονηρῷ 1.6  καὶ νῦν ὧδέ ἐσμεν προσευχόμενοι περὶ ὑμῶν 1.7  βασιλεύοντος δημητρίου ἔτους ἑκατοστοῦ ἑξηκοστοῦ ἐνάτου ἡμεῖς οἱ ιουδαῖοι γεγράφαμεν ὑμῖν ἐν τῇ θλίψει καὶ ἐν τῇ ἀκμῇ τῇ ἐπελθούσῃ ἡμῖν ἐν τοῖς ἔτεσιν τούτοις ἀφ' οὗ ἀπέστη ἰάσων καὶ οἱ μετ' αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ἁγίας γῆς καὶ τῆς βασιλείας 1.8  καὶ ἐνεπύρισαν τὸν πυλῶνα καὶ ἐξέχεαν αἷμα ἀθῶον καὶ ἐδεήθημεν τοῦ κυρίου καὶ εἰσηκούσθημεν καὶ προσηνέγκαμεν θυσίαν καὶ σεμίδαλιν καὶ ἐξήψαμεν τοὺς λύχνους καὶ προεθήκαμεν τοὺς ἄρτους 1.9  καὶ νῦν ἵνα ἄγητε τὰς ἡμέρας τῆς σκηνοπηγίας τοῦ χασελευ μηνός ἔτους ἑκατοστοῦ ὀγδοηκοστοῦ καὶ ὀγδόου 1.10  οἱ ἐν ιεροσολύμοις καὶ οἱ ἐν τῇ ιουδαίᾳ καὶ ἡ γερουσία καὶ ιουδας ἀριστοβούλῳ διδασκάλῳ πτολεμαίου τοῦ βασιλέως ὄντι δὲ ἀπὸ τοῦ τῶν χριστῶν ἱερέων γένους καὶ τοῖς ἐν αἰγύπτῳ ιουδαίοις χαίρειν καὶ ὑγιαίνειν 1.11  ἐκ μεγάλων κινδύνων ὑπὸ τοῦ θεοῦ σεσῳσμένοι μεγάλως εὐχαριστοῦμεν αὐτῷ ὡς ἂν πρὸς βασιλέα παρατασσόμενοι 1.12  αὐτὸς γὰρ ἐξέβρασεν τοὺς παραταξαμένους ἐν τῇ ἁγίᾳ πόλει 1.13  εἰς τὴν περσίδα γενόμενος γὰρ ὁ ἡγεμὼν καὶ ἡ περὶ αὐτὸν ἀνυπόστατος δοκοῦσα εἶναι δύναμις κατεκόπησαν ἐν τῷ τῆς ναναίας ἱερῷ παραλογισμῷ χρησαμένων τῶν περὶ τὴν ναναίαν ἱερέων 1.14  ὡς γὰρ συνοικήσων αὐτῇ παρεγένετο εἰς τὸν τόπον ὅ τε ἀντίοχος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ φίλοι χάριν τοῦ λαβεῖν τὰ χρήματα πλείονα εἰς φερνῆς λόγον 1.15  καὶ προθέντων αὐτὰ τῶν ἱερέων τοῦ ναναίου κἀκείνου προσελθόντος μετ' ὀλίγων εἰς τὸν περίβολον τοῦ τεμένους συγκλείσαντες τὸ ἱερόν ὡς εἰσῆλθεν ἀντίοχος 1.16  ἀνοίξαντες τὴν τοῦ φατνώματος κρυπτὴν θύραν βάλλοντες πέτρους συνεκεραύνωσαν τὸν ἡγεμόνα καὶ μέλη ποιήσαντες καὶ τὰς κεφαλὰς ἀφελόντες τοῖς ἔξω παρέρριψαν 1.17  κατὰ πάντα εὐλογητὸς ἡμῶν ὁ θεός ὃς παρέδωκεν τοὺς ἀσεβήσαντας 1.18  μέλλοντες ἄγειν ἐν τῷ χασελευ πέμπτῃ καὶ εἰκάδι τὸν καθαρισμὸν τοῦ ἱεροῦ δέον ἡγησάμεθα διασαφῆσαι ὑμῖν ἵνα καὶ αὐτοὶ ἄγητε σκηνοπηγίας καὶ τοῦ πυρός ὅτε νεεμιας ὁ οἰκοδομήσας τό τε ἱερὸν καὶ τὸ θυσιαστήριον ἀνήνεγκεν θυσίας 1.19  καὶ γὰρ ὅτε εἰς τὴν περσικὴν ἤγοντο ἡμῶν οἱ πατέρες οἱ τότε εὐσεβεῖς ἱερεῖς λαβόντες ἀπὸ τοῦ πυρὸς τοῦ θυσιαστηρίου λαθραίως κατέκρυψαν ἐν κοιλώματι φρέατος τάξιν ἔχοντος ἄνυδρον ἐν ᾧ κατησφαλίσαντο ὥστε πᾶσιν ἄγνωστον εἶναι τὸν τόπον 1.20  διελθόντων δὲ ἐτῶν ἱκανῶν ὅτε ἔδοξεν τῷ θεῷ ἀποσταλεὶς νεεμιας ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῆς περσίδος τοὺς ἐκγόνους τῶν ἱερέων τῶν ἀποκρυψάντων ἔπεμψεν ἐπὶ τὸ πῦρ ὡς δὲ διεσάφησαν ἡμῖν μὴ εὑρηκέναι πῦρ ἀλλὰ ὕδωρ παχύ ἐκέλευσεν αὐτοὺς ἀποβάψαντας φέρειν 1.21  ὡς δὲ ἀνηνέχθη τὰ τῶν θυσιῶν ἐκέλευσεν τοὺς ἱερεῖς νεεμιας ἐπιρρᾶναι τῷ ὕδατι τά τε ξύλα καὶ τὰ ἐπικείμενα 1.22  ὡς δὲ ἐγένετο τοῦτο καὶ χρόνος διῆλθεν ὅ τε ἥλιος ἀνέλαμψεν πρότερον ἐπινεφὴς ὤν ἀνήφθη πυρὰ μεγάλη ὥστε θαυμάσαι πάντας 1.23  προσευχὴν δὲ ἐποιήσαντο οἱ ἱερεῖς δαπανωμένης τῆς θυσίας οἵ τε ἱερεῖς καὶ πάντες καταρχομένου ιωναθου τῶν δὲ λοιπῶν ἐπιφωνούντων ὡς νεεμιου 1.24  ἦν δὲ ἡ προσευχὴ τὸν τρόπον ἔχουσα τοῦτον κύριε κύριε ὁ θεός ὁ πάντων κτίστης ὁ φοβερὸς καὶ ἰσχυρὸς καὶ δίκαιος καὶ ἐλεήμων ὁ μόνος βασιλεὺς καὶ χρηστός 1.25  ὁ μόνος χορηγός ὁ μόνος δίκαιος καὶ παντοκράτωρ καὶ αἰώνιος ὁ διασῴζων τὸν ισραηλ ἐκ παντὸς κακοῦ ὁ ποιήσας τοὺς πατέρας ἐκλεκτοὺς καὶ ἁγιάσας αὐτούς 1.26  πρόσδεξαι τὴν θυσίαν ὑπὲρ παντὸς τοῦ λαοῦ σου ισραηλ καὶ διαφύλαξον τὴν μερίδα σου καὶ καθαγίασον 1.27  ἐπισυνάγαγε τὴν διασπορὰν ἡμῶν ἐλευθέρωσον τοὺς δουλεύοντας ἐν τοῖς ἔθνεσιν τοὺς ἐξουθενημένους καὶ βδελυκτοὺς ἔπιδε καὶ γνώτωσαν τὰ ἔθνη ὅτι σὺ εἶ ὁ θεὸς ἡμῶν 1.28  βασάνισον τοὺς καταδυναστεύοντας καὶ ἐξυβρίζοντας ἐν ὑπερηφανίᾳ 1.29  καταφύτευσον τὸν λαόν σου εἰς τὸν τόπον τὸν ἅγιόν σου καθὼς εἶπεν μωυσῆς 1.30  οἱ δὲ ἱερεῖς ἐπέψαλλον τοὺς ὕμνους 1.31  καθὼς δὲ ἀνηλώθη τὰ τῆς θυσίας καὶ τὸ περιλειπόμενον ὕδωρ ὁ νεεμιας ἐκέλευσεν λίθους μείζονας καταχεῖν 1.32  ὡς δὲ τοῦτο ἐγενήθη φλὸξ ἀνήφθη τοῦ δὲ ἀπὸ τοῦ θυσιαστηρίου ἀντιλάμψαντος φωτὸς ἐδαπανήθη 1.33  ὡς δὲ φανερὸν ἐγενήθη τὸ πρᾶγμα καὶ διηγγέλη τῷ βασιλεῖ τῶν περσῶν ὅτι εἰς τὸν τόπον οὗ τὸ πῦρ ἔκρυψαν οἱ μεταχθέντες ἱερεῖς τὸ ὕδωρ ἐφάνη ἀφ' οὗ καὶ οἱ περὶ τὸν νεεμιαν ἥγνισαν τὰ τῆς θυσίας 1.34  περιφράξας δὲ ὁ βασιλεὺς ἱερὸν ἐποίησεν δοκιμάσας τὸ πρᾶγμα 1.35  καὶ οἷς ἐχαρίζετο ὁ βασιλεύς πολλὰ διάφορα ἐλάμβανεν καὶ μετεδίδου 1.36  προσηγόρευσαν δὲ οἱ περὶ τὸν νεεμιαν τοῦτο νεφθαρ ὃ διερμηνεύεται καθαρισμός καλεῖται δὲ παρὰ τοῖς πολλοῖς νεφθαι
1.1  tois adelphois tois kat' aigypton ioydaiois chairein oi adelphoi oi en ierosolymois ioydaioi kai oi en teh chohra tehs ioydaias eirehnehn agathehn 1.2  kai agathopoiehsai ymin o theos kai mnehstheieh tehs diathehkehs aytoy tehs pros abraam kai isaak kai iakohb tohn doylohn aytoy tohn pistohn 1.3  kai doheh ymin kardian pasin eis to sebesthai ayton kai poiein aytoy ta thelehmata kardia megaleh kai psycheh boylomeneh 1.4  kai dianoixai tehn kardian ymohn en toh nomoh aytoy kai en tois prostagmasin kai eirehnehn poiehsai 1.5  kai epakoysai ymohn tohn deehseohn kai katallageieh ymin kai meh ymas egkatalipoi en kairoh ponehroh 1.6  kai nyn ohde esmen proseychomenoi peri ymohn 1.7  basileyontos dehmehtrioy etoys ekatostoy exehkostoy enatoy ehmeis oi ioydaioi gegraphamen ymin en teh thlipsei kai en teh akmeh teh epelthoyseh ehmin en tois etesin toytois aph' oy apesteh iasohn kai oi met' aytoy apo tehs agias gehs kai tehs basileias 1.8  kai enepyrisan ton pylohna kai exechean aima athohon kai edeehthehmen toy kyrioy kai eisehkoysthehmen kai prosehnegkamen thysian kai semidalin kai exehpsamen toys lychnoys kai proethehkamen toys artoys 1.9  kai nyn ina agehte tas ehmeras tehs skehnopehgias toy chaseley mehnos etoys ekatostoy ogdoehkostoy kai ogdooy 1.10  oi en ierosolymois kai oi en teh ioydaia kai eh geroysia kai ioydas aristoboyloh didaskaloh ptolemaioy toy basileohs onti de apo toy tohn christohn iereohn genoys kai tois en aigyptoh ioydaiois chairein kai ygiainein 1.11  ek megalohn kindynohn ypo toy theoy sesohsmenoi megalohs eycharistoymen aytoh ohs an pros basilea paratassomenoi 1.12  aytos gar exebrasen toys parataxamenoys en teh agia polei 1.13  eis tehn persida genomenos gar o ehgemohn kai eh peri ayton anypostatos dokoysa einai dynamis katekopehsan en toh tehs nanaias ieroh paralogismoh chrehsamenohn tohn peri tehn nanaian iereohn 1.14  ohs gar synoikehsohn ayteh paregeneto eis ton topon o te antiochos kai oi syn aytoh philoi charin toy labein ta chrehmata pleiona eis phernehs logon 1.15  kai prothentohn ayta tohn iereohn toy nanaioy kakeinoy proselthontos met' oligohn eis ton peribolon toy temenoys sygkleisantes to ieron ohs eisehlthen antiochos 1.16  anoixantes tehn toy phatnohmatos kryptehn thyran ballontes petroys synekeraynohsan ton ehgemona kai meleh poiehsantes kai tas kephalas aphelontes tois exoh parerripsan 1.17  kata panta eylogehtos ehmohn o theos os paredohken toys asebehsantas 1.18  mellontes agein en toh chaseley pempteh kai eikadi ton katharismon toy ieroy deon ehgehsametha diasaphehsai ymin ina kai aytoi agehte skehnopehgias kai toy pyros ote neemias o oikodomehsas to te ieron kai to thysiastehrion anehnegken thysias 1.19  kai gar ote eis tehn persikehn ehgonto ehmohn oi pateres oi tote eysebeis iereis labontes apo toy pyros toy thysiastehrioy lathraiohs katekrypsan en koilohmati phreatos taxin echontos anydron en oh katehsphalisanto ohste pasin agnohston einai ton topon 1.20  dielthontohn de etohn ikanohn ote edoxen toh theoh apostaleis neemias ypo toy basileohs tehs persidos toys ekgonoys tohn iereohn tohn apokrypsantohn epempsen epi to pyr ohs de diesaphehsan ehmin meh eyrehkenai pyr alla ydohr pachy ekeleysen aytoys apobapsantas pherein 1.21  ohs de anehnechtheh ta tohn thysiohn ekeleysen toys iereis neemias epirranai toh ydati ta te xyla kai ta epikeimena 1.22  ohs de egeneto toyto kai chronos diehlthen o te ehlios anelampsen proteron epinephehs ohn anehphtheh pyra megaleh ohste thaymasai pantas 1.23  proseychehn de epoiehsanto oi iereis dapanohmenehs tehs thysias oi te iereis kai pantes katarchomenoy iohnathoy tohn de loipohn epiphohnoyntohn ohs neemioy 1.24  ehn de eh proseycheh ton tropon echoysa toyton kyrie kyrie o theos o pantohn ktistehs o phoberos kai ischyros kai dikaios kai eleehmohn o monos basileys kai chrehstos 1.25  o monos chorehgos o monos dikaios kai pantokratohr kai aiohnios o diasohzohn ton israehl ek pantos kakoy o poiehsas toys pateras eklektoys kai agiasas aytoys 1.26  prosdexai tehn thysian yper pantos toy laoy soy israehl kai diaphylaxon tehn merida soy kai kathagiason 1.27  episynagage tehn diasporan ehmohn eleytherohson toys doyleyontas en tois ethnesin toys exoythenehmenoys kai bdelyktoys epide kai gnohtohsan ta ethneh oti sy ei o theos ehmohn 1.28  basanison toys katadynasteyontas kai exybrizontas en yperehphania 1.29  kataphyteyson ton laon soy eis ton topon ton agion soy kathohs eipen mohysehs 1.30  oi de iereis epepsallon toys ymnoys 1.31  kathohs de anehlohtheh ta tehs thysias kai to perileipomenon ydohr o neemias ekeleysen lithoys meizonas katachein 1.32  ohs de toyto egenehtheh phlox anehphtheh toy de apo toy thysiastehrioy antilampsantos phohtos edapanehtheh 1.33  ohs de phaneron egenehtheh to pragma kai diehggeleh toh basilei tohn persohn oti eis ton topon oy to pyr ekrypsan oi metachthentes iereis to ydohr ephaneh aph' oy kai oi peri ton neemian ehgnisan ta tehs thysias 1.34  periphraxas de o basileys ieron epoiehsen dokimasas to pragma 1.35  kai ois echarizeto o basileys polla diaphora elambanen kai metedidoy 1.36  prosehgoreysan de oi peri ton neemian toyto nephthar o diermehneyetai katharismos kaleitai de para tois pollois nephthai
1.1  Fratribus, qui sunt per Aegyp tum, Iudaeis salutem dicunt fratres, qui sunt in Hierosolymis Iudaei et qui in regione Iudaeae, pacem bonam. 1.2  Et benefaciat vobis Deus et meminerit testamenti sui, quod locutus est ad Abraham et Isaac et Iacob servorum suorum fidelium; 1.3  et det vobis cor omnibus, ut colatis eum et faciatis eius voluntatem corde magno et animo volenti; 1.4  et adaperiat cor vestrum in lege sua et in praeceptis suis et faciat pacem; 1.5  et exaudiat orationes vestras et reconcilietur vobis nec vos deserat in tempore malo. 1.6  Et nunc hic sumus orantes pro vobis. 1.7  Regnante Demetrio, anno centesimo sexagesimo nono, nos Iudaei scripsimus vobis in tribulatione et impetu, qui supervenit nobis in istis annis, ex quo recessit Iason et, qui cum eo erant, a sancta terra et a regno 1.8  et portam succenderunt et effuderunt sanguinem innocentem; et oravimus ad Dominum et exauditi sumus et obtulimus sacrificia et similaginem et accendimus lucernas et proposuimus panes. 1.9  Et nunc ut frequentetis dies Scenopegiae mensis Casleu, 1.10  anno centesimo octogesimo octavo. Qui sunt Hierosolymis et in Iudaea, senatusque et Iudas Aristobulo magistro Ptolemaei regis, qui est de genere christorum sacerdotum, et his, qui in Aegypto sunt, Iudaeis salutem et sanitatem. 1.11  De magnis periculis a Deo liberati magnifice gratias agimus ipsi, utpote qui adversus regem dimicavimus; 1.12  ipse enim effervere fecit eos, qui pugnaverunt contra sanctam civitatem. 1.13  Nam cum in Perside esset dux ipse et qui cum ipso videbatur esse intolerabilis exercitus, concisi sunt in templo Naneae, fraude utentibus sacerdotibus Naneae. 1.14  Etenim quasi cum ea habitaturus venit ad locum Antiochus et, qui cum ipso erant, amici, ut acciperet pecunias multas dotis nomine. 1.15  Cumque proposuissent eas sacerdotes Naneae, et ipse cum paucis ingressus esset intra ambitum fani, clauserunt templum; cum intrasset Antiochus, 1.16  aperto occulto aditu laquearis, mittentes lapides percusserunt ducem et diviserunt membratim et, capitibus amputatis, foras proiecerunt. 1.17  Per omnia benedictus Deus, qui tradidi 1.18  Facturi igitur quinta et vicesima die mensis Casleu purificationem templi, necessarium duximus significare vobis, ut et vos quoque agatis diem Scenopegiae et ignis, qui datus est, quando Nehemias, aedificato templo et altari, obtulit sacrificia. 1.19  Nam cum in Persidem ducerentur patres nostri, sacerdotes, qui tunc cultores Dei erant, acceptum ignem de altari occulte absconderunt in cavo putei situm habentis siccum, in quo contutati sunt eum, ita ut omnibus ignotus esset locus. 1.20  Cum autem praeterissent anni multi, et placuit Deo, ut mitteretur Nehemias a rege Persidis, nepotes sacerdotum illorum, qui absconderant, misit ad ignem. 1.21  Sicut narraverunt nobis, non invenerunt ignem sed aquam crassam. Et iussit eos haurire et afferre. Utque imposita sunt sacrificia, iussit sacerdotes Nehemias aspergere aqua et ligna et, quae erant superposita. 1.22  Utque hoc factum est, et tempus transiit, et sol refulsit, qui prius erat in nubilo, accensus est ignis magnus, ita ut omnes mirarentur. 1.23  Orationem autem faciebant sacerdotes, dum consummaretur sacrificium: et sacerdotes et omnes, Ionatha inchoante, ceteris autem respondentibus ut Nehemias. 1.24  Erat autem oratio hunc habens modum: “ Domine, Domine Deus, omnium creator, terribilis et fortis, iustus et misericors, qui solus es rex et bonus, 1.25  solus praestans, solus iustus et omnipotens et aeternus; qui liberas Israel de omni malo, qui fecisti patres electos et sanctificasti eos, 1.26  accipe sacrificium pro universo populo tuo Israel et custodi partem tuam et sanctifica. 1.27  Congrega dispersionem nostram, libera eos, qui serviunt gentibus, et contemptos et abominatos respice, ut sciant gentes quia tu es Deus noster. 1.28  Afflige opprimentes nos et contumeliam facientes in superbia. 1.29  Constitue populum tuum in loco sancto tuo, sicut dixit Moyses ”. 1.30  Sacerdotes autem psallebant hymnos. 1.31  Cum autem consumptum esset sacrificium, ex residua aqua Nehemias iussit lapides maiores perfundi 1.32  quod ut factum est, flamma accensa est, sed a lumine, quod refulsit ex altari, consumpta est. 1.33  Ut vero manifestata est res, et renuntiatum est regi Persarum quod in loco, in quo ignem absconderant hi, qui translati fuerant, sacerdotes, aqua apparuit, de qua Nehemias et, qui cum eo erant, purificaverunt ea, quae essent sacrificii, 1.34  circumsaepiens autem rex et rem diligenter examinans, templum fecit. 1.35  Et quibus gratificabatur rex, multa dona accipiebat et tribuebat. 1.36  Appellaverunt autem, qui cum Nehemia erant, hunc locum Nephthar, quod interpretatur Purificatio; vocatur autem apud plures Nephthai.


2.Makkabäer - Kapitel 2


2.1  εὑρίσκεται δὲ ἐν ταῖς ἀπογραφαῖς ιερεμιας ὁ προφήτης ὅτι ἐκέλευσεν τοῦ πυρὸς λαβεῖν τοὺς μεταγενομένους ὡς σεσήμανται 2.2  καὶ ὡς ἐνετείλατο τοῖς μεταγενομένοις ὁ προφήτης δοὺς αὐτοῖς τὸν νόμον ἵνα μὴ ἐπιλάθωνται τῶν προσταγμάτων τοῦ κυρίου καὶ ἵνα μὴ ἀποπλανηθῶσιν ταῖς διανοίαις βλέποντες ἀγάλματα χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ καὶ τὸν περὶ αὐτὰ κόσμον 2.3  καὶ ἕτερα τοιαῦτα λέγων παρεκάλει μὴ ἀποστῆναι τὸν νόμον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν 2.4  ἦν δὲ ἐν τῇ γραφῇ ὡς τὴν σκηνὴν καὶ τὴν κιβωτὸν ἐκέλευσεν ὁ προφήτης χρηματισμοῦ γενηθέντος αὐτῷ συνακολουθεῖν ὡς δὲ ἐξῆλθεν εἰς τὸ ὄρος οὗ ὁ μωυσῆς ἀναβὰς ἐθεάσατο τὴν τοῦ θεοῦ κληρονομίαν 2.5  καὶ ἐλθὼν ὁ ιερεμιας εὗρεν οἶκον ἀντρώδη καὶ τὴν σκηνὴν καὶ τὴν κιβωτὸν καὶ τὸ θυσιαστήριον τοῦ θυμιάματος εἰσήνεγκεν ἐκεῖ καὶ τὴν θύραν ἐνέφραξεν 2.6  καὶ προσελθόντες τινὲς τῶν συνακολουθούντων ὥστε ἐπισημάνασθαι τὴν ὁδὸν καὶ οὐκ ἐδυνήθησαν εὑρεῖν 2.7  ὡς δὲ ὁ ιερεμιας ἔγνω μεμψάμενος αὐτοῖς εἶπεν ὅτι καὶ ἄγνωστος ὁ τόπος ἔσται ἕως ἂν συναγάγῃ ὁ θεὸς ἐπισυναγωγὴν τοῦ λαοῦ καὶ ἵλεως γένηται 2.8  καὶ τότε ὁ κύριος ἀναδείξει ταῦτα καὶ ὀφθήσεται ἡ δόξα τοῦ κυρίου καὶ ἡ νεφέλη ὡς ἐπὶ μωυσῇ ἐδηλοῦτο ὡς καὶ ὁ σαλωμων ἠξίωσεν ἵνα ὁ τόπος καθαγιασθῇ μεγάλως 2.9  διεσαφεῖτο δὲ καὶ ὡς σοφίαν ἔχων ἀνήνεγκεν θυσίαν ἐγκαινισμοῦ καὶ τῆς τελειώσεως τοῦ ἱεροῦ 2.10  καθὼς καὶ μωυσῆς προσηύξατο πρὸς κύριον καὶ κατέβη πῦρ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τὰ τῆς θυσίας ἐδαπάνησεν οὕτως καὶ σαλωμων προσηύξατο καὶ καταβὰν τὸ πῦρ ἀνήλωσεν τὰ ὁλοκαυτώματα 2.11  καὶ εἶπεν μωυσῆς διὰ τὸ μὴ βεβρῶσθαι τὸ περὶ τῆς ἁμαρτίας ἀνηλώθη 2.12  ὡσαύτως καὶ ὁ σαλωμων τὰς ὀκτὼ ἡμέρας ἤγαγεν 2.13  ἐξηγοῦντο δὲ καὶ ἐν ταῖς ἀναγραφαῖς καὶ ἐν τοῖς ὑπομνηματισμοῖς τοῖς κατὰ τὸν νεεμιαν τὰ αὐτὰ καὶ ὡς καταβαλλόμενος βιβλιοθήκην ἐπισυνήγαγεν τὰ περὶ τῶν βασιλέων βιβλία καὶ προφητῶν καὶ τὰ τοῦ δαυιδ καὶ ἐπιστολὰς βασιλέων περὶ ἀναθεμάτων 2.14  ὡσαύτως δὲ καὶ ιουδας τὰ διαπεπτωκότα διὰ τὸν γεγονότα πόλεμον ἡμῖν ἐπισυνήγαγεν πάντα καὶ ἔστιν παρ' ἡμῖν 2.15  ὧν οὖν ἐὰν χρείαν ἔχητε τοὺς ἀποκομιοῦντας ὑμῖν ἀποστέλλετε 2.16  μέλλοντες οὖν ἄγειν τὸν καθαρισμὸν ἐγράψαμεν ὑμῖν καλώς οὖν ποιήσετε ἄγοντες τὰς ἡμέρας 2.17  ὁ δὲ θεὸς ὁ σώσας τὸν πάντα λαὸν αὐτοῦ καὶ ἀποδοὺς τὴν κληρονομίαν πᾶσιν καὶ τὸ βασίλειον καὶ τὸ ἱεράτευμα καὶ τὸν ἁγιασμόν 2.18  καθὼς ἐπηγγείλατο διὰ τοῦ νόμου ἐλπίζομεν γὰρ ἐπὶ τῷ θεῷ ὅτι ταχέως ἡμᾶς ἐλεήσει καὶ ἐπισυνάξει ἐκ τῆς ὑπὸ τὸν οὐρανὸν εἰς τὸν ἅγιον τόπον ἐξείλετο γὰρ ἡμᾶς ἐκ μεγάλων κακῶν καὶ τὸν τόπον ἐκαθάρισεν 2.19  τὰ δὲ κατὰ τὸν ιουδαν τὸν μακκαβαῖον καὶ τοὺς τούτου ἀδελφοὺς καὶ τὸν τοῦ ἱεροῦ τοῦ μεγίστου καθαρισμὸν καὶ τὸν τοῦ βωμοῦ ἐγκαινισμὸν 2.20  ἔτι τε τοὺς πρὸς ἀντίοχον τὸν ἐπιφανῆ καὶ τὸν τούτου υἱὸν εὐπάτορα πολέμους 2.21  καὶ τὰς ἐξ οὐρανοῦ γενομένας ἐπιφανείας τοῖς ὑπὲρ τοῦ ιουδαϊσμοῦ φιλοτίμως ἀνδραγαθήσασιν ὥστε τὴν ὅλην χώραν ὀλίγους ὄντας λεηλατεῖν καὶ τὰ βάρβαρα πλήθη διώκειν 2.22  καὶ τὸ περιβόητον καθ' ὅλην τὴν οἰκουμένην ἱερὸν ἀνακομίσασθαι καὶ τὴν πόλιν ἐλευθερῶσαι καὶ τοὺς μέλλοντας καταλύεσθαι νόμους ἐπανορθῶσαι τοῦ κυρίου μετὰ πάσης ἐπιεικείας ἵλεω γενομένου αὐτοῖς 2.23  ὑπὸ ἰάσωνος τοῦ κυρηναίου δεδηλωμένα διὰ πέντε βιβλίων πειρασόμεθα δι' ἑνὸς συντάγματος ἐπιτεμεῖν 2.24  συνορῶντες γὰρ τὸ χύμα τῶν ἀριθμῶν καὶ τὴν οὖσαν δυσχέρειαν τοῖς θέλουσιν εἰσκυκλεῖσθαι τοῖς τῆς ἱστορίας διηγήμασιν διὰ τὸ πλῆθος τῆς ὕλης 2.25  ἐφροντίσαμεν τοῖς μὲν βουλομένοις ἀναγινώσκειν ψυχαγωγίαν τοῖς δὲ φιλοφρονοῦσιν εἰς τὸ διὰ μνήμης ἀναλαβεῖν εὐκοπίαν πᾶσιν δὲ τοῖς ἐντυγχάνουσιν ὠφέλειαν 2.26  καὶ ἡμῖν μὲν τοῖς τὴν κακοπάθειαν ἐπιδεδεγμένοις τῆς ἐπιτομῆς οὐ ῥᾴδιον ἱδρῶτος δὲ καὶ ἀγρυπνίας τὸ πρᾶγμα 2.27  καθάπερ τῷ παρασκευάζοντι συμπόσιον καὶ ζητοῦντι τὴν ἑτέρων λυσιτέλειαν οὐκ εὐχερές ὅμως διὰ τὴν τῶν πολλῶν εὐχαριστίαν ἡδέως τὴν κακοπάθειαν ὑποίσομεν 2.28  τὸ μὲν διακριβοῦν περὶ ἑκάστων τῷ συγγραφεῖ παραχωρήσαντες τὸ δὲ ἐπιπορεύεσθαι τοῖς ὑπογραμμοῖς τῆς ἐπιτομῆς διαπονοῦντες 2.29  καθάπερ γὰρ τῆς καινῆς οἰκίας ἀρχιτέκτονι τῆς ὅλης καταβολῆς φροντιστέον τῷ δὲ ἐγκαίειν καὶ ζωγραφεῖν ἐπιχειροῦντι τὰ ἐπιτήδεια πρὸς διακόσμησιν ἐξεταστέον οὕτως δοκῶ καὶ ἐπὶ ἡμῶν 2.30  τὸ μὲν ἐμβατεύειν καὶ περίπατον ποιεῖσθαι λόγων καὶ πολυπραγμονεῖν ἐν τοῖς κατὰ μέρος τῷ τῆς ἱστορίας ἀρχηγέτῃ καθήκει 2.31  τὸ δὲ σύντομον τῆς λέξεως μεταδιώκειν καὶ τὸ ἐξεργαστικὸν τῆς πραγματείας παραιτεῖσθαι τῷ τὴν μετάφρασιν ποιουμένῳ συγχωρητέον 2.32  ἐντεῦθεν οὖν ἀρξώμεθα τῆς διηγήσεως τοῖς προειρημένοις τοσοῦτον ἐπιζεύξαντες εὔηθες γὰρ τὸ μὲν πρὸ τῆς ἱστορίας πλεονάζειν τὴν δὲ ἱστορίαν ἐπιτεμεῖν
2.1  eyrisketai de en tais apographais ieremias o prophehtehs oti ekeleysen toy pyros labein toys metagenomenoys ohs sesehmantai 2.2  kai ohs eneteilato tois metagenomenois o prophehtehs doys aytois ton nomon ina meh epilathohntai tohn prostagmatohn toy kyrioy kai ina meh apoplanehthohsin tais dianoiais blepontes agalmata chrysa kai argyra kai ton peri ayta kosmon 2.3  kai etera toiayta legohn parekalei meh apostehnai ton nomon apo tehs kardias aytohn 2.4  ehn de en teh grapheh ohs tehn skehnehn kai tehn kibohton ekeleysen o prophehtehs chrehmatismoy genehthentos aytoh synakoloythein ohs de exehlthen eis to oros oy o mohysehs anabas etheasato tehn toy theoy klehronomian 2.5  kai elthohn o ieremias eyren oikon antrohdeh kai tehn skehnehn kai tehn kibohton kai to thysiastehrion toy thymiamatos eisehnegken ekei kai tehn thyran enephraxen 2.6  kai proselthontes tines tohn synakoloythoyntohn ohste episehmanasthai tehn odon kai oyk edynehthehsan eyrein 2.7  ohs de o ieremias egnoh mempsamenos aytois eipen oti kai agnohstos o topos estai eohs an synagageh o theos episynagohgehn toy laoy kai ileohs genehtai 2.8  kai tote o kyrios anadeixei tayta kai ophthehsetai eh doxa toy kyrioy kai eh nepheleh ohs epi mohyseh edehloyto ohs kai o salohmohn ehxiohsen ina o topos kathagiastheh megalohs 2.9  diesapheito de kai ohs sophian echohn anehnegken thysian egkainismoy kai tehs teleiohseohs toy ieroy 2.10  kathohs kai mohysehs prosehyxato pros kyrion kai katebeh pyr ek toy oyranoy kai ta tehs thysias edapanehsen oytohs kai salohmohn prosehyxato kai kataban to pyr anehlohsen ta olokaytohmata 2.11  kai eipen mohysehs dia to meh bebrohsthai to peri tehs amartias anehlohtheh 2.12  ohsaytohs kai o salohmohn tas oktoh ehmeras ehgagen 2.13  exehgoynto de kai en tais anagraphais kai en tois ypomnehmatismois tois kata ton neemian ta ayta kai ohs kataballomenos bibliothehkehn episynehgagen ta peri tohn basileohn biblia kai prophehtohn kai ta toy dayid kai epistolas basileohn peri anathematohn 2.14  ohsaytohs de kai ioydas ta diapeptohkota dia ton gegonota polemon ehmin episynehgagen panta kai estin par' ehmin 2.15  ohn oyn ean chreian echehte toys apokomioyntas ymin apostellete 2.16  mellontes oyn agein ton katharismon egrapsamen ymin kalohs oyn poiehsete agontes tas ehmeras 2.17  o de theos o sohsas ton panta laon aytoy kai apodoys tehn klehronomian pasin kai to basileion kai to ierateyma kai ton agiasmon 2.18  kathohs epehggeilato dia toy nomoy elpizomen gar epi toh theoh oti tacheohs ehmas eleehsei kai episynaxei ek tehs ypo ton oyranon eis ton agion topon exeileto gar ehmas ek megalohn kakohn kai ton topon ekatharisen 2.19  ta de kata ton ioydan ton makkabaion kai toys toytoy adelphoys kai ton toy ieroy toy megistoy katharismon kai ton toy bohmoy egkainismon 2.20  eti te toys pros antiochon ton epiphaneh kai ton toytoy yion eypatora polemoys 2.21  kai tas ex oyranoy genomenas epiphaneias tois yper toy ioydaismoy philotimohs andragathehsasin ohste tehn olehn chohran oligoys ontas leehlatein kai ta barbara plehtheh diohkein 2.22  kai to periboehton kath' olehn tehn oikoymenehn ieron anakomisasthai kai tehn polin eleytherohsai kai toys mellontas katalyesthai nomoys epanorthohsai toy kyrioy meta pasehs epieikeias ileoh genomenoy aytois 2.23  ypo iasohnos toy kyrehnaioy dedehlohmena dia pente bibliohn peirasometha di' enos syntagmatos epitemein 2.24  synorohntes gar to chyma tohn arithmohn kai tehn oysan dyschereian tois theloysin eiskykleisthai tois tehs istorias diehgehmasin dia to plehthos tehs ylehs 2.25  ephrontisamen tois men boylomenois anaginohskein psychagohgian tois de philophronoysin eis to dia mnehmehs analabein eykopian pasin de tois entygchanoysin ohpheleian 2.26  kai ehmin men tois tehn kakopatheian epidedegmenois tehs epitomehs oy radion idrohtos de kai agrypnias to pragma 2.27  kathaper toh paraskeyazonti symposion kai zehtoynti tehn eterohn lysiteleian oyk eycheres omohs dia tehn tohn pollohn eycharistian ehdeohs tehn kakopatheian ypoisomen 2.28  to men diakriboyn peri ekastohn toh syggraphei parachohrehsantes to de epiporeyesthai tois ypogrammois tehs epitomehs diaponoyntes 2.29  kathaper gar tehs kainehs oikias architektoni tehs olehs katabolehs phrontisteon toh de egkaiein kai zohgraphein epicheiroynti ta epitehdeia pros diakosmehsin exetasteon oytohs dokoh kai epi ehmohn 2.30  to men embateyein kai peripaton poieisthai logohn kai polypragmonein en tois kata meros toh tehs istorias archehgeteh kathehkei 2.31  to de syntomon tehs lexeohs metadiohkein kai to exergastikon tehs pragmateias paraiteisthai toh tehn metaphrasin poioymenoh sygchohrehteon 2.32  enteythen oyn arxohmetha tehs diehgehseohs tois proeirehmenois tosoyton epizeyxantes eyehthes gar to men pro tehs istorias pleonazein tehn de istorian epitemein
2.1  Invenitur autem in descriptio nibus quod Ieremias propheta iussit eos ignem accipere, qui transmigrabant, ut significatum est, 2.2  et ut mandavit propheta transmigratis dans illis legem, ne obliviscerentur praecepta Domini et ut non exerrarent mentibus videntes simulacra aurea et argentea et ornamenta eorum. 2.3  Et alia huiusmodi dicens hortabatur, ne legem amoverent a corde suo. 2.4  Erat autem in ipsa scriptura quomodo tabernaculum et arcam iussit propheta, divino responso ad se facto, comitari secum, usquequo exiit in montem, in quo Moyses ascendit et vidit Dei hereditatem. 2.5  Et veniens Ieremias invenit domum speluncae; et tabernaculum et arcam et altare incensi intulit illuc et ostium obstruxit. 2.6  Et accesserunt quidam ex his, qui simul sequebantur, ut notarent viam, et non potuerunt invenire. 2.7  Ut autem cognovit Ieremias, culpans illos dixit quod ignotus erit locus, donec congreget Deus congregationem populi et misericordia fiat; 2.8  et tunc Dominus ostendet haec, et apparebit maiestas Domini, et nubes erit, sicut et sub Moyse manifestabatur, sicut et Salomon petiit, ut locus sanctificaretur magnifice. 2.9  Manifestabatur autem et ut sapientiam habens obtulit sacrificium dedicationis et consummationis templi. 2.10  Sicut et Moyses orabat ad Dominum, et descendit ignis de caelo et consumpsit sacrificia, sic et Salomon oravit, et descendit ignis de caelo et consumpsit holocausta. 2.11  Et dixit Moyses: “ Eo quod non sit comestum, quod erat pro peccato, consumptum est ”. 2.12  Similiter et Salomon octo dies celebravit. 2.13  Inferebantur autem in descriptionibus et commentariis secundum Nehemiam haec eadem, et ut construens bibliothecam congregavit libros de regibus et prophetis et libros David et epistulas regum de donariis. 2.14  Similiter autem et Iudas ea, quae deciderant per bellum, quod nobis acciderat, congregavit omnia, et sunt apud nos. 2.15  Si ergo desideratis haec, mittite, qui perferant vobis. 2.16  Acturi itaque purificationem, scripsimus vobis; bene ergo facietis, si egeritis hos dies. 2.17  Deus autem, qui liberavit universum populum suum et reddidit hereditatem omnibus et regnum et sacerdotium et sanctificationem, 2.18  sicut promisit in lege. Speramus enim in Deo quod cito nostri miserebitur et congregabit de sub caelo in locum sanctum; eripuit enim nos de magnis periculis et locum purgavit. 2.19  De Iuda vero Maccabaeo et fratribus eius et de templi magni purificatione et de arae dedicatione, 2.20  sed et de proeliis, quae pertinent ad Antiochum Epiphanem et filium eius Eupatorem, 2.21  et de illuminationibus, quae de caelo factae sunt ad eos, qui generose pro Iudaismo fortiter fecerunt, ita ut universam regionem, cum pauci essent, vindicarent et barbaram multitudinem fugarent 2.22  et famosissimum in toto orbe templum recuperarent et civitatem liberarent et leges, quae futurum erat ut abolerentur, restituerentur, Domino cum omni clementia propitio facto illis, 2.23  quae omnia ab Iasone Cyrenaeo quinque libris declarata sunt, tentavimus nos uno volumine breviare. 2.24  Considerantes enim multitudinem numerorum et difficultatem, quae adest volentibus aggredi narrationes historiarum propter multitudinem rerum, 2.25  curavimus volentibus quidem legere, ut esset animi oblectatio, studiosis vero, ut facilius possint memoriae commendare, omnibus autem legentibus utilitas conferatur. 2.26  Et nobis quidem ipsis, qui hoc opus breviandi causa suscepimus, non facilem laborem, immo vero negotium plenum vigiliarum et sudoris assumpsimus. 2.27  Sicut praeparanti convivium et quaerenti aliorum utilitatem non facile est, tamen propter multorum gratiam libenter laborem sustinebimus, 2.28  accurate quidem de singulis elaborare auctori concedentes, ipsi autem persequi datam formam brevitati studentes. 2.29  Sicut enim novae domus architecto de universa structura curandum est, ei vero, qui inurere et pingere curat, quae apta sunt ad ornatum exquirenda sunt, ita aestimo et in nobis. 2.30  Inire quidem et deambulacrum facere verborum et curiosius partes singulas quasque disquirere historiae congruit auctori; 2.31  brevitatem vero dictionis sectari et exsecutionem rerum vitare brevianti concedendum est. 2.32  Hinc ergo narrationem incipiemus, praedictis tantulo subiuncto; stultum etenim est ante historiam efffluere, ipsam autem historiam concidere.


2.Makkabäer - Kapitel 3


3.1  τῆς ἁγίας πόλεως κατοικουμένης μετὰ πάσης εἰρήνης καὶ τῶν νόμων ὅτι κάλλιστα συντηρουμένων διὰ τὴν ονιου τοῦ ἀρχιερέως εὐσέβειάν τε καὶ μισοπονηρίαν 3.2  συνέβαινεν καὶ αὐτοὺς τοὺς βασιλεῖς τιμᾶν τὸν τόπον καὶ τὸ ἱερὸν ἀποστολαῖς ταῖς κρατίσταις δοξάζειν 3.3  ὥστε καὶ σέλευκον τὸν τῆς ἀσίας βασιλέα χορηγεῖν ἐκ τῶν ἰδίων προσόδων πάντα τὰ πρὸς τὰς λειτουργίας τῶν θυσιῶν ἐπιβάλλοντα δαπανήματα 3.4  σιμων δέ τις ἐκ τῆς βενιαμιν φυλῆς προστάτης τοῦ ἱεροῦ καθεσταμένος διηνέχθη τῷ ἀρχιερεῖ περὶ τῆς κατὰ τὴν πόλιν ἀγορανομίας 3.5  καὶ νικῆσαι τὸν ονιαν μὴ δυνάμενος ἦλθεν πρὸς ἀπολλώνιον θαρσεου τὸν κατ' ἐκεῖνον τὸν καιρὸν κοίλης συρίας καὶ φοινίκης στρατηγὸν 3.6  καὶ προσήγγειλεν περὶ τοῦ χρημάτων ἀμυθήτων γέμειν τὸ ἐν ιεροσολύμοις γαζοφυλάκιον ὥστε τὸ πλῆθος τῶν διαφόρων ἀναρίθμητον εἶναι καὶ μὴ προσήκειν αὐτὰ πρὸς τὸν τῶν θυσιῶν λόγον εἶναι δὲ δυνατὸν ὑπὸ τὴν τοῦ βασιλέως ἐξουσίαν πεσεῖν ταῦτα 3.7  συμμείξας δὲ ὁ ἀπολλώνιος τῷ βασιλεῖ περὶ τῶν μηνυθέντων αὐτῷ χρημάτων ἐνεφάνισεν ὁ δὲ προχειρισάμενος ἡλιόδωρον τὸν ἐπὶ τῶν πραγμάτων ἀπέστειλεν δοὺς ἐντολὰς τὴν τῶν προειρημένων χρημάτων ἐκκομιδὴν ποιήσασθαι 3.8  εὐθέως δὲ ὁ ἡλιόδωρος ἐποιεῖτο τὴν πορείαν τῇ μὲν ἐμφάσει ὡς τὰς κατὰ κοίλην συρίαν καὶ φοινίκην πόλεις ἐφοδεῦσαι τῷ πράγματι δὲ τὴν τοῦ βασιλέως πρόθεσιν ἐπιτελεῖν 3.9  παραγενηθεὶς δὲ εἰς ιεροσόλυμα καὶ φιλοφρόνως ὑπὸ τοῦ ἀρχιερέως τῆς πόλεως ἀποδεχθεὶς ἀνέθετο περὶ τοῦ γεγονότος ἐμφανισμοῦ καὶ τίνος ἕνεκεν πάρεστιν διεσάφησεν ἐπυνθάνετο δὲ εἰ ταῖς ἀληθείαις ταῦτα οὕτως ἔχοντα τυγχάνει 3.10  τοῦ δὲ ἀρχιερέως ὑποδείξαντος παρακαταθήκας εἶναι χηρῶν τε καὶ ὀρφανῶν 3.11  τινὰ δὲ καὶ ὑρκανοῦ τοῦ τωβιου σφόδρα ἀνδρὸς ἐν ὑπεροχῇ κειμένου οὕτως ἦν διαβάλλων ὁ δυσσεβὴς σιμων τὰ δὲ πάντα ἀργυρίου τετρακόσια τάλαντα χρυσίου δὲ διακόσια 3.12  ἀδικηθῆναι δὲ τοὺς πεπιστευκότας τῇ τοῦ τόπου ἁγιωσύνῃ καὶ τῇ τοῦ τετιμημένου κατὰ τὸν σύμπαντα κόσμον ἱεροῦ σεμνότητι καὶ ἀσυλίᾳ παντελῶς ἀμήχανον εἶναι 3.13  ὁ δὲ ἡλιόδωρος δι' ἃς εἶχεν βασιλικὰς ἐντολάς πάντως ἔλεγεν εἰς τὸ βασιλικὸν ἀναλημπτέα ταῦτα εἶναι 3.14  ταξάμενος δὲ ἡμέραν εἰσῄει τὴν περὶ τούτων ἐπίσκεψιν οἰκονομήσων ἦν δὲ οὐ μικρὰ καθ' ὅλην τὴν πόλιν ἀγωνία 3.15  οἱ δὲ ἱερεῖς πρὸ τοῦ θυσιαστηρίου ἐν ταῖς ἱερατικαῖς στολαῖς ῥίψαντες ἑαυτοὺς ἐπεκαλοῦντο εἰς οὐρανὸν τὸν περὶ παρακαταθήκης νομοθετήσαντα τοῖς παρακαταθεμένοις ταῦτα σῶα διαφυλάξαι 3.16  ἦν δὲ ὁρῶντα τὴν τοῦ ἀρχιερέως ἰδέαν τιτρώσκεσθαι τὴν διάνοιαν ἡ γὰρ ὄψις καὶ τὸ τῆς χρόας παρηλλαγμένον ἐνέφαινεν τὴν κατὰ ψυχὴν ἀγωνίαν 3.17  περιεκέχυτο γὰρ περὶ τὸν ἄνδρα δέος τι καὶ φρικασμὸς σώματος δι' ὧν πρόδηλον ἐγίνετο τοῖς θεωροῦσιν τὸ κατὰ καρδίαν ἐνεστὸς ἄλγος 3.18  ἔτι δὲ ἐκ τῶν οἰκιῶν ἀγεληδὸν ἐξεπήδων ἐπὶ πάνδημον ἱκετείαν διὰ τὸ μέλλειν εἰς καταφρόνησιν ἔρχεσθαι τὸν τόπον 3.19  ὑπεζωσμέναι δὲ ὑπὸ τοὺς μαστοὺς αἱ γυναῖκες σάκκους κατὰ τὰς ὁδοὺς ἐπλήθυνον αἱ δὲ κατάκλειστοι τῶν παρθένων αἱ μὲν συνέτρεχον ἐπὶ τοὺς πυλῶνας αἱ δὲ ἐπὶ τὰ τείχη τινὲς δὲ διὰ τῶν θυρίδων διεξέκυπτον 3.20  πᾶσαι δὲ προτείνουσαι τὰς χεῖρας εἰς τὸν οὐρανὸν ἐποιοῦντο τὴν λιτανείαν 3.21  ἐλεεῖν δ' ἦν τὴν τοῦ πλήθους παμμιγῆ πρόπτωσιν τήν τε τοῦ μεγάλως ἀγωνιῶντος ἀρχιερέως προσδοκίαν 3.22  οἱ μὲν οὖν ἐπεκαλοῦντο τὸν παγκρατῆ κύριον τὰ πεπιστευμένα τοῖς πεπιστευκόσιν σῶα διαφυλάσσειν μετὰ πάσης ἀσφαλείας 3.23  ὁ δὲ ἡλιόδωρος τὸ διεγνωσμένον ἐπετέλει 3.24  αὐτόθι δὲ αὐτοῦ σὺν τοῖς δορυφόροις κατὰ τὸ γαζοφυλάκιον ἤδη παρόντος ὁ τῶν πνευμάτων καὶ πάσης ἐξουσίας δυνάστης ἐπιφάνειαν μεγάλην ἐποίησεν ὥστε πάντας τοὺς κατατολμήσαντας συνελθεῖν καταπλαγέντας τὴν τοῦ θεοῦ δύναμιν εἰς ἔκλυσιν καὶ δειλίαν τραπῆναι 3.25  ὤφθη γάρ τις ἵππος αὐτοῖς φοβερὸν ἔχων τὸν ἐπιβάτην καὶ καλλίστῃ σαγῇ διακεκοσμημένος φερόμενος δὲ ῥύδην ἐνέσεισεν τῷ ἡλιοδώρῳ τὰς ἐμπροσθίους ὁπλάς ὁ δὲ ἐπικαθήμενος ἐφαίνετο χρυσῆν πανοπλίαν ἔχων 3.26  ἕτεροι δὲ δύο προσεφάνησαν αὐτῷ νεανίαι τῇ ῥώμῃ μὲν ἐκπρεπεῖς κάλλιστοι δὲ τὴν δόξαν διαπρεπεῖς δὲ τὴν περιβολήν οἳ καὶ περιστάντες ἐξ ἑκατέρου μέρους ἐμαστίγουν αὐτὸν ἀδιαλείπτως πολλὰς ἐπιρριπτοῦντες αὐτῷ πληγάς 3.27  ἄφνω δὲ πεσόντα πρὸς τὴν γῆν καὶ πολλῷ σκότει περιχυθέντα συναρπάσαντες καὶ εἰς φορεῖον ἐνθέντες 3.28  τὸν ἄρτι μετὰ πολλῆς παραδρομῆς καὶ πάσης δορυφορίας εἰς τὸ προειρημένον εἰσελθόντα γαζοφυλάκιον ἔφερον ἀβοήθητον ἑαυτῷ καθεστῶτα φανερῶς τὴν τοῦ θεοῦ δυναστείαν ἐπεγνωκότες 3.29  καὶ ὁ μὲν διὰ τὴν θείαν ἐνέργειαν ἄφωνος καὶ πάσης ἐστερημένος ἐλπίδος καὶ σωτηρίας ἔρριπτο 3.30  οἱ δὲ τὸν κύριον εὐλόγουν τὸν παραδοξάζοντα τὸν ἑαυτοῦ τόπον καὶ τὸ μικρῷ πρότερον δέους καὶ ταραχῆς γέμον ἱερὸν τοῦ παντοκράτορος ἐπιφανέντος κυρίου χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης ἐπεπλήρωτο 3.31  ταχὺ δέ τινες τῶν τοῦ ἡλιοδώρου συνήθων ἠξίουν τὸν ονιαν ἐπικαλέσασθαι τὸν ὕψιστον καὶ τὸ ζῆν χαρίσασθαι τῷ παντελῶς ἐν ἐσχάτῃ πνοῇ κειμένῳ 3.32  ὕποπτος δὲ γενόμενος ὁ ἀρχιερεὺς μήποτε διάλημψιν ὁ βασιλεὺς σχῇ κακουργίαν τινὰ περὶ τὸν ἡλιόδωρον ὑπὸ τῶν ιουδαίων συντετελέσθαι προσήγαγεν θυσίαν ὑπὲρ τῆς τοῦ ἀνδρὸς σωτηρίας 3.33  ποιουμένου δὲ τοῦ ἀρχιερέως τὸν ἱλασμὸν οἱ αὐτοὶ νεανίαι πάλιν ἐφάνησαν τῷ ἡλιοδώρῳ ἐν ταῖς αὐταῖς ἐσθήσεσιν ἐστολισμένοι καὶ στάντες εἶπον πολλὰς ονια τῷ ἀρχιερεῖ χάριτας ἔχε διὰ γὰρ αὐτόν σοι κεχάρισται τὸ ζῆν ὁ κύριος 3.34  σὺ δὲ ἐξ οὐρανοῦ μεμαστιγωμένος διάγγελλε πᾶσι τὸ μεγαλεῖον τοῦ θεοῦ κράτος ταῦτα δὲ εἰπόντες ἀφανεῖς ἐγένοντο 3.35  ὁ δὲ ἡλιόδωρος θυσίαν ἀνενέγκας τῷ κυρίῳ καὶ εὐχὰς μεγίστας εὐξάμενος τῷ τὸ ζῆν περιποιήσαντι καὶ τὸν ονιαν ἀποδεξάμενος ἀνεστρατοπέδευσεν πρὸς τὸν βασιλέα 3.36  ἐξεμαρτύρει δὲ πᾶσιν ἅπερ ἦν ὑπ' ὄψιν τεθεαμένος ἔργα τοῦ μεγίστου θεοῦ 3.37  τοῦ δὲ βασιλέως ἐπερωτήσαντος τὸν ἡλιόδωρον ποῖός τις εἴη ἐπιτήδειος ἔτι ἅπαξ διαπεμφθῆναι εἰς ιεροσόλυμα ἔφησεν 3.38  εἴ τινα ἔχεις πολέμιον ἢ πραγμάτων ἐπίβουλον πέμψον αὐτὸν ἐκεῖ καὶ μεμαστιγωμένον αὐτὸν προσδέξῃ ἐάνπερ καὶ διασωθῇ διὰ τὸ περὶ τὸν τόπον ἀληθῶς εἶναί τινα θεοῦ δύναμιν 3.39  αὐτὸς γὰρ ὁ τὴν κατοικίαν ἐπουράνιον ἔχων ἐπόπτης ἐστὶν καὶ βοηθὸς ἐκείνου τοῦ τόπου καὶ τοὺς παραγινομένους ἐπὶ κακώσει τύπτων ἀπολλύει 3.40  καὶ τὰ μὲν κατὰ ἡλιόδωρον καὶ τὴν τοῦ γαζοφυλακίου τήρησιν οὕτως ἐχώρησεν
3.1  tehs agias poleohs katoikoymenehs meta pasehs eirehnehs kai tohn nomohn oti kallista syntehroymenohn dia tehn onioy toy archiereohs eysebeian te kai misoponehrian 3.2  synebainen kai aytoys toys basileis timan ton topon kai to ieron apostolais tais kratistais doxazein 3.3  ohste kai seleykon ton tehs asias basilea chorehgein ek tohn idiohn prosodohn panta ta pros tas leitoyrgias tohn thysiohn epiballonta dapanehmata 3.4  simohn de tis ek tehs beniamin phylehs prostatehs toy ieroy kathestamenos diehnechtheh toh archierei peri tehs kata tehn polin agoranomias 3.5  kai nikehsai ton onian meh dynamenos ehlthen pros apollohnion tharseoy ton kat' ekeinon ton kairon koilehs syrias kai phoinikehs stratehgon 3.6  kai prosehggeilen peri toy chrehmatohn amythehtohn gemein to en ierosolymois gazophylakion ohste to plehthos tohn diaphorohn anarithmehton einai kai meh prosehkein ayta pros ton tohn thysiohn logon einai de dynaton ypo tehn toy basileohs exoysian pesein tayta 3.7  symmeixas de o apollohnios toh basilei peri tohn mehnythentohn aytoh chrehmatohn enephanisen o de procheirisamenos ehliodohron ton epi tohn pragmatohn apesteilen doys entolas tehn tohn proeirehmenohn chrehmatohn ekkomidehn poiehsasthai 3.8  eytheohs de o ehliodohros epoieito tehn poreian teh men emphasei ohs tas kata koilehn syrian kai phoinikehn poleis ephodeysai toh pragmati de tehn toy basileohs prothesin epitelein 3.9  paragenehtheis de eis ierosolyma kai philophronohs ypo toy archiereohs tehs poleohs apodechtheis anetheto peri toy gegonotos emphanismoy kai tinos eneken parestin diesaphehsen epynthaneto de ei tais alehtheiais tayta oytohs echonta tygchanei 3.10  toy de archiereohs ypodeixantos parakatathehkas einai chehrohn te kai orphanohn 3.11  tina de kai yrkanoy toy tohbioy sphodra andros en yperocheh keimenoy oytohs ehn diaballohn o dyssebehs simohn ta de panta argyrioy tetrakosia talanta chrysioy de diakosia 3.12  adikehthehnai de toys pepisteykotas teh toy topoy agiohsyneh kai teh toy tetimehmenoy kata ton sympanta kosmon ieroy semnotehti kai asylia pantelohs amehchanon einai 3.13  o de ehliodohros di' as eichen basilikas entolas pantohs elegen eis to basilikon analehmptea tayta einai 3.14  taxamenos de ehmeran eisehei tehn peri toytohn episkepsin oikonomehsohn ehn de oy mikra kath' olehn tehn polin agohnia 3.15  oi de iereis pro toy thysiastehrioy en tais ieratikais stolais ripsantes eaytoys epekaloynto eis oyranon ton peri parakatathehkehs nomothetehsanta tois parakatathemenois tayta soha diaphylaxai 3.16  ehn de orohnta tehn toy archiereohs idean titrohskesthai tehn dianoian eh gar opsis kai to tehs chroas parehllagmenon enephainen tehn kata psychehn agohnian 3.17  periekechyto gar peri ton andra deos ti kai phrikasmos sohmatos di' ohn prodehlon egineto tois theohroysin to kata kardian enestos algos 3.18  eti de ek tohn oikiohn agelehdon exepehdohn epi pandehmon iketeian dia to mellein eis kataphronehsin erchesthai ton topon 3.19  ypezohsmenai de ypo toys mastoys ai gynaikes sakkoys kata tas odoys eplehthynon ai de katakleistoi tohn parthenohn ai men synetrechon epi toys pylohnas ai de epi ta teicheh tines de dia tohn thyridohn diexekypton 3.20  pasai de proteinoysai tas cheiras eis ton oyranon epoioynto tehn litaneian 3.21  eleein d' ehn tehn toy plehthoys pammigeh proptohsin tehn te toy megalohs agohniohntos archiereohs prosdokian 3.22  oi men oyn epekaloynto ton pagkrateh kyrion ta pepisteymena tois pepisteykosin soha diaphylassein meta pasehs asphaleias 3.23  o de ehliodohros to diegnohsmenon epetelei 3.24  aytothi de aytoy syn tois doryphorois kata to gazophylakion ehdeh parontos o tohn pneymatohn kai pasehs exoysias dynastehs epiphaneian megalehn epoiehsen ohste pantas toys katatolmehsantas synelthein kataplagentas tehn toy theoy dynamin eis eklysin kai deilian trapehnai 3.25  ohphtheh gar tis ippos aytois phoberon echohn ton epibatehn kai kallisteh sageh diakekosmehmenos pheromenos de rydehn eneseisen toh ehliodohroh tas emprosthioys oplas o de epikathehmenos ephaineto chrysehn panoplian echohn 3.26  eteroi de dyo prosephanehsan aytoh neaniai teh rohmeh men ekprepeis kallistoi de tehn doxan diaprepeis de tehn peribolehn oi kai peristantes ex ekateroy meroys emastigoyn ayton adialeiptohs pollas epirriptoyntes aytoh plehgas 3.27  aphnoh de pesonta pros tehn gehn kai polloh skotei perichythenta synarpasantes kai eis phoreion enthentes 3.28  ton arti meta pollehs paradromehs kai pasehs doryphorias eis to proeirehmenon eiselthonta gazophylakion epheron aboehthehton eaytoh kathestohta phanerohs tehn toy theoy dynasteian epegnohkotes 3.29  kai o men dia tehn theian energeian aphohnos kai pasehs esterehmenos elpidos kai sohtehrias erripto 3.30  oi de ton kyrion eylogoyn ton paradoxazonta ton eaytoy topon kai to mikroh proteron deoys kai tarachehs gemon ieron toy pantokratoros epiphanentos kyrioy charas kai eyphrosynehs epeplehrohto 3.31  tachy de tines tohn toy ehliodohroy synehthohn ehxioyn ton onian epikalesasthai ton ypsiston kai to zehn charisasthai toh pantelohs en eschateh pnoeh keimenoh 3.32  ypoptos de genomenos o archiereys mehpote dialehmpsin o basileys scheh kakoyrgian tina peri ton ehliodohron ypo tohn ioydaiohn syntetelesthai prosehgagen thysian yper tehs toy andros sohtehrias 3.33  poioymenoy de toy archiereohs ton ilasmon oi aytoi neaniai palin ephanehsan toh ehliodohroh en tais aytais esthehsesin estolismenoi kai stantes eipon pollas onia toh archierei charitas eche dia gar ayton soi kecharistai to zehn o kyrios 3.34  sy de ex oyranoy memastigohmenos diaggelle pasi to megaleion toy theoy kratos tayta de eipontes aphaneis egenonto 3.35  o de ehliodohros thysian anenegkas toh kyrioh kai eychas megistas eyxamenos toh to zehn peripoiehsanti kai ton onian apodexamenos anestratopedeysen pros ton basilea 3.36  exemartyrei de pasin aper ehn yp' opsin tetheamenos erga toy megistoy theoy 3.37  toy de basileohs eperohtehsantos ton ehliodohron poios tis eieh epitehdeios eti apax diapemphthehnai eis ierosolyma ephehsen 3.38  ei tina echeis polemion eh pragmatohn epiboylon pempson ayton ekei kai memastigohmenon ayton prosdexeh eanper kai diasohtheh dia to peri ton topon alehthohs einai tina theoy dynamin 3.39  aytos gar o tehn katoikian epoyranion echohn epoptehs estin kai boehthos ekeinoy toy topoy kai toys paraginomenoys epi kakohsei typtohn apollyei 3.40  kai ta men kata ehliodohron kai tehn toy gazophylakioy tehrehsin oytohs echohrehsen
3.1  Cum sancta civitas habitaretur cum omni pace, et leges quam optime custodirentur propter Oniae pontificis pietatem et odium malitiae, 3.2  fiebat ut et ipsi reges locum honorarent et templum maximis muneribus illustrarent, 3.3  ita ut Seleucus quoque Asiae rex de redditibus suis praestaret omnes sumptus ad ministeria sacrificiorum pertinentes. 3.4  Simon autem de tribu Belgae praepositus templi constitutus dissentiebat a principe sacerdotum de dispensatione in civitate. 3.5  Et cum vincere Oniam non posset, venit ad Apollonium Tharseae filium, qui eo tempore erat dux Coelesyriae et Phoenicis, 3.6  et nuntiavit pecuniis inenarrabilibus plenum esse aerarium Hierosolymis, ita ut multitudo vectigalium innumerabilis esset et ea non pertinere ad rationem sacrificiorum; esse autem possibile sub potestate regis haec cadere. 3.7  Collocutus autem Apollonius cum rege, de indicatis sibi pecuniis aperuit; at ille vocans Heliodorum, qui erat super negotia, misit datis mandatis, ut praedictam pecuniam transportaret. 3.8  Statimque Heliodorus iter est aggressus, specie quidem quasi per Coelesyriam et Phoenicen civitates esset peragraturus, re vera autem regis propositum perfecturus. 3.9  Sed cum venisset Hierosolymam et benigne a summo sacerdote civitatis esset exceptus, narravit de dato indicio, et cuius rei gratia adesset aperuit; interrogabat autem, si vere haec ita essent. 3.10  Tunc summus sacerdos ostendit deposita esse viduarum et pupillorum; 3.11  quaedam vero esse Hircani Thobiae, viri valde eminentis, non sicut detulerat obtrectans impius Simon; universa autem argenti talenta esse quadringenta et auri ducenta; 3.12  decipi vero eos, qui credidissent loci sanctitati et honorati per universum mundum templi venerationi inviolabili tutelae, omnino impossibile esse. 3.13  At ille, pro his, quae habebat, mandatis a rege, omnino dicebat in regium fiscum ea esse deferenda. 3.14  Constituta autem die, intrabat de his visitationem ordinaturus. Non modica vero per universam civitatem erat trepidatio. 3.15  Sacerdotes autem ante altare cum stolis sacerdotalibus iactaverunt se et invocabant in caelum eum, qui de deposito legem posuit, ut his, qui deposuerant, ea salva custodiret. 3.16  Erat autem, ut qui videret summi sacerdotis vultum, mente vulneraretur; facies enim et color immutatus declarabat internum animi dolorem. 3.17  Circumfusus enim erat metus quidam viro, et horror corporis, unde manifestus aspicientibus dolor instans cordi efficiebatur. 3.18  Alii autem de domibus gregatim prosiliebant ad publicam supplicationem, pro eo quod in contemptum locus esset venturus. 3.19  Accinctaeque mulieres ciliciis sub mammis per vias confluebant; sed et virgines, quae conclusae erant, aliae quidem procurrebant ad ianuas, aliae autem ad muros, quaedam vero per fenestras aspiciebant; 3.20  universae autem protendentes manus in caelum deprecabantur. 3.21  Erat enim misereri commixtae multitudinis prostrationem et summi sacerdotis in magna agonia constituti exspectationem. 3.22  Et hi quidem invocabant omnipotentem Dominum, ut credita salva his, qui crediderant, conservaret cum omni tutela. 3.23  Heliodorus autem, quod fuerat decretum, perficiebat. 3.24  Eodem loco, ipso cum satellitibus circa aerarium praesente, spirituum et omnis potestatis Dominus magnam fecit ostensionem, ita ut omnes, qui ausi fuerant convenire, perterriti virtute Dei in dissolutionem et formidinem converterentur. 3.25  Apparuit enim illis quidam equus terribilem habens sessorem et optimo operimento adornatus; isque cum impetu invectus Heliodoro priores calces impegit; qui autem supersedebat, videbatur arma habere aurea. 3.26  Alii etiam apparuerunt duo iuvenes virtute decori, optimi gloria speciosique amictu, qui etiam circumsteterunt eum et ex utraque parte flagellabant sine intermissione multas inferentes ei plagas. 3.27  Subito autem concidit in terram; eumque multa caligine circumfusum rapuerunt atque in sellam gestatoriam imposuerunt; 3.28  et eum, qui cum multis cursoribus et satellitibus praedictum ingressus erat aerarium, portabant carentem auxilio ex armis constitutum, manifeste Dei virtutem cognoscentem. 3.29  Et ille quidem per divinam virtutem iacebat mutus atque omni spe et salute privatus; 3.30  hi autem Dominum benedicebant, qui magnificabat locum suum; et templum, quod paulo ante timore ac tumultu erat plenum, apparente omnipotente Domino, gaudio et laetitia impletum est. 3.31  Confestim vero ex amicis Heliodori quidam rogabant Oniam, ut invocaret Altissimum, ut vitam donaret ei, qui prorsus in supremo spiritu erat constitutus. 3.32  Suspectus autem factus summus sacerdos, ne forte rex opinaretur malitiam aliquam ex Iudaeis circa Heliodorum consummatam, obtulit hostiam pro salute viri. 3.33  Cumque summus sacerdos litationem perficeret, iidem iuvenes rursus apparuerunt Heliodoro eisdem vestibus amicti et astantes dixerunt: “ Oniae summo sacerdoti multas gratias age, nam propter eum Dominus tibi vitam donavit; 3.34  tu autem a caelo flagellatus nuntia omnibus magnam Dei potestatem ”. Et his dictis, non comparuerunt. 3.35  Heliodorus autem, hostia Domino oblata et votis magnis promissis ei, qui vivere concessit, et Oniam acceptum habens cum exercitu repedavit ad regem; 3.36  testabatur autem omnibus ea, quae sub oculis suis viderat, opera maximi Dei. 3.37  Cum autem rex interrogasset Heliodorum, quis esset aptus adhuc semel Hierosolymam mitti, ait: 3.38  “ Si quem habes hostem aut rerum insidiatorem, mitte eum illuc et flagellatum eum recipies, si tamen evaserit, eo quod in loco sit vere Dei quaedam virtus; 3.39  nam ipse, qui habet in caelis habitationem, visitator et adiutor est loci illius et venientes ad malefaciendum percutit ac perdit ”. 3.40  Igitur de Heliodoro et aerarii custodia ita res processerunt.


2.Makkabäer - Kapitel 4


4.1  ὁ δὲ προειρημένος σιμων ὁ τῶν χρημάτων καὶ τῆς πατρίδος ἐνδείκτης γεγονὼς ἐκακολόγει τὸν ονιαν ὡς αὐτός τε εἴη τὸν ἡλιόδωρον ἐπισεσεικὼς καὶ τῶν κακῶν δημιουργὸς καθεστηκώς 4.2  καὶ τὸν εὐεργέτην τῆς πόλεως καὶ τὸν κηδεμόνα τῶν ὁμοεθνῶν καὶ ζηλωτὴν τῶν νόμων ἐπίβουλον τῶν πραγμάτων ἐτόλμα λέγειν 4.3  τῆς δὲ ἔχθρας ἐπὶ τοσοῦτον προβαινούσης ὥστε καὶ διά τινος τῶν ὑπὸ τοῦ σιμωνος δεδοκιμασμένων φόνους συντελεῖσθαι 4.4  συνορῶν ὁ ονιας τὸ χαλεπὸν τῆς φιλονεικίας καὶ ἀπολλώνιον μενεσθέως τὸν κοίλης συρίας καὶ φοινίκης στρατηγὸν συναύξοντα τὴν κακίαν τοῦ σιμωνος 4.5  πρὸς τὸν βασιλέα διεκομίσθη οὐ γινόμενος τῶν πολιτῶν κατήγορος τὸ δὲ σύμφορον κοινῇ καὶ κατ' ἰδίαν παντὶ τῷ πλήθει σκοπῶν 4.6  ἑώρα γὰρ ἄνευ βασιλικῆς προνοίας ἀδύνατον εἶναι τυχεῖν εἰρήνης ἔτι τὰ πράγματα καὶ τὸν σιμωνα παῦλαν οὐ λημψόμενον τῆς ἀνοίας 4.7  μεταλλάξαντος δὲ τὸν βίον σελεύκου καὶ παραλαβόντος τὴν βασιλείαν ἀντιόχου τοῦ προσαγορευθέντος ἐπιφανοῦς ὑπενόθευσεν ἰάσων ὁ ἀδελφὸς ονιου τὴν ἀρχιερωσύνην 4.8  ἐπαγγειλάμενος τῷ βασιλεῖ δι' ἐντεύξεως ἀργυρίου τάλαντα ἑξήκοντα πρὸς τοῖς τριακοσίοις καὶ προσόδου τινὸς ἄλλης τάλαντα ὀγδοήκοντα 4.9  πρὸς δὲ τούτοις ὑπισχνεῖτο καὶ ἕτερα διαγράφειν πεντήκοντα πρὸς τοῖς ἑκατόν ἐὰν ἐπιχωρηθῇ διὰ τῆς ἐξουσίας αὐτοῦ γυμνάσιον καὶ ἐφηβεῖον αὐτῷ συστήσασθαι καὶ τοὺς ἐν ιεροσολύμοις ἀντιοχεῖς ἀναγράψαι 4.10  ἐπινεύσαντος δὲ τοῦ βασιλέως καὶ τῆς ἀρχῆς κρατήσας εὐθέως πρὸς τὸν ἑλληνικὸν χαρακτῆρα τοὺς ὁμοφύλους μετέστησε 4.11  καὶ τὰ κείμενα τοῖς ιουδαίοις φιλάνθρωπα βασιλικὰ διὰ ιωάννου τοῦ πατρὸς εὐπολέμου τοῦ ποιησαμένου τὴν πρεσβείαν ὑπὲρ φιλίας καὶ συμμαχίας πρὸς τοὺς ῥωμαίους παρώσας καὶ τὰς μὲν νομίμους καταλύων πολιτείας παρανόμους ἐθισμοὺς ἐκαίνιζεν 4.12  ἀσμένως γὰρ ὑπ' αὐτὴν τὴν ἀκρόπολιν γυμνάσιον καθίδρυσεν καὶ τοὺς κρατίστους τῶν ἐφήβων ὑποτάσσων ὑπὸ πέτασον ἤγαγεν 4.13  ἦν δ' οὕτως ἀκμή τις ἑλληνισμοῦ καὶ πρόσβασις ἀλλοφυλισμοῦ διὰ τὴν τοῦ ἀσεβοῦς καὶ οὐκ ἀρχιερέως ἰάσωνος ὑπερβάλλουσαν ἀναγνείαν 4.14  ὥστε μηκέτι περὶ τὰς τοῦ θυσιαστηρίου λειτουργίας προθύμους εἶναι τοὺς ἱερεῖς ἀλλὰ τοῦ μὲν νεὼ καταφρονοῦντες καὶ τῶν θυσιῶν ἀμελοῦντες ἔσπευδον μετέχειν τῆς ἐν παλαίστρῃ παρανόμου χορηγίας μετὰ τὴν τοῦ δίσκου πρόσκλησιν 4.15  καὶ τὰς μὲν πατρῴους τιμὰς ἐν οὐδενὶ τιθέμενοι τὰς δὲ ἑλληνικὰς δόξας καλλίστας ἡγούμενοι 4.16  ὧν καὶ χάριν περιέσχεν αὐτοὺς χαλεπὴ περίστασις καὶ ὧν ἐζήλουν τὰς ἀγωγὰς καὶ καθ' ἅπαν ἤθελον ἐξομοιοῦσθαι τούτους πολεμίους καὶ τιμωρητὰς ἔσχον 4.17  ἀσεβεῖν γὰρ εἰς τοὺς θείους νόμους οὐ ῥᾴδιον ἀλλὰ ταῦτα ὁ ἀκόλουθος καιρὸς δηλώσει 4.18  ἀγομένου δὲ πενταετηρικοῦ ἀγῶνος ἐν τύρῳ καὶ τοῦ βασιλέως παρόντος 4.19  ἀπέστειλεν ἰάσων ὁ μιαρὸς θεωροὺς ὡς ἀπὸ ιεροσολύμων ἀντιοχεῖς ὄντας παρακομίζοντας ἀργυρίου δραχμὰς τριακοσίας εἰς τὴν τοῦ ἡρακλέους θυσίαν ἃς καὶ ἠξίωσαν οἱ παρακομίσαντες μὴ χρῆσθαι εἰς θυσίαν διὰ τὸ μὴ καθήκειν εἰς ἑτέραν δὲ καταθέσθαι δαπάνην 4.20  ἔπεσε μὲν οὖν ταῦτα διὰ μὲν τὸν ἀποστείλαντα εἰς τὴν τοῦ ἡρακλέους θυσίαν ἕνεκεν δὲ τῶν παρακομιζόντων εἰς τὰς τῶν τριηρέων κατασκευάς 4.21  ἀποσταλέντος δὲ εἰς αἴγυπτον ἀπολλωνίου τοῦ μενεσθέως διὰ τὰ πρωτοκλίσια τοῦ φιλομήτορος βασιλέως μεταλαβὼν ἀντίοχος ἀλλότριον αὐτὸν τῶν αὐτοῦ γεγονέναι πραγμάτων τῆς καθ' αὑτὸν ἀσφαλείας ἐφρόντιζεν ὅθεν εἰς ιοππην παραγενόμενος κατήντησεν εἰς ιεροσόλυμα 4.22  μεγαλομερῶς δὲ ὑπὸ τοῦ ἰάσωνος καὶ τῆς πόλεως ἀποδεχθεὶς μετὰ δᾳδουχίας καὶ βοῶν εἰσεδέχθη εἶθ' οὕτως εἰς τὴν φοινίκην κατεστρατοπέδευσεν 4.23  μετὰ δὲ τριετῆ χρόνον ἀπέστειλεν ἰάσων μενέλαον τὸν τοῦ προσημαινομένου σιμωνος ἀδελφὸν παρακομίζοντα τὰ χρήματα τῷ βασιλεῖ καὶ περὶ πραγμάτων ἀναγκαίων ὑπομνηματισμοὺς τελέσοντα 4.24  ὁ δὲ συσταθεὶς τῷ βασιλεῖ καὶ δοξάσας αὐτὸν τῷ προσώπῳ τῆς ἐξουσίας εἰς ἑαυτὸν κατήντησεν τὴν ἀρχιερωσύνην ὑπερβαλὼν τὸν ἰάσωνα τάλαντα ἀργυρίου τριακόσια 4.25  λαβὼν δὲ τὰς βασιλικὰς ἐντολὰς παρεγένετο τῆς μὲν ἀρχιερωσύνης οὐδὲν ἄξιον φέρων θυμοὺς δὲ ὠμοῦ τυράννου καὶ θηρὸς βαρβάρου ὀργὰς ἔχων 4.26  καὶ ὁ μὲν ἰάσων ὁ τὸν ἴδιον ἀδελφὸν ὑπονοθεύσας ὑπονοθευθεὶς ὑφ' ἑτέρου φυγὰς εἰς τὴν αμμανῖτιν χώραν συνήλαστο 4.27  ὁ δὲ μενέλαος τῆς μὲν ἀρχῆς ἐκράτει τῶν δὲ ἐπηγγελμένων τῷ βασιλεῖ χρημάτων οὐδὲν εὐτάκτει 4.28  ποιουμένου δὲ τὴν ἀπαίτησιν σωστράτου τοῦ τῆς ἀκροπόλεως ἐπάρχου πρὸς τοῦτον γὰρ ἦν ἡ τῶν διαφόρων πρᾶξις δι' ἣν αἰτίαν οἱ δύο ὑπὸ τοῦ βασιλέως προσεκλήθησαν 4.29  καὶ ὁ μὲν μενέλαος ἀπέλιπεν τῆς ἀρχιερωσύνης διάδοχον λυσίμαχον τὸν ἑαυτοῦ ἀδελφόν σώστρατος δὲ κράτητα τὸν ἐπὶ τῶν κυπρίων 4.30  τοιούτων δὲ συνεστηκότων συνέβη ταρσεῖς καὶ μαλλώτας στασιάζειν διὰ τὸ ἀντιοχίδι τῇ παλλακῇ τοῦ βασιλέως ἐν δωρεᾷ δεδόσθαι 4.31  θᾶττον οὖν ὁ βασιλεὺς ἧκεν καταστεῖλαι τὰ πράγματα καταλιπὼν τὸν διαδεχόμενον ἀνδρόνικον τῶν ἐν ἀξιώματι κειμένων 4.32  νομίσας δὲ ὁ μενέλαος εἰληφέναι καιρὸν εὐφυῆ χρυσώματά τινα τῶν τοῦ ἱεροῦ νοσφισάμενος ἐχαρίσατο τῷ ἀνδρονίκῳ καὶ ἕτερα ἐτύγχανεν πεπρακὼς εἴς τε τύρον καὶ τὰς κύκλῳ πόλεις 4.33  ἃ καὶ σαφῶς ἐπεγνωκὼς ὁ ονιας ἀπήλεγχεν ἀποκεχωρηκὼς εἰς ἄσυλον τόπον ἐπὶ δάφνης τῆς πρὸς ἀντιόχειαν κειμένης 4.34  ὅθεν ὁ μενέλαος λαβὼν ἰδίᾳ τὸν ἀνδρόνικον παρεκάλει χειρώσασθαι τὸν ονιαν ὁ δὲ παραγενόμενος ἐπὶ τὸν ονιαν καὶ πεισθεὶς ἐπὶ δόλῳ καὶ δεξιασθεὶς μεθ' ὅρκων δοὺς δεξιάν καίπερ ἐν ὑποψίᾳ κείμενος ἔπεισεν ἐκ τοῦ ἀσύλου προελθεῖν ὃν καὶ παραχρῆμα παρέκλεισεν οὐκ αἰδεσθεὶς τὸ δίκαιον 4.35  δι' ἣν αἰτίαν οὐ μόνον ιουδαῖοι πολλοὶ δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἐθνῶν ἐδείναζον καὶ ἐδυσφόρουν ἐπὶ τῷ τοῦ ἀνδρὸς ἀδίκῳ φόνῳ 4.36  τοῦ δὲ βασιλέως ἐπανελθόντος ἀπὸ τῶν κατὰ κιλικίαν τόπων ἐνετύγχανον οἱ κατὰ πόλιν ιουδαῖοι συμμισοπονηρούντων καὶ τῶν ἑλλήνων ὑπὲρ τοῦ παρὰ λόγον τὸν ονιαν ἀπεκτονῆσθαι 4.37  ψυχικῶς οὖν ὁ ἀντίοχος ἐπιλυπηθεὶς καὶ τραπεὶς ἐπὶ ἔλεος καὶ δακρύσας διὰ τὴν τοῦ μετηλλαχότος σωφροσύνην καὶ πολλὴν εὐταξίαν 4.38  καὶ πυρωθεὶς τοῖς θυμοῖς παραχρῆμα τὴν τοῦ ἀνδρονίκου πορφύραν περιελόμενος καὶ τοὺς χιτῶνας περιρρήξας περιαγαγὼν καθ' ὅλην τὴν πόλιν ἐπ' αὐτὸν τὸν τόπον οὗπερ τὸν ονιαν ἠσέβησεν ἐκεῖ τὸν μιαιφόνον ἀπεκόσμησεν τοῦ κυρίου τὴν ἀξίαν αὐτῷ κόλασιν ἀποδόντος 4.39  γενομένων δὲ πολλῶν ἱεροσυλημάτων κατὰ τὴν πόλιν ὑπὸ τοῦ λυσιμάχου μετὰ τῆς τοῦ μενελάου γνώμης καὶ διαδοθείσης ἔξω τῆς φήμης ἐπισυνήχθη τὸ πλῆθος ἐπὶ τὸν λυσίμαχον χρυσωμάτων ἤδη πολλῶν διενηνεγμένων 4.40  ἐπεγειρομένων δὲ τῶν ὄχλων καὶ ταῖς ὀργαῖς διεμπιπλαμένων καθοπλίσας ὁ λυσίμαχος πρὸς τρισχιλίους κατήρξατο χειρῶν ἀδίκων προηγησαμένου τινὸς αυρανου προβεβηκότος τὴν ἡλικίαν οὐδὲν δὲ ἧττον καὶ τὴν ἄνοιαν 4.41  συνιδόντες δὲ καὶ τὴν ἐπίθεσιν τοῦ λυσιμάχου συναρπάσαντες οἱ μὲν πέτρους οἱ δὲ ξύλων πάχη τινὲς δὲ ἐκ τῆς παρακειμένης σποδοῦ δρασσόμενοι φύρδην ἐνετίνασσον εἰς τοὺς περὶ τὸν λυσίμαχον 4.42  δι' ἣν αἰτίαν πολλοὺς μὲν αὐτῶν τραυματίας ἐποίησαν τινὰς δὲ καὶ κατέβαλον πάντας δὲ εἰς φυγὴν συνήλασαν αὐτὸν δὲ τὸν ἱερόσυλον παρὰ τὸ γαζοφυλάκιον ἐχειρώσαντο 4.43  περὶ δὲ τούτων ἐνέστη κρίσις πρὸς τὸν μενέλαον 4.44  καταντήσαντος δὲ τοῦ βασιλέως εἰς τύρον ἐπ' αὐτοῦ τὴν δικαιολογίαν ἐποιήσαντο οἱ πεμφθέντες τρεῖς ἄνδρες ὑπὸ τῆς γερουσίας 4.45  ἤδη δὲ λελειμμένος ὁ μενέλαος ἐπηγγείλατο χρήματα ἱκανὰ τῷ πτολεμαίῳ δορυμένους πρὸς τὸ πεῖσαι τὸν βασιλέα 4.46  ὅθεν ἀπολαβὼν ὁ πτολεμαῖος εἴς τι περίστυλον ὡς ἀναψύξοντα τὸν βασιλέα μετέθηκεν 4.47  καὶ τὸν μὲν τῆς ὅλης κακίας αἴτιον μενέλαον ἀπέλυσεν τῶν κατηγορημένων τοῖς δὲ ταλαιπώροις οἵτινες εἰ καὶ ἐπὶ σκυθῶν ἔλεγον ἀπελύθησαν ἀκατάγνωστοι τούτοις θάνατον ἐπέκρινεν 4.48  ταχέως οὖν τὴν ἄδικον ζημίαν ὑπέσχον οἱ περὶ πόλεως καὶ δήμων καὶ τῶν ἱερῶν σκευῶν προηγορήσαντες 4.49  δι' ἣν αἰτίαν καὶ τύριοι μισοπονηρήσαντες τὰ πρὸς τὴν κηδείαν αὐτῶν μεγαλοπρεπῶς ἐχορήγησαν 4.50  ὁ δὲ μενέλαος διὰ τὰς τῶν κρατούντων πλεονεξίας ἔμενεν ἐπὶ τῇ ἀρχῇ ἐπιφυόμενος τῇ κακίᾳ μέγας τῶν πολιτῶν ἐπίβουλος καθεστώς
4.1  o de proeirehmenos simohn o tohn chrehmatohn kai tehs patridos endeiktehs gegonohs ekakologei ton onian ohs aytos te eieh ton ehliodohron episeseikohs kai tohn kakohn dehmioyrgos kathestehkohs 4.2  kai ton eyergetehn tehs poleohs kai ton kehdemona tohn omoethnohn kai zehlohtehn tohn nomohn epiboylon tohn pragmatohn etolma legein 4.3  tehs de echthras epi tosoyton probainoysehs ohste kai dia tinos tohn ypo toy simohnos dedokimasmenohn phonoys synteleisthai 4.4  synorohn o onias to chalepon tehs philoneikias kai apollohnion menestheohs ton koilehs syrias kai phoinikehs stratehgon synayxonta tehn kakian toy simohnos 4.5  pros ton basilea diekomistheh oy ginomenos tohn politohn katehgoros to de symphoron koineh kai kat' idian panti toh plehthei skopohn 4.6  eohra gar aney basilikehs pronoias adynaton einai tychein eirehnehs eti ta pragmata kai ton simohna paylan oy lehmpsomenon tehs anoias 4.7  metallaxantos de ton bion seleykoy kai paralabontos tehn basileian antiochoy toy prosagoreythentos epiphanoys ypenotheysen iasohn o adelphos onioy tehn archierohsynehn 4.8  epaggeilamenos toh basilei di' enteyxeohs argyrioy talanta exehkonta pros tois triakosiois kai prosodoy tinos allehs talanta ogdoehkonta 4.9  pros de toytois ypischneito kai etera diagraphein pentehkonta pros tois ekaton ean epichohrehtheh dia tehs exoysias aytoy gymnasion kai ephehbeion aytoh systehsasthai kai toys en ierosolymois antiocheis anagrapsai 4.10  epineysantos de toy basileohs kai tehs archehs kratehsas eytheohs pros ton ellehnikon charaktehra toys omophyloys metestehse 4.11  kai ta keimena tois ioydaiois philanthrohpa basilika dia iohannoy toy patros eypolemoy toy poiehsamenoy tehn presbeian yper philias kai symmachias pros toys rohmaioys parohsas kai tas men nomimoys katalyohn politeias paranomoys ethismoys ekainizen 4.12  asmenohs gar yp' aytehn tehn akropolin gymnasion kathidrysen kai toys kratistoys tohn ephehbohn ypotassohn ypo petason ehgagen 4.13  ehn d' oytohs akmeh tis ellehnismoy kai prosbasis allophylismoy dia tehn toy aseboys kai oyk archiereohs iasohnos yperballoysan anagneian 4.14  ohste mehketi peri tas toy thysiastehrioy leitoyrgias prothymoys einai toys iereis alla toy men neoh kataphronoyntes kai tohn thysiohn ameloyntes espeydon metechein tehs en palaistreh paranomoy chorehgias meta tehn toy diskoy prosklehsin 4.15  kai tas men patrohoys timas en oydeni tithemenoi tas de ellehnikas doxas kallistas ehgoymenoi 4.16  ohn kai charin perieschen aytoys chalepeh peristasis kai ohn ezehloyn tas agohgas kai kath' apan ehthelon exomoioysthai toytoys polemioys kai timohrehtas eschon 4.17  asebein gar eis toys theioys nomoys oy radion alla tayta o akoloythos kairos dehlohsei 4.18  agomenoy de pentaetehrikoy agohnos en tyroh kai toy basileohs parontos 4.19  apesteilen iasohn o miaros theohroys ohs apo ierosolymohn antiocheis ontas parakomizontas argyrioy drachmas triakosias eis tehn toy ehrakleoys thysian as kai ehxiohsan oi parakomisantes meh chrehsthai eis thysian dia to meh kathehkein eis eteran de katathesthai dapanehn 4.20  epese men oyn tayta dia men ton aposteilanta eis tehn toy ehrakleoys thysian eneken de tohn parakomizontohn eis tas tohn triehreohn kataskeyas 4.21  apostalentos de eis aigypton apollohnioy toy menestheohs dia ta prohtoklisia toy philomehtoros basileohs metalabohn antiochos allotrion ayton tohn aytoy gegonenai pragmatohn tehs kath' ayton asphaleias ephrontizen othen eis ioppehn paragenomenos katehntehsen eis ierosolyma 4.22  megalomerohs de ypo toy iasohnos kai tehs poleohs apodechtheis meta dadoychias kai boohn eisedechtheh eith' oytohs eis tehn phoinikehn katestratopedeysen 4.23  meta de trieteh chronon apesteilen iasohn menelaon ton toy prosehmainomenoy simohnos adelphon parakomizonta ta chrehmata toh basilei kai peri pragmatohn anagkaiohn ypomnehmatismoys telesonta 4.24  o de systatheis toh basilei kai doxasas ayton toh prosohpoh tehs exoysias eis eayton katehntehsen tehn archierohsynehn yperbalohn ton iasohna talanta argyrioy triakosia 4.25  labohn de tas basilikas entolas paregeneto tehs men archierohsynehs oyden axion pherohn thymoys de ohmoy tyrannoy kai thehros barbaroy orgas echohn 4.26  kai o men iasohn o ton idion adelphon yponotheysas yponotheytheis yph' eteroy phygas eis tehn ammanitin chohran synehlasto 4.27  o de menelaos tehs men archehs ekratei tohn de epehggelmenohn toh basilei chrehmatohn oyden eytaktei 4.28  poioymenoy de tehn apaitehsin sohstratoy toy tehs akropoleohs eparchoy pros toyton gar ehn eh tohn diaphorohn praxis di' ehn aitian oi dyo ypo toy basileohs proseklehthehsan 4.29  kai o men menelaos apelipen tehs archierohsynehs diadochon lysimachon ton eaytoy adelphon sohstratos de kratehta ton epi tohn kypriohn 4.30  toioytohn de synestehkotohn synebeh tarseis kai mallohtas stasiazein dia to antiochidi teh pallakeh toy basileohs en dohrea dedosthai 4.31  thatton oyn o basileys ehken katasteilai ta pragmata katalipohn ton diadechomenon andronikon tohn en axiohmati keimenohn 4.32  nomisas de o menelaos eilehphenai kairon eyphyeh chrysohmata tina tohn toy ieroy nosphisamenos echarisato toh andronikoh kai etera etygchanen peprakohs eis te tyron kai tas kykloh poleis 4.33  a kai saphohs epegnohkohs o onias apehlegchen apokechohrehkohs eis asylon topon epi daphnehs tehs pros antiocheian keimenehs 4.34  othen o menelaos labohn idia ton andronikon parekalei cheirohsasthai ton onian o de paragenomenos epi ton onian kai peistheis epi doloh kai dexiastheis meth' orkohn doys dexian kaiper en ypopsia keimenos epeisen ek toy asyloy proelthein on kai parachrehma parekleisen oyk aidestheis to dikaion 4.35  di' ehn aitian oy monon ioydaioi polloi de kai tohn allohn ethnohn edeinazon kai edysphoroyn epi toh toy andros adikoh phonoh 4.36  toy de basileohs epanelthontos apo tohn kata kilikian topohn enetygchanon oi kata polin ioydaioi symmisoponehroyntohn kai tohn ellehnohn yper toy para logon ton onian apektonehsthai 4.37  psychikohs oyn o antiochos epilypehtheis kai trapeis epi eleos kai dakrysas dia tehn toy metehllachotos sohphrosynehn kai pollehn eytaxian 4.38  kai pyrohtheis tois thymois parachrehma tehn toy andronikoy porphyran perielomenos kai toys chitohnas perirrehxas periagagohn kath' olehn tehn polin ep' ayton ton topon oyper ton onian ehsebehsen ekei ton miaiphonon apekosmehsen toy kyrioy tehn axian aytoh kolasin apodontos 4.39  genomenohn de pollohn ierosylehmatohn kata tehn polin ypo toy lysimachoy meta tehs toy menelaoy gnohmehs kai diadotheisehs exoh tehs phehmehs episynehchtheh to plehthos epi ton lysimachon chrysohmatohn ehdeh pollohn dienehnegmenohn 4.40  epegeiromenohn de tohn ochlohn kai tais orgais diempiplamenohn kathoplisas o lysimachos pros trischilioys katehrxato cheirohn adikohn proehgehsamenoy tinos ayranoy probebehkotos tehn ehlikian oyden de ehtton kai tehn anoian 4.41  synidontes de kai tehn epithesin toy lysimachoy synarpasantes oi men petroys oi de xylohn pacheh tines de ek tehs parakeimenehs spodoy drassomenoi phyrdehn enetinasson eis toys peri ton lysimachon 4.42  di' ehn aitian polloys men aytohn traymatias epoiehsan tinas de kai katebalon pantas de eis phygehn synehlasan ayton de ton ierosylon para to gazophylakion echeirohsanto 4.43  peri de toytohn enesteh krisis pros ton menelaon 4.44  katantehsantos de toy basileohs eis tyron ep' aytoy tehn dikaiologian epoiehsanto oi pemphthentes treis andres ypo tehs geroysias 4.45  ehdeh de leleimmenos o menelaos epehggeilato chrehmata ikana toh ptolemaioh dorymenoys pros to peisai ton basilea 4.46  othen apolabohn o ptolemaios eis ti peristylon ohs anapsyxonta ton basilea metethehken 4.47  kai ton men tehs olehs kakias aition menelaon apelysen tohn katehgorehmenohn tois de talaipohrois oitines ei kai epi skythohn elegon apelythehsan akatagnohstoi toytois thanaton epekrinen 4.48  tacheohs oyn tehn adikon zehmian ypeschon oi peri poleohs kai dehmohn kai tohn ierohn skeyohn proehgorehsantes 4.49  di' ehn aitian kai tyrioi misoponehrehsantes ta pros tehn kehdeian aytohn megaloprepohs echorehgehsan 4.50  o de menelaos dia tas tohn kratoyntohn pleonexias emenen epi teh archeh epiphyomenos teh kakia megas tohn politohn epiboylos kathestohs
4.1  Simon autem praedictus, qui pecuniarum et patriae delator exstitit, male loquebatur de Onia, tamquam ipse Heliodorum instigasset et malorum auctor fuisset; 4.2  benefactoremque civitatis et curatorem gentis suae et aemulatorem legum audebat insidiatorem rerum dicere. 4.3  Sed cum inimicitia in tantum procederet, ut etiam per quendam eorum, qui a Simone probati essent, homicidia fierent, 4.4  considerans Onias periculum contentionis et Apollonium Menesthei, ducem Coelesyriae et Phoenicis, augentem malitiam Simonis, 4.5  ad regem se contulit, non ut civium accusator, sed quod utile esset in commune et singulariter universae multitudinis prospiciens. 4.6  Videbat enim sine regali providentia impossibile esse pacem adhuc rebus obtingere, nec Simonem cessaturum a stultitia. 4.7  Sed post Seleuci vitae excessum, cum suscepisset regnum Antiochus, qui Epiphanes appellabatur, ambiebat Iason frater Oniae summum sacerdotium, 4.8  promittens regi per interpellationem argenti talenta trecenta sexaginta et ex reditu quodam alio talenta octoginta; 4.9  super haec autem promittebat et alia centum quinquaginta se perscripturum, si concederetur per potestatem eius gymnasium et ephebiam sibi constituere et eos, qui in Hierosolymis erant, Antiochenos scribere. 4.10  Quod cum rex annuisset, et obtinuisset principatum, statim ad Graecam consuetudinem contribules suos transferre coepit. 4.11  Et, amotis his, quae humanitatis causa Iudaeis a regibus fuerant constituta per Ioannem patrem Eupolemi, qui apud Romanos de amicitia et societate functus est legatione, et legitima civium iura destituens, pravos mores innovabat. 4.12  Prompte enim sub ipsa arce gymnasium constituit et optimos quosque epheborum subigens sub petasum ducebat. 4.13  Erat autem sic culmen quoddam Graecae conversationis et profectus alienigenarum moris, propter impii et non summi sacerdotis Iasonis inauditam contaminationem, 4.14  ita ut sacerdotes iam non circa altaris officia dediti essent, sed contempto templo et sacrificiis neglectis, festinarent participes fieri iniquae in palaestra praebitionis post disci provocationem 4.15  et patrios quidem honores nihil habentes, Graecas autem glorias optimas aestimantes. 4.16  Quarum gratia periculosa eos contentio habebat, et quorum instituta aemulabantur ac per omnia consimiles esse cupiebant, hos hostes et ultores habuerunt. 4.17  In leges enim divinas impie agere non est facile, sed haec tempus sequens declarabit. 4.18  Cum autem quinquennalis agon Tyri celebraretur, et rex praesens esset, 4.19  misit Iason facinorosus ab Hierosolymis spectatores Antiochenses portantes argenti drachmas trecentas in sacrificium Herculis; quas etiam postulaverunt hi, qui asportaverant, ne in sacrificium erogarentur, quia non oporteret, sed in alium sumptum eas deputari. 4.20  Sed haec ceciderunt: propter illum quidem, qui miserat, in sacrificium Herculis; propter eos autem, qui afferebant, in fabricam triremium. 4.21  Misso autem in Aegyptum Apollonio Menesthei filio propter ascensum ad solium Philometoris regis, cum cognovisset Antiochus alienum se ab illius negotiis effectum, propriae securitati consuluit; inde cum Ioppen venisset, se contulit Hierosolymam. 4.22  Et magnifice ab Iasone et civitate susceptus, cum facularum luminibus et acclamationibus introductus est; deinde sic in Phoenicen exercitum convertit. 4.23  Et post triennii tempus misit Iason Menelaum supradicti Simonis fratrem portantem pecunias regi et de negotiis necessariis commonitiones perlaturum. 4.24  At ille commendatus regi, cum se magnificasset facie potestatis, in semetipsum contulit summum sacerdotium superponens Iasoni talenta argenti trecenta; 4.25  acceptisque regiis mandatis, venit nihil quidem gerens dignum sacerdotio, animos vero crudelis tyranni et ferae barbarae iram habens. 4.26  Et Iason quidem, qui proprium fratrem circumvenerat, ipse circumventus ab alio profugus in Ammanitem expulsus est regionem. 4.27  Menelaus autem principatum quidem obtinuit; de pecuniis vero regi promissis nihil debite agebat, 4.28  cum vero exactionem faceret Sostratus, qui arci erat praepositus, nam ad hunc exactio vectigalium pertinebat. Quam ob causam utrique a rege sunt advocati; 4.29  et Menelaus quidem reliquit summi sacerdotii successorem Lysimachum fratrem suum, Sostratus autem Cratetem, qui praeerat Cypriis. 4.30  Talibus autem constitutis, contigit Tarsenses et Mallotas seditionem movere, eo quod Antiochidi, regis concubinae, dono essent dati. 4.31  Festinanter itaque rex venit sedare illos, relicto suffecto uno ex iis in dignitate constitutis Andronico. 4.32  Ratus autem Menelaus accepisse se tempus opportunum, aurea quaedam vasa e templo furatus donavit Andronico; et alia vendiderat Tyri et per vicinas civitates. 4.33  Quod cum certissime cognovisset Onias, arguebat eum, ipse in loco tuto se continens in Daphne secus Antiochiam. 4.34  Unde Menelaus seorsum apprehendens Andronicum rogabat, ut Oniam interficeret. At vero ille, cum venisset ad Oniam et cum fidem dolo dedisset ac dexteram accepisset dedissetque cum iureiurando, quamvis esset ei suspectus, suasit de asylo procedere, quem statim peremit, non veritus iustitiam. 4.35  Ob quam causam non solum Iudaei, sed multi quoque ex aliis nationibus indignabantur et moleste ferebant de nece viri iniusta. 4.36  Sed regressum regem de Ciliciae locis interpellabant, qui erant per civitatem Iudaei, simul et Graecis scelus conquerentibus, de eo quod sine ratione Onias interfectus esset. 4.37  Contristatus itaque animo Antiochus et flexus ad misericordiam lacrimas fudit, propter defuncti sobrietatem et multam modestiam; 4.38  accensusque animis, confestim ablata Andronici purpura ac tunicis eius discissis, circumduxit per totam civitatem usque ad eundem locum, in quo in Oniam impietatem commiserat, atque illic sacrilegum interfectorem e mundo sustulit, Domino illi condignam retribuente poenam. 4.39  Multis autem sacrilegiis per civitatem a Lysimacho commissis Menelai consilio, et divulgata foris fama, congregata est multitudo adversum Lysimachum, vasis aureis iam multis dissipatis. 4.40  Turbis autem insurgentibus et ira repletis, Lysimachus, armatis fere tribus milibus, iniquis manibus coepit, duce quodam Aurano, aetate non minus ac dementia provecto. 4.41  Sed ut intellexerunt conatum Lymachi, alii lapides, alii fustes validos arripuere, quidam vero ex adiacente cinere manu apprehenderunt et mixtim iecerunt in eos, qui circa Lysimachum erant. 4.42  Quam ob causam multos quidem vulneraverunt, quosdam autem et prostraverunt, omnes vero in fugam compulerunt; ipsum vero sacrilegum secus aerarium interfecerunt. 4.43  De his ergo coepit iudicium adversus Menelaum agitari. 4.44  Et cum venisset rex Tyrum, apud ipsum causam egerunt missi tres viri a senatu. 4.45  Et cum iam superaretur Menelaus, promisit Ptolemaeo Dorymenis multas pecunias ad suadendum regi. 4.46  Unde Ptolemaeus, excipiens seorsum in quoddam atrium columnatum quasi refrigerandi gratia regem, deduxit a sententia. 4.47  Et Menelaum quidem universae malitiae reum criminibus absolvit; miseros autem, qui etiam si apud Scythas causam dixissent, innocentes iudicarentur, hos morte damnavit. 4.48  Cito ergo iniustam poenam dederunt, qui pro civitate et populo et sacris vasis causam prosecuti sunt. 4.49  Quam ob rem Tyrii quoque in malefactum indignati, quaeque ad sepulturam eorum necessaria essent, magno sumptu praestiterunt. 4.50  Menelaus autem propter eorum, qui in potentia erant, avaritiam permanebat in potestate, crescens in malitia magnus civium insidiator constitutus.


2.Makkabäer - Kapitel 5


5.1  περὶ δὲ τὸν καιρὸν τοῦτον τὴν δευτέραν ἔφοδον ὁ ἀντίοχος εἰς αἴγυπτον ἐστείλατο 5.2  συνέβη δὲ καθ' ὅλην τὴν πόλιν σχεδὸν ἐφ' ἡμέρας τεσσαράκοντα φαίνεσθαι διὰ τῶν ἀέρων τρέχοντας ἱππεῖς διαχρύσους στολὰς ἔχοντας καὶ λόγχας σπειρηδὸν ἐξωπλισμένους καὶ μαχαιρῶν σπασμοὺς 5.3  καὶ ἴλας ἵππων διατεταγμένας καὶ προσβολὰς γινομένας καὶ καταδρομὰς ἑκατέρων καὶ ἀσπίδων κινήσεις καὶ καμάκων πλήθη καὶ βελῶν βολὰς καὶ χρυσέων κόσμων ἐκλάμψεις καὶ παντοίους θωρακισμούς 5.4  διὸ πάντες ἠξίουν ἐπ' ἀγαθῷ τὴν ἐπιφάνειαν γεγενῆσθαι 5.5  γενομένης δὲ λαλιᾶς ψευδοῦς ὡς μετηλλαχότος ἀντιόχου τὸν βίον παραλαβὼν ὁ ἰάσων οὐκ ἐλάττους τῶν χιλίων αἰφνιδίως ἐπὶ τὴν πόλιν συνετελέσατο ἐπίθεσιν τῶν δὲ ἐπὶ τῷ τείχει συνελασθέντων καὶ τέλος ἤδη καταλαμβανομένης τῆς πόλεως ὁ μενέλαος εἰς τὴν ἀκρόπολιν ἐφυγάδευσεν 5.6  ὁ δὲ ἰάσων ἐποιεῖτο σφαγὰς τῶν πολιτῶν τῶν ἰδίων ἀφειδῶς οὐ συννοῶν τὴν εἰς τοὺς συγγενεῖς εὐημερίαν δυσημερίαν εἶναι τὴν μεγίστην δοκῶν δὲ πολεμίων καὶ οὐχ ὁμοεθνῶν τρόπαια καταβάλλεσθαι 5.7  τῆς μὲν ἀρχῆς οὐκ ἐκράτησεν τὸ δὲ τέλος τῆς ἐπιβουλῆς αἰσχύνην λαβὼν φυγὰς πάλιν εἰς τὴν αμμανῖτιν ἀπῆλθεν 5.8  πέρας οὖν κακῆς καταστροφῆς ἔτυχεν ἐγκληθεὶς πρὸς ἀρέταν τὸν τῶν ἀράβων τύραννον πόλιν ἐκ πόλεως φεύγων διωκόμενος ὑπὸ πάντων στυγούμενος ὡς τῶν νόμων ἀποστάτης καὶ βδελυσσόμενος ὡς πατρίδος καὶ πολιτῶν δήμιος εἰς αἴγυπτον ἐξεβράσθη 5.9  καὶ ὁ συχνοὺς τῆς πατρίδος ἀποξενώσας ἐπὶ ξένης ἀπώλετο πρὸς λακεδαιμονίους ἀναχθεὶς ὡς διὰ τὴν συγγένειαν τευξόμενος σκέπης 5.10  καὶ ὁ πλῆθος ἀτάφων ἐκρίψας ἀπένθητος ἐγενήθη καὶ κηδείας οὐδ' ἡστινοσοῦν οὔτε πατρῴου τάφου μετέσχεν 5.11  προσπεσόντων δὲ τῷ βασιλεῖ περὶ τῶν γεγονότων διέλαβεν ἀποστατεῖν τὴν ιουδαίαν ὅθεν ἀναζεύξας ἐξ αἰγύπτου τεθηριωμένος τῇ ψυχῇ ἔλαβεν τὴν μὲν πόλιν δοριάλωτον 5.12  καὶ ἐκέλευσεν τοῖς στρατιώταις κόπτειν ἀφειδῶς τοὺς ἐμπίπτοντας καὶ τοὺς εἰς τὰς οἰκίας ἀναβαίνοντας κατασφάζειν 5.13  ἐγίνετο δὲ νέων καὶ πρεσβυτέρων ἀναίρεσις ἀνήβων τε καὶ γυναικῶν καὶ τέκνων ἀφανισμός παρθένων τε καὶ νηπίων σφαγαί 5.14  ὀκτὼ δὲ μυριάδες ἐν ταῖς πάσαις ἡμέραις τρισὶν κατεφθάρησαν τέσσαρες μὲν ἐν χειρῶν νομαῖς οὐχ ἧττον δὲ τῶν ἐσφαγμένων ἐπράθησαν 5.15  οὐκ ἀρκεσθεὶς δὲ τούτοις κατετόλμησεν εἰς τὸ πάσης τῆς γῆς ἁγιώτατον ἱερὸν εἰσελθεῖν ὁδηγὸν ἔχων τὸν μενέλαον τὸν καὶ τῶν νόμων καὶ τῆς πατρίδος προδότην γεγονότα 5.16  καὶ ταῖς μιαραῖς χερσὶν τὰ ἱερὰ σκεύη λαμβάνων καὶ τὰ ὑπ' ἄλλων βασιλέων ἀνατεθέντα πρὸς αὔξησιν καὶ δόξαν τοῦ τόπου καὶ τιμὴν ταῖς βεβήλοις χερσὶν συσσύρων 5.17  καὶ ἐμετεωρίζετο τὴν διάνοιαν ὁ ἀντίοχος οὐ συνορῶν ὅτι διὰ τὰς ἁμαρτίας τῶν τὴν πόλιν οἰκούντων ἀπώργισται βραχέως ὁ δεσπότης διὸ γέγονεν περὶ τὸν τόπον παρόρασις 5.18  εἰ δὲ μὴ συνέβη προσενέχεσθαι πολλοῖς ἁμαρτήμασιν καθάπερ ἦν ὁ ἡλιόδωρος ὁ πεμφθεὶς ὑπὸ σελεύκου τοῦ βασιλέως ἐπὶ τὴν ἐπίσκεψιν τοῦ γαζοφυλακίου οὗτος προαχθεὶς παραχρῆμα μαστιγωθεὶς ἀνετράπη τοῦ θράσους 5.19  ἀλλ' οὐ διὰ τὸν τόπον τὸ ἔθνος ἀλλὰ διὰ τὸ ἔθνος τὸν τόπον ὁ κύριος ἐξελέξατο 5.20  διόπερ καὶ αὐτὸς ὁ τόπος συμμετασχὼν τῶν τοῦ ἔθνους δυσπετημάτων γενομένων ὕστερον εὐεργετημάτων ἐκοινώνησεν καὶ ὁ καταλειφθεὶς ἐν τῇ τοῦ παντοκράτορος ὀργῇ πάλιν ἐν τῇ τοῦ μεγάλου δεσπότου καταλλαγῇ μετὰ πάσης δόξης ἐπανωρθώθη 5.21  ὁ γοῦν ἀντίοχος ὀκτακόσια πρὸς τοῖς χιλίοις ἀπενεγκάμενος ἐκ τοῦ ἱεροῦ τάλαντα θᾶττον εἰς τὴν ἀντιόχειαν ἐχωρίσθη οἰόμενος ἀπὸ τῆς ὑπερηφανίας τὴν μὲν γῆν πλωτὴν καὶ τὸ πέλαγος πορευτὸν θέσθαι διὰ τὸν μετεωρισμὸν τῆς καρδίας 5.22  κατέλιπεν δὲ καὶ ἐπιστάτας τοῦ κακοῦν τὸ γένος ἐν μὲν ιεροσολύμοις φίλιππον τὸ μὲν γένος φρύγα τὸν δὲ τρόπον βαρβαρώτερον ἔχοντα τοῦ καταστήσαντος 5.23  ἐν δὲ γαριζιν ἀνδρόνικον πρὸς δὲ τούτοις μενέλαον ὃς χείριστα τῶν ἄλλων ὑπερῄρετο τοῖς πολίταις ἀπεχθῆ δὲ πρὸς τοὺς πολίτας ιουδαίους ἔχων διάθεσιν 5.24  ἔπεμψεν δὲ τὸν μυσάρχην ἀπολλώνιον μετὰ στρατεύματος δισμυρίους δὲ πρὸς τοῖς δισχιλίοις προστάξας τοὺς ἐν ἡλικίᾳ πάντας κατασφάξαι τὰς δὲ γυναῖκας καὶ τοὺς νεωτέρους πωλεῖν 5.25  οὗτος δὲ παραγενόμενος εἰς ιεροσόλυμα καὶ τὸν εἰρηνικὸν ὑποκριθεὶς ἐπέσχεν ἕως τῆς ἁγίας ἡμέρας τοῦ σαββάτου καὶ λαβὼν ἀργοῦντας τοὺς ιουδαίους τοῖς ὑφ' ἑαυτὸν ἐξοπλησίαν παρήγγειλεν 5.26  καὶ τοὺς ἐξελθόντας πάντας ἐπὶ τὴν θεωρίαν συνεξεκέντησεν καὶ εἰς τὴν πόλιν σὺν τοῖς ὅπλοις εἰσδραμὼν ἱκανὰ κατέστρωσεν πλήθη 5.27  ιουδας δὲ ὁ καὶ μακκαβαῖος δέκατός που γενηθεὶς καὶ ἀναχωρήσας εἰς τὴν ἔρημον θηρίων τρόπον ἐν τοῖς ὄρεσιν διέζη σὺν τοῖς μετ' αὐτοῦ καὶ τὴν χορτώδη τροφὴν σιτούμενοι διετέλουν πρὸς τὸ μὴ μετασχεῖν τοῦ μολυσμοῦ
5.1  peri de ton kairon toyton tehn deyteran ephodon o antiochos eis aigypton esteilato 5.2  synebeh de kath' olehn tehn polin schedon eph' ehmeras tessarakonta phainesthai dia tohn aerohn trechontas ippeis diachrysoys stolas echontas kai logchas speirehdon exohplismenoys kai machairohn spasmoys 5.3  kai ilas ippohn diatetagmenas kai prosbolas ginomenas kai katadromas ekaterohn kai aspidohn kinehseis kai kamakohn plehtheh kai belohn bolas kai chryseohn kosmohn eklampseis kai pantoioys thohrakismoys 5.4  dio pantes ehxioyn ep' agathoh tehn epiphaneian gegenehsthai 5.5  genomenehs de lalias pseydoys ohs metehllachotos antiochoy ton bion paralabohn o iasohn oyk elattoys tohn chiliohn aiphnidiohs epi tehn polin synetelesato epithesin tohn de epi toh teichei synelasthentohn kai telos ehdeh katalambanomenehs tehs poleohs o menelaos eis tehn akropolin ephygadeysen 5.6  o de iasohn epoieito sphagas tohn politohn tohn idiohn apheidohs oy synnoohn tehn eis toys syggeneis eyehmerian dysehmerian einai tehn megistehn dokohn de polemiohn kai oych omoethnohn tropaia kataballesthai 5.7  tehs men archehs oyk ekratehsen to de telos tehs epiboylehs aischynehn labohn phygas palin eis tehn ammanitin apehlthen 5.8  peras oyn kakehs katastrophehs etychen egklehtheis pros aretan ton tohn arabohn tyrannon polin ek poleohs pheygohn diohkomenos ypo pantohn stygoymenos ohs tohn nomohn apostatehs kai bdelyssomenos ohs patridos kai politohn dehmios eis aigypton exebrastheh 5.9  kai o sychnoys tehs patridos apoxenohsas epi xenehs apohleto pros lakedaimonioys anachtheis ohs dia tehn syggeneian teyxomenos skepehs 5.10  kai o plehthos ataphohn ekripsas apenthehtos egenehtheh kai kehdeias oyd' ehstinosoyn oyte patrohoy taphoy meteschen 5.11  prospesontohn de toh basilei peri tohn gegonotohn dielaben apostatein tehn ioydaian othen anazeyxas ex aigyptoy tethehriohmenos teh psycheh elaben tehn men polin dorialohton 5.12  kai ekeleysen tois stratiohtais koptein apheidohs toys empiptontas kai toys eis tas oikias anabainontas katasphazein 5.13  egineto de neohn kai presbyterohn anairesis anehbohn te kai gynaikohn kai teknohn aphanismos parthenohn te kai nehpiohn sphagai 5.14  oktoh de myriades en tais pasais ehmerais trisin katephtharehsan tessares men en cheirohn nomais oych ehtton de tohn esphagmenohn eprathehsan 5.15  oyk arkestheis de toytois katetolmehsen eis to pasehs tehs gehs agiohtaton ieron eiselthein odehgon echohn ton menelaon ton kai tohn nomohn kai tehs patridos prodotehn gegonota 5.16  kai tais miarais chersin ta iera skeyeh lambanohn kai ta yp' allohn basileohn anatethenta pros ayxehsin kai doxan toy topoy kai timehn tais bebehlois chersin syssyrohn 5.17  kai emeteohrizeto tehn dianoian o antiochos oy synorohn oti dia tas amartias tohn tehn polin oikoyntohn apohrgistai bracheohs o despotehs dio gegonen peri ton topon parorasis 5.18  ei de meh synebeh prosenechesthai pollois amartehmasin kathaper ehn o ehliodohros o pemphtheis ypo seleykoy toy basileohs epi tehn episkepsin toy gazophylakioy oytos proachtheis parachrehma mastigohtheis anetrapeh toy thrasoys 5.19  all' oy dia ton topon to ethnos alla dia to ethnos ton topon o kyrios exelexato 5.20  dioper kai aytos o topos symmetaschohn tohn toy ethnoys dyspetehmatohn genomenohn ysteron eyergetehmatohn ekoinohnehsen kai o kataleiphtheis en teh toy pantokratoros orgeh palin en teh toy megaloy despotoy katallageh meta pasehs doxehs epanohrthohtheh 5.21  o goyn antiochos oktakosia pros tois chiliois apenegkamenos ek toy ieroy talanta thatton eis tehn antiocheian echohristheh oiomenos apo tehs yperehphanias tehn men gehn plohtehn kai to pelagos poreyton thesthai dia ton meteohrismon tehs kardias 5.22  katelipen de kai epistatas toy kakoyn to genos en men ierosolymois philippon to men genos phryga ton de tropon barbarohteron echonta toy katastehsantos 5.23  en de garizin andronikon pros de toytois menelaon os cheirista tohn allohn yperehreto tois politais apechtheh de pros toys politas ioydaioys echohn diathesin 5.24  epempsen de ton mysarchehn apollohnion meta strateymatos dismyrioys de pros tois dischiliois prostaxas toys en ehlikia pantas katasphaxai tas de gynaikas kai toys neohteroys pohlein 5.25  oytos de paragenomenos eis ierosolyma kai ton eirehnikon ypokritheis epeschen eohs tehs agias ehmeras toy sabbatoy kai labohn argoyntas toys ioydaioys tois yph' eayton exoplehsian parehggeilen 5.26  kai toys exelthontas pantas epi tehn theohrian synexekentehsen kai eis tehn polin syn tois oplois eisdramohn ikana katestrohsen plehtheh 5.27  ioydas de o kai makkabaios dekatos poy genehtheis kai anachohrehsas eis tehn erehmon thehriohn tropon en tois oresin diezeh syn tois met' aytoy kai tehn chortohdeh trophehn sitoymenoi dieteloyn pros to meh metaschein toy molysmoy
5.1  Circa hoc autem tempus Anti ochus secundam profectionem paravit in Aegyptum. 5.2  Contigit autem per universam civitatem fere per dies quadraginta videri per aera equites discurrentes, auratas stolas habentes et hastas, ad modum cohortium armatos, et gladiorum evaginationes 5.3  et turmas equorum per ordinem digestas et congressiones fieri et decursus utrorumque et scutorum motus et contorum multitudinem et telorum iactus et aureorum ornamentorum fulgores omnisque generis loricationes. 5.4  Quapropter omnes rogabant pro bono factam esse ostensionem. 5.5  Sed cum falsus rumor exisset, tamquam vita excessisset Antiochus, assumptis Iason non minus mille viris repente aggressus est civitatem; illis autem, qui erant in muro, compulsis in fugam et ad ultimum iam apprehensa civitate, Menelaus fugit in arcem. 5.6  Iason vero caedes civium suorum perpetrabat nulli parcens, non intellegens prosperitatem adversum cognatos calamitatem esse maximam, arbitrans autem hostium et non civium se trophaea constituere. 5.7  Et principatum quidem non obtinuit, finem vero insidiarum suarum confusionem adeptus, profugus iterum abiit in Ammanitidem. 5.8  Ad ultimum igitur malam reversionem sortitus est; conclusus apud Aretam Arabum tyrannum, fugiens de civitate in civitatem, expulsus ab omnibus, odiosus ut refuga legum et exsecrabilis ut patriae et civium carnifex in Aegyptum extrusus est. 5.9  Et, qui multos de patria expulerat, peregre periit ad Lacedaemonios pervectus, quasi pro cognatione habiturus protectionem; 5.10  et, qui insepultos multos abiecerat, ipse illamentatus permansit nec exsequiis ullis neque patrio sepulcro participavit. 5.11  Cum autem nuntia ad regem pervenissent de his, quae gesta erant, suspicatus est rex a societate defecturam Iudaeam; et ob hoc profectus ex Aegypto efferatus animo, civitatem quidem armis cepit 5.12  et iussit militibus interficere occursantes nemini parcendo et eos, qui in domos ascenderent, trucidare. 5.13  Fiebant ergo iuvenum ac seniorum caedes, mulierum et natorum exterminium virginumque et parvulorum neces. 5.14  Erant autem toto triduo octoginta milia perditi, quadraginta quidem milia in ipso manuum conflictu; non minus autem quam qui iugulati fuerant, venumdati sunt. 5.15  Non contentus autem his, ausus est intrare templum universae terrae sanctissimum, ducem habens Menelaum, qui legum et patriae fuit proditor, 5.16  et scelestis manibus sumens sancta vasa et, quae ab aliis regibus et civitatibus erant posita ad augmentum et gloriam loci et honorem, profanis manibus contrectans. 5.17  Ita extollebatur mente Antiochus non considerans quod propter peccata habitantium civitatem modicum Dominus fuerat iratus; propter quod accidit circa locum despectio. 5.18  Alioquin nisi contigisset eos multis peccatis esse involutos, sicut Heliodorus, qui missus est a Seleuco rege ad inspectionem aerarii, et ipse, mox ut accessisset, confestim flagellatus repulsus fuisset ab audacia. 5.19  Verum non propter locum gentem, sed propter gentem locum Dominus elegit. 5.20  Ideoque et ipse locus particeps factus populi malorum, postea factus est socius beneficiorum; et, qui derelictus in ira Omnipotentis est, iterum in magni Domini reconciliatione cum omni gloria restitutus est. 5.21  Igitur Antiochus mille et octingentis ablatis de templo talentis, velocius Antiochiam regressus est, existimans se prae superbia terram ad navigandum, pelagus vero ad ambulandum deducturum propter mentis elationem. 5.22  Reliquit autem et praepositos ad affligendam gentem: Hierosolymis quidem Philippum, genere Phrygem, moribus barbariorem eo ipso, a quo constitutus est; 5.23  in Garizim autem Andronicum; praeter autem hos Menelaum, qui gravius quam ceteri imminebat civibus. 5.24  Misit autem Apollonium Mysarcham cum exercitu — viginti vero et duo milia virorum — praecipiens omnes perfectae aetatis interficere, mulieres autem ac iuniores vendere. 5.25  Qui cum venisset Hierosolymam et pacificum se simulasset, quievit usque ad diem sanctum sabbati et, cum comprehenderet feriatos Iudaeos, arma capere suis praecepit; 5.26  omnesque, qui ad spectaculum processerant, trucidavit et civitatem cum armatis discurrens ingentem multitudinem peremit. 5.27  Iudas autem, qui et Maccabaeus, decimus factus secesserat in eremum et ferarum more in montibus vitam cum suis agebat; et feni cibo vescentes demorabantur, ne participes essent coinquinationis.


2.Makkabäer - Kapitel 6


6.1  μετ' οὐ πολὺν δὲ χρόνον ἐξαπέστειλεν ὁ βασιλεὺς γέροντα ἀθηναῖον ἀναγκάζειν τοὺς ιουδαίους μεταβαίνειν ἀπὸ τῶν πατρίων νόμων καὶ τοῖς τοῦ θεοῦ νόμοις μὴ πολιτεύεσθαι 6.2  μολῦναι δὲ καὶ τὸν ἐν ιεροσολύμοις νεὼ καὶ προσονομάσαι διὸς ὀλυμπίου καὶ τὸν ἐν γαριζιν καθὼς ἐτύγχανον οἱ τὸν τόπον οἰκοῦντες διὸς ξενίου 6.3  χαλεπὴ δὲ καὶ τοῖς ὅλοις ἦν δυσχερὴς ἡ ἐπίτασις τῆς κακίας 6.4  τὸ μὲν γὰρ ἱερὸν ἀσωτίας καὶ κώμων ὑπὸ τῶν ἐθνῶν ἐπεπληροῦτο ῥᾳθυμούντων μεθ' ἑταιρῶν καὶ ἐν τοῖς ἱεροῖς περιβόλοις γυναιξὶ πλησιαζόντων ἔτι δὲ τὰ μὴ καθήκοντα ἔνδον εἰσφερόντων 6.5  τὸ δὲ θυσιαστήριον τοῖς ἀποδιεσταλμένοις ἀπὸ τῶν νόμων ἀθεμίτοις ἐπεπλήρωτο 6.6  ἦν δ' οὔτε σαββατίζειν οὔτε πατρῴους ἑορτὰς διαφυλάττειν οὔτε ἁπλῶς ιουδαῖον ὁμολογεῖν εἶναι 6.7  ἤγοντο δὲ μετὰ πικρᾶς ἀνάγκης εἰς τὴν κατὰ μῆνα τοῦ βασιλέως γενέθλιον ἡμέραν ἐπὶ σπλαγχνισμόν γενομένης δὲ διονυσίων ἑορτῆς ἠναγκάζοντο κισσοὺς ἔχοντες πομπεύειν τῷ διονύσῳ 6.8  ψήφισμα δὲ ἐξέπεσεν εἰς τὰς ἀστυγείτονας ἑλληνίδας πόλεις πτολεμαίου ὑποθεμένου τὴν αὐτὴν ἀγωγὴν κατὰ τῶν ιουδαίων ἄγειν καὶ σπλαγχνίζειν 6.9  τοὺς δὲ μὴ προαιρουμένους μεταβαίνειν ἐπὶ τὰ ἑλληνικὰ κατασφάζειν παρῆν οὖν ὁρᾶν τὴν ἐνεστῶσαν ταλαιπωρίαν 6.10  δύο γὰρ γυναῖκες ἀνήχθησαν περιτετμηκυῖαι τὰ τέκνα τούτων δὲ ἐκ τῶν μαστῶν κρεμάσαντες τὰ βρέφη καὶ δημοσίᾳ περιαγαγόντες αὐτὰς τὴν πόλιν κατὰ τοῦ τείχους ἐκρήμνισαν 6.11  ἕτεροι δὲ πλησίον συνδραμόντες εἰς τὰ σπήλαια λεληθότως ἄγειν τὴν ἑβδομάδα μηνυθέντες τῷ φιλίππῳ συνεφλογίσθησαν διὰ τὸ εὐλαβῶς ἔχειν βοηθῆσαι ἑαυτοῖς κατὰ τὴν δόξαν τῆς σεμνοτάτης ἡμέρας 6.12  παρακαλῶ οὖν τοὺς ἐντυγχάνοντας τῇδε τῇ βίβλῳ μὴ συστέλλεσθαι διὰ τὰς συμφοράς λογίζεσθαι δὲ τὰς τιμωρίας μὴ πρὸς ὄλεθρον ἀλλὰ πρὸς παιδείαν τοῦ γένους ἡμῶν εἶναι 6.13  καὶ γὰρ τὸ μὴ πολὺν χρόνον ἐᾶσθαι τοὺς δυσσεβοῦντας ἀλλ' εὐθέως περιπίπτειν ἐπιτίμοις μεγάλης εὐεργεσίας σημεῖόν ἐστιν 6.14  οὐ γὰρ καθάπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἐθνῶν ἀναμένει μακροθυμῶν ὁ δεσπότης μέχρι τοῦ καταντήσαντας αὐτοὺς πρὸς ἐκπλήρωσιν ἁμαρτιῶν κολάσαι οὕτως καὶ ἐφ' ἡμῶν ἔκρινεν εἶναι 6.15  ἵνα μὴ πρὸς τέλος ἀφικομένων ἡμῶν τῶν ἁμαρτιῶν ὕστερον ἡμᾶς ἐκδικᾷ 6.16  διόπερ οὐδέποτε μὲν τὸν ἔλεον ἀφ' ἡμῶν ἀφίστησιν παιδεύων δὲ μετὰ συμφορᾶς οὐκ ἐγκαταλείπει τὸν ἑαυτοῦ λαόν 6.17  πλὴν ἕως ὑπομνήσεως ταῦθ' ἡμῖν εἰρήσθω δι' ὀλίγων δ' ἐλευστέον ἐπὶ τὴν διήγησιν 6.18  ελεάζαρός τις τῶν πρωτευόντων γραμματέων ἀνὴρ ἤδη προβεβηκὼς τὴν ἡλικίαν καὶ τὴν πρόσοψιν τοῦ προσώπου κάλλιστος ἀναχανὼν ἠναγκάζετο φαγεῖν ὕειον κρέας 6.19  ὁ δὲ τὸν μετ' εὐκλείας θάνατον μᾶλλον ἢ τὸν μετὰ μύσους βίον ἀναδεξάμενος αὐθαιρέτως ἐπὶ τὸ τύμπανον προσῆγεν 6.20  προπτύσας δὲ καθ' ὃν ἔδει τρόπον προσέρχεσθαι τοὺς ὑπομένοντας ἀμύνασθαι ὧν οὐ θέμις γεύσασθαι διὰ τὴν πρὸς τὸ ζῆν φιλοστοργίαν 6.21  οἱ δὲ πρὸς τῷ παρανόμῳ σπλαγχνισμῷ τεταγμένοι διὰ τὴν ἐκ τῶν παλαιῶν χρόνων πρὸς τὸν ἄνδρα γνῶσιν ἀπολαβόντες αὐτὸν κατ' ἰδίαν παρεκάλουν ἐνέγκαντα κρέα οἷς καθῆκον αὐτῷ χρᾶσθαι δι' αὐτοῦ παρασκευασθέντα ὑποκριθῆναι δὲ ὡς ἐσθίοντα τὰ ὑπὸ τοῦ βασιλέως προστεταγμένα τῶν ἀπὸ τῆς θυσίας κρεῶν 6.22  ἵνα τοῦτο πράξας ἀπολυθῇ τοῦ θανάτου καὶ διὰ τὴν ἀρχαίαν πρὸς αὐτοὺς φιλίαν τύχῃ φιλανθρωπίας 6.23  ὁ δὲ λογισμὸν ἀστεῖον ἀναλαβὼν καὶ ἄξιον τῆς ἡλικίας καὶ τῆς τοῦ γήρως ὑπεροχῆς καὶ τῆς ἐπικτήτου καὶ ἐπιφανοῦς πολιᾶς καὶ τῆς ἐκ παιδὸς καλλίστης ἀναστροφῆς μᾶλλον δὲ τῆς ἁγίας καὶ θεοκτίστου νομοθεσίας ἀκολούθως ἀπεφήνατο ταχέως λέγων προπέμπειν εἰς τὸν ᾅδην 6.24  οὐ γὰρ τῆς ἡμετέρας ἡλικίας ἄξιόν ἐστιν ὑποκριθῆναι ἵνα πολλοὶ τῶν νέων ὑπολαβόντες ελεαζαρον τὸν ἐνενηκονταετῆ μεταβεβηκέναι εἰς ἀλλοφυλισμὸν 6.25  καὶ αὐτοὶ διὰ τὴν ἐμὴν ὑπόκρισιν καὶ διὰ τὸ μικρὸν καὶ ἀκαριαῖον ζῆν πλανηθῶσιν δι' ἐμέ καὶ μύσος καὶ κηλῖδα τοῦ γήρως κατακτήσωμαι 6.26  εἰ γὰρ καὶ ἐπὶ τοῦ παρόντος ἐξελοῦμαι τὴν ἐξ ἀνθρώπων τιμωρίαν ἀλλὰ τὰς τοῦ παντοκράτορος χεῖρας οὔτε ζῶν οὔτε ἀποθανὼν ἐκφεύξομαι 6.27  διόπερ ἀνδρείως μὲν νῦν διαλλάξας τὸν βίον τοῦ μὲν γήρως ἄξιος φανήσομαι 6.28  τοῖς δὲ νέοις ὑπόδειγμα γενναῖον καταλελοιπὼς εἰς τὸ προθύμως καὶ γενναίως ὑπὲρ τῶν σεμνῶν καὶ ἁγίων νόμων ἀπευθανατίζειν τοσαῦτα δὲ εἰπὼν ἐπὶ τὸ τύμπανον εὐθέως ἦλθεν 6.29  τῶν δὲ ἀγόντων πρὸς αὐτὸν τὴν μικρῷ πρότερον εὐμένειαν εἰς δυσμένειαν μεταβαλόντων διὰ τὸ τοὺς προειρημένους λόγους ὡς αὐτοὶ διελάμβανον ἀπόνοιαν εἶναι 6.30  μέλλων δὲ ταῖς πληγαῖς τελευτᾶν ἀναστενάξας εἶπεν τῷ κυρίῳ τῷ τὴν ἁγίαν γνῶσιν ἔχοντι φανερόν ἐστιν ὅτι δυνάμενος ἀπολυθῆναι τοῦ θανάτου σκληρὰς ὑποφέρω κατὰ τὸ σῶμα ἀλγηδόνας μαστιγούμενος κατὰ ψυχὴν δὲ ἡδέως διὰ τὸν αὐτοῦ φόβον ταῦτα πάσχω 6.31  καὶ οὗτος οὖν τοῦτον τὸν τρόπον μετήλλαξεν οὐ μόνον τοῖς νέοις ἀλλὰ καὶ τοῖς πλείστοις τοῦ ἔθνους τὸν ἑαυτοῦ θάνατον ὑπόδειγμα γενναιότητος καὶ μνημόσυνον ἀρετῆς καταλιπών
6.1  met' oy polyn de chronon exapesteilen o basileys geronta athehnaion anagkazein toys ioydaioys metabainein apo tohn patriohn nomohn kai tois toy theoy nomois meh politeyesthai 6.2  molynai de kai ton en ierosolymois neoh kai prosonomasai dios olympioy kai ton en garizin kathohs etygchanon oi ton topon oikoyntes dios xenioy 6.3  chalepeh de kai tois olois ehn dyscherehs eh epitasis tehs kakias 6.4  to men gar ieron asohtias kai kohmohn ypo tohn ethnohn epeplehroyto rathymoyntohn meth' etairohn kai en tois ierois peribolois gynaixi plehsiazontohn eti de ta meh kathehkonta endon eispherontohn 6.5  to de thysiastehrion tois apodiestalmenois apo tohn nomohn athemitois epeplehrohto 6.6  ehn d' oyte sabbatizein oyte patrohoys eortas diaphylattein oyte aplohs ioydaion omologein einai 6.7  ehgonto de meta pikras anagkehs eis tehn kata mehna toy basileohs genethlion ehmeran epi splagchnismon genomenehs de dionysiohn eortehs ehnagkazonto kissoys echontes pompeyein toh dionysoh 6.8  psehphisma de exepesen eis tas astygeitonas ellehnidas poleis ptolemaioy ypothemenoy tehn aytehn agohgehn kata tohn ioydaiohn agein kai splagchnizein 6.9  toys de meh proairoymenoys metabainein epi ta ellehnika katasphazein parehn oyn oran tehn enestohsan talaipohrian 6.10  dyo gar gynaikes anehchthehsan peritetmehkyiai ta tekna toytohn de ek tohn mastohn kremasantes ta brepheh kai dehmosia periagagontes aytas tehn polin kata toy teichoys ekrehmnisan 6.11  eteroi de plehsion syndramontes eis ta spehlaia lelehthotohs agein tehn ebdomada mehnythentes toh philippoh synephlogisthehsan dia to eylabohs echein boehthehsai eaytois kata tehn doxan tehs semnotatehs ehmeras 6.12  parakaloh oyn toys entygchanontas tehde teh bibloh meh systellesthai dia tas symphoras logizesthai de tas timohrias meh pros olethron alla pros paideian toy genoys ehmohn einai 6.13  kai gar to meh polyn chronon easthai toys dysseboyntas all' eytheohs peripiptein epitimois megalehs eyergesias sehmeion estin 6.14  oy gar kathaper kai epi tohn allohn ethnohn anamenei makrothymohn o despotehs mechri toy katantehsantas aytoys pros ekplehrohsin amartiohn kolasai oytohs kai eph' ehmohn ekrinen einai 6.15  ina meh pros telos aphikomenohn ehmohn tohn amartiohn ysteron ehmas ekdika 6.16  dioper oydepote men ton eleon aph' ehmohn aphistehsin paideyohn de meta symphoras oyk egkataleipei ton eaytoy laon 6.17  plehn eohs ypomnehseohs tayth' ehmin eirehsthoh di' oligohn d' eleysteon epi tehn diehgehsin 6.18  eleazaros tis tohn prohteyontohn grammateohn anehr ehdeh probebehkohs tehn ehlikian kai tehn prosopsin toy prosohpoy kallistos anachanohn ehnagkazeto phagein yeion kreas 6.19  o de ton met' eykleias thanaton mallon eh ton meta mysoys bion anadexamenos aythairetohs epi to tympanon prosehgen 6.20  proptysas de kath' on edei tropon proserchesthai toys ypomenontas amynasthai ohn oy themis geysasthai dia tehn pros to zehn philostorgian 6.21  oi de pros toh paranomoh splagchnismoh tetagmenoi dia tehn ek tohn palaiohn chronohn pros ton andra gnohsin apolabontes ayton kat' idian parekaloyn enegkanta krea ois kathehkon aytoh chrasthai di' aytoy paraskeyasthenta ypokrithehnai de ohs esthionta ta ypo toy basileohs prostetagmena tohn apo tehs thysias kreohn 6.22  ina toyto praxas apolytheh toy thanatoy kai dia tehn archaian pros aytoys philian tycheh philanthrohpias 6.23  o de logismon asteion analabohn kai axion tehs ehlikias kai tehs toy gehrohs yperochehs kai tehs epiktehtoy kai epiphanoys polias kai tehs ek paidos kallistehs anastrophehs mallon de tehs agias kai theoktistoy nomothesias akoloythohs apephehnato tacheohs legohn propempein eis ton adehn 6.24  oy gar tehs ehmeteras ehlikias axion estin ypokrithehnai ina polloi tohn neohn ypolabontes eleazaron ton enenehkontaeteh metabebehkenai eis allophylismon 6.25  kai aytoi dia tehn emehn ypokrisin kai dia to mikron kai akariaion zehn planehthohsin di' eme kai mysos kai kehlida toy gehrohs kataktehsohmai 6.26  ei gar kai epi toy parontos exeloymai tehn ex anthrohpohn timohrian alla tas toy pantokratoros cheiras oyte zohn oyte apothanohn ekpheyxomai 6.27  dioper andreiohs men nyn diallaxas ton bion toy men gehrohs axios phanehsomai 6.28  tois de neois ypodeigma gennaion kataleloipohs eis to prothymohs kai gennaiohs yper tohn semnohn kai agiohn nomohn apeythanatizein tosayta de eipohn epi to tympanon eytheohs ehlthen 6.29  tohn de agontohn pros ayton tehn mikroh proteron eymeneian eis dysmeneian metabalontohn dia to toys proeirehmenoys logoys ohs aytoi dielambanon aponoian einai 6.30  mellohn de tais plehgais teleytan anastenaxas eipen toh kyrioh toh tehn agian gnohsin echonti phaneron estin oti dynamenos apolythehnai toy thanatoy sklehras ypopheroh kata to sohma algehdonas mastigoymenos kata psychehn de ehdeohs dia ton aytoy phobon tayta paschoh 6.31  kai oytos oyn toyton ton tropon metehllaxen oy monon tois neois alla kai tois pleistois toy ethnoys ton eaytoy thanaton ypodeigma gennaiotehtos kai mnehmosynon aretehs katalipohn
6.1  Sed non post multum temporis misit rex senem quendam Athe niensem, qui compelleret Iudaeos, ut se transferrent a patriis legibus et Dei legibus ne uterentur; 6.2  contaminare etiam, quod in Hierosolymis erat, templum et cognominare Iovis Olympii, et in Garizim, prout erant hi, qui locum inhabitabant, Iovis Hospitalis. 6.3  Pessima autem et universis gravis erat malorum incursio. 6.4  Nam templum luxuria et comissationibus gentium erat plenum, scortantium cum meretricibus et in sacratis porticibus mulieribus adhaerentium, insuper et intro inferentium ea, quae non licebat; 6.5  altare etiam plenum erat illicitis, quae legibus prohibebantur. 6.6  Neque autem sabbata custodiebantur, neque dies sollemnes patrii servabantur, nec simpliciter Iudaeum se esse quisquam confitebatur. 6.7  Ducebantur autem cum amara necessitate per singulos menses in die natalis regis ad sacrificium et, cum Liberi sacra celebrarentur, cogebantur hedera coronati pompam Libero celebrare. 6.8  Decretum autem exiit in proximas Graecorum civitates, suggerente Ptolemaeo, ut pari modo et ipsi adversus Iudaeos agerent, ut sacrificarent; 6.9  eos autem, qui nollent transire ad instituta Graecorum, interficerent; erat ergo videre instantem miseriam. 6.10  Duae enim mulieres delatae sunt natos suos circumcidisse; quas infantibus ad ubera suspensis, cum publice per civitatem circumduxissent, per muros praecipitaverunt. 6.11  Alii vero ad proximas coeuntes speluncas, ut latenter septimam diem celebrarent, cum indicati essent Philippo, flammis succensi sunt, eo quod verebantur propter religionem sibimet auxilium ferre pro claritate sanctissimi diei. 6.12  Obsecro autem eos, qui hunc librum lecturi sunt, ne abhorrescant propter adversos casus, sed reputent illas poenas non ad interitum, sed ad correptionem esse generis nostri. 6.13  Etenim multo tempore non sinere eos, qui gerunt impie, sed statim ultiones adhibere, magni beneficii est indicium. 6.14  Non enim, sicut et in aliis nationibus, Dominus patienter ferens exspectat, ut eas, cum pervenerint in plenitudinem peccatorum, puniat, ita et in nobis statuit esse, 6.15  ne, peccatis nostris in finem devolutis, demum in nos vindicet; 6.16  propter quod numquam quidem a nobis misericordiam suam amovet, corripiens vero per aerumnas populum suum non derelinquit. 6.17  Sed haec nobis ad commonitionem dicta sint; paucis autem veniendum est ad narrationem. 6.18  Eleazarus quidam, unus de primoribus scribarum, vir iam aetate provectus et aspectu faciei decorus, aperto ore compellebatur carnem porcinam manducare. 6.19  At ille magis cum illustri fama mortem quam cum exsecratione vitam complectens, voluntarie praeibat ad supplicium, 6.20  exspuens autem, quemadmodum oportet accedere eos, qui sustinent non admittere illa, quae non est fas gustare, propter nimium vivendi amorem. 6.21  Hi autem, qui iniquo sacrificio praepositi erant, propter antiquam cum viro amicitiam tollentes eum secreto rogabant, ut afferret carnes, quibus uti ei liceret quaeque ab ipso paratae essent, et fingeret se eas manducare, quas rex imperaverat de sacrificii carnibus, 6.22  ut hoc facto a morte liberaretur et propter veterem cum illis amicitiam consequeretur humanitatem. 6.23  At ille, consilio decoro inito ac digno aetate et senectutis eminentia et acquisita nobilique canitie atque optima a puero vitae disciplina, magis autem sancta et a Deo condita legislatione, consequenter sententiam ostendit: cito, dicens, dimitterent ad inferos. 6.24  “ Non enim aetati nostrae dignum est fingere, ut multi adulescentium arbitrantes Eleazarum nonaginta annorum transisse ad morem alienigenarum 6.25  et ipsi propter meam simulationem et propter modicum et pusillum vitae tempus decipiantur propter me, et exsecrationem atque maculam meae senectuti conquiram. 6.26  Nam etsi in praesenti tempore evasero eam, quae ex hominibus est, poenam, manus tamen Omnipotentis nec vivus nec defunctus effugiam. 6.27  Quam ob rem viriliter nunc vita excedendo, senectute quidem dignus apparebo; 6.28  adulescentibus autem exemplum forte reliquero, ut prompto animo ac fortiter pro sacris ac sanctis legibus honesta morte perfungantur ”. Et cum haec dixisset, confestim ad supplicium venit; 6.29  ipsis autem, qui eum ducebant, illam, quam paulo ante habuerant erga eum benevolentiam, in iram convertentibus, propterea quod sermones dicti, sicut ipsi arbitrabantur, essent amentia. 6.30  Cumque coepisset plagis mori, ingemiscens dixit: “ Domino, qui habet sanctam scientiam, manifestum est quia cum a morte possem liberari, duros secundum corpus sustineo dolores flagellatus, secundum animam vero propter ipsius timorem libenter haec patior ”. 6.31  Et iste quidem hoc modo vita decessit, non solum iuvenibus, sed et plurimis ex gente mortem suam ad exemplum fortitudinis et memoriam virtutis relinquens.


2.Makkabäer - Kapitel 7


7.1  συνέβη δὲ καὶ ἑπτὰ ἀδελφοὺς μετὰ τῆς μητρὸς συλλημφθέντας ἀναγκάζεσθαι ὑπὸ τοῦ βασιλέως ἀπὸ τῶν ἀθεμίτων ὑείων κρεῶν ἐφάπτεσθαι μάστιξιν καὶ νευραῖς αἰκιζομένους 7.2  εἷς δὲ αὐτῶν γενόμενος προήγορος οὕτως ἔφη τί μέλλεις ἐρωτᾶν καὶ μανθάνειν ἡμῶν ἕτοιμοι γὰρ ἀποθνῄσκειν ἐσμὲν ἢ παραβαίνειν τοὺς πατρίους νόμους 7.3  ἔκθυμος δὲ γενόμενος ὁ βασιλεὺς προσέταξεν τήγανα καὶ λέβητας ἐκπυροῦν 7.4  τῶν δὲ παραχρῆμα ἐκπυρωθέντων τὸν γενόμενον αὐτῶν προήγορον προσέταξεν γλωσσοτομεῖν καὶ περισκυθίσαντας ἀκρωτηριάζειν τῶν λοιπῶν ἀδελφῶν καὶ τῆς μητρὸς συνορώντων 7.5  ἄχρηστον δὲ αὐτὸν τοῖς ὅλοις γενόμενον ἐκέλευσεν τῇ πυρᾷ προσάγειν ἔμπνουν καὶ τηγανίζειν τῆς δὲ ἀτμίδος ἐφ' ἱκανὸν διαδιδούσης τοῦ τηγάνου ἀλλήλους παρεκάλουν σὺν τῇ μητρὶ γενναίως τελευτᾶν λέγοντες οὕτως 7.6  ὁ κύριος ὁ θεὸς ἐφορᾷ καὶ ταῖς ἀληθείαις ἐφ' ἡμῖν παρακαλεῖται καθάπερ διὰ τῆς κατὰ πρόσωπον ἀντιμαρτυρούσης ᾠδῆς διεσάφησεν μωυσῆς λέγων καὶ ἐπὶ τοῖς δούλοις αὐτοῦ παρακληθήσεται 7.7  μεταλλάξαντος δὲ τοῦ πρώτου τὸν τρόπον τοῦτον τὸν δεύτερον ἦγον ἐπὶ τὸν ἐμπαιγμὸν καὶ τὸ τῆς κεφαλῆς δέρμα σὺν ταῖς θριξὶν περισύραντες ἐπηρώτων εἰ φάγεσαι πρὸ τοῦ τιμωρηθῆναι τὸ σῶμα κατὰ μέλος 7.8  ὁ δὲ ἀποκριθεὶς τῇ πατρίῳ φωνῇ προσεῖπεν οὐχί διόπερ καὶ οὗτος τὴν ἑξῆς ἔλαβεν βάσανον ὡς ὁ πρῶτος 7.9  ἐν ἐσχάτῃ δὲ πνοῇ γενόμενος εἶπεν σὺ μέν ἀλάστωρ ἐκ τοῦ παρόντος ἡμᾶς ζῆν ἀπολύεις ὁ δὲ τοῦ κόσμου βασιλεὺς ἀποθανόντας ἡμᾶς ὑπὲρ τῶν αὐτοῦ νόμων εἰς αἰώνιον ἀναβίωσιν ζωῆς ἡμᾶς ἀναστήσει 7.10  μετὰ δὲ τοῦτον ὁ τρίτος ἐνεπαίζετο καὶ τὴν γλῶσσαν αἰτηθεὶς ταχέως προέβαλεν καὶ τὰς χεῖρας εὐθαρσῶς προέτεινεν 7.11  καὶ γενναίως εἶπεν ἐξ οὐρανοῦ ταῦτα κέκτημαι καὶ διὰ τοὺς αὐτοῦ νόμους ὑπερορῶ ταῦτα καὶ παρ' αὐτοῦ ταῦτα πάλιν ἐλπίζω κομίσασθαι 7.12  ὥστε αὐτὸν τὸν βασιλέα καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ ἐκπλήσσεσθαι τὴν τοῦ νεανίσκου ψυχήν ὡς ἐν οὐδενὶ τὰς ἀλγηδόνας ἐτίθετο 7.13  καὶ τούτου δὲ μεταλλάξαντος τὸν τέταρτον ὡσαύτως ἐβασάνιζον αἰκιζόμενοι 7.14  καὶ γενόμενος πρὸς τὸ τελευτᾶν οὕτως ἔφη αἱρετὸν μεταλλάσσοντας ὑπ' ἀνθρώπων τὰς ὑπὸ τοῦ θεοῦ προσδοκᾶν ἐλπίδας πάλιν ἀναστήσεσθαι ὑπ' αὐτοῦ σοὶ μὲν γὰρ ἀνάστασις εἰς ζωὴν οὐκ ἔσται 7.15  ἐχομένως δὲ τὸν πέμπτον προσάγοντες ᾐκίζοντο 7.16  ὁ δὲ πρὸς αὐτὸν ἰδὼν εἶπεν ἐξουσίαν ἐν ἀνθρώποις ἔχων φθαρτὸς ὢν ὃ θέλεις ποιεῖς μὴ δόκει δὲ τὸ γένος ἡμῶν ὑπὸ τοῦ θεοῦ καταλελεῖφθαι 7.17  σὺ δὲ καρτέρει καὶ θεώρει τὸ μεγαλεῖον αὐτοῦ κράτος ὡς σὲ καὶ τὸ σπέρμα σου βασανιεῖ 7.18  μετὰ δὲ τοῦτον ἦγον τὸν ἕκτον καὶ μέλλων ἀποθνῄσκειν ἔφη μὴ πλανῶ μάτην ἡμεῖς γὰρ δι' ἑαυτοὺς ταῦτα πάσχομεν ἁμαρτόντες εἰς τὸν ἑαυτῶν θεόν ἄξια θαυμασμοῦ γέγονεν 7.19  σὺ δὲ μὴ νομίσῃς ἀθῷος ἔσεσθαι θεομαχεῖν ἐπιχειρήσας 7.20  ὑπεραγόντως δὲ ἡ μήτηρ θαυμαστὴ καὶ μνήμης ἀγαθῆς ἀξία ἥτις ἀπολλυμένους υἱοὺς ἑπτὰ συνορῶσα μιᾶς ὑπὸ καιρὸν ἡμέρας εὐψύχως ἔφερεν διὰ τὰς ἐπὶ κύριον ἐλπίδας 7.21  ἕκαστον δὲ αὐτῶν παρεκάλει τῇ πατρίῳ φωνῇ γενναίῳ πεπληρωμένη φρονήματι καὶ τὸν θῆλυν λογισμὸν ἄρσενι θυμῷ διεγείρασα λέγουσα πρὸς αὐτούς 7.22  οὐκ οἶδ' ὅπως εἰς τὴν ἐμὴν ἐφάνητε κοιλίαν οὐδὲ ἐγὼ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν ζωὴν ὑμῖν ἐχαρισάμην καὶ τὴν ἑκάστου στοιχείωσιν οὐκ ἐγὼ διερρύθμισα 7.23  τοιγαροῦν ὁ τοῦ κόσμου κτίστης ὁ πλάσας ἀνθρώπου γένεσιν καὶ πάντων ἐξευρὼν γένεσιν καὶ τὸ πνεῦμα καὶ τὴν ζωὴν ὑμῖν πάλιν ἀποδίδωσιν μετ' ἐλέους ὡς νῦν ὑπερορᾶτε ἑαυτοὺς διὰ τοὺς αὐτοῦ νόμους 7.24  ὁ δὲ ἀντίοχος οἰόμενος καταφρονεῖσθαι καὶ τὴν ὀνειδίζουσαν ὑφορώμενος φωνὴν ἔτι τοῦ νεωτέρου περιόντος οὐ μόνον διὰ λόγων ἐποιεῖτο τὴν παράκλησιν ἀλλὰ καὶ δι' ὅρκων ἐπίστου ἅμα πλουτιεῖν καὶ μακαριστὸν ποιήσειν μεταθέμενον ἀπὸ τῶν πατρίων καὶ φίλον ἕξειν καὶ χρείας ἐμπιστεύσειν 7.25  τοῦ δὲ νεανίου μηδαμῶς προσέχοντος προσκαλεσάμενος ὁ βασιλεὺς τὴν μητέρα παρῄνει γενέσθαι τοῦ μειρακίου σύμβουλον ἐπὶ σωτηρίᾳ 7.26  πολλὰ δὲ αὐτοῦ παραινέσαντος ἐπεδέξατο πείσειν τὸν υἱόν 7.27  προσκύψασα δὲ αὐτῷ χλευάσασα τὸν ὠμὸν τύραννον οὕτως ἔφησεν τῇ πατρίῳ φωνῇ υἱέ ἐλέησόν με τὴν ἐν γαστρὶ περιενέγκασάν σε μῆνας ἐννέα καὶ θηλάσασάν σε ἔτη τρία καὶ ἐκθρέψασάν σε καὶ ἀγαγοῦσαν εἰς τὴν ἡλικίαν ταύτην καὶ τροφοφορήσασαν 7.28  ἀξιῶ σε τέκνον ἀναβλέψαντα εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὰ ἐν αὐτοῖς πάντα ἰδόντα γνῶναι ὅτι οὐκ ἐξ ὄντων ἐποίησεν αὐτὰ ὁ θεός καὶ τὸ τῶν ἀνθρώπων γένος οὕτω γίνεται 7.29  μὴ φοβηθῇς τὸν δήμιον τοῦτον ἀλλὰ τῶν ἀδελφῶν ἄξιος γενόμενος ἐπίδεξαι τὸν θάνατον ἵνα ἐν τῷ ἐλέει σὺν τοῖς ἀδελφοῖς σου κομίσωμαί σε 7.30  ἔτι δὲ ταύτης καταληγούσης ὁ νεανίας εἶπεν τίνα μένετε οὐχ ὑπακούω τοῦ προστάγματος τοῦ βασιλέως τοῦ δὲ προστάγματος ἀκούω τοῦ νόμου τοῦ δοθέντος τοῖς πατράσιν ἡμῶν διὰ μωυσέως 7.31  σὺ δὲ πάσης κακίας εὑρετὴς γενόμενος εἰς τοὺς εβραίους οὐ μὴ διαφύγῃς τὰς χεῖρας τοῦ θεοῦ 7.32  ἡμεῖς γὰρ διὰ τὰς ἑαυτῶν ἁμαρτίας πάσχομεν 7.33  εἰ δὲ χάριν ἐπιπλήξεως καὶ παιδείας ὁ ζῶν κύριος ἡμῶν βραχέως ἐπώργισται καὶ πάλιν καταλλαγήσεται τοῖς ἑαυτοῦ δούλοις 7.34  σὺ δέ ὦ ἀνόσιε καὶ πάντων ἀνθρώπων μιαρώτατε μὴ μάτην μετεωρίζου φρυαττόμενος ἀδήλοις ἐλπίσιν ἐπὶ τοὺς οὐρανίους παῖδας ἐπαιρόμενος χεῖρα 7.35  οὔπω γὰρ τὴν τοῦ παντοκράτορος ἐπόπτου θεοῦ κρίσιν ἐκπέφευγας 7.36  οἱ μὲν γὰρ νῦν ἡμέτεροι ἀδελφοὶ βραχὺν ὑπενέγκαντες πόνον ἀενάου ζωῆς ὑπὸ διαθήκην θεοῦ πεπτώκασιν σὺ δὲ τῇ τοῦ θεοῦ κρίσει δίκαια τὰ πρόστιμα τῆς ὑπερηφανίας ἀποίσῃ 7.37  ἐγὼ δέ καθάπερ οἱ ἀδελφοί καὶ σῶμα καὶ ψυχὴν προδίδωμι περὶ τῶν πατρίων νόμων ἐπικαλούμενος τὸν θεὸν ἵλεως ταχὺ τῷ ἔθνει γενέσθαι καὶ σὲ μετὰ ἐτασμῶν καὶ μαστίγων ἐξομολογήσασθαι διότι μόνος αὐτὸς θεός ἐστιν 7.38  ἐν ἐμοὶ δὲ καὶ τοῖς ἀδελφοῖς μου στῆσαι τὴν τοῦ παντοκράτορος ὀργὴν τὴν ἐπὶ τὸ σύμπαν ἡμῶν γένος δικαίως ἐπηγμένην 7.39  ἔκθυμος δὲ γενόμενος ὁ βασιλεὺς τούτῳ παρὰ τοὺς ἄλλους χειρίστως ἀπήντησεν πικρῶς φέρων ἐπὶ τῷ μυκτηρισμῷ 7.40  καὶ οὗτος οὖν καθαρὸς μετήλλαξεν παντελῶς ἐπὶ τῷ κυρίῳ πεποιθώς 7.41  ἐσχάτη δὲ τῶν υἱῶν ἡ μήτηρ ἐτελεύτησεν 7.42  τὰ μὲν οὖν περὶ τοὺς σπλαγχνισμοὺς καὶ τὰς ὑπερβαλλούσας αἰκίας ἐπὶ τοσοῦτον δεδηλώσθω
7.1  synebeh de kai epta adelphoys meta tehs mehtros syllehmphthentas anagkazesthai ypo toy basileohs apo tohn athemitohn yeiohn kreohn ephaptesthai mastixin kai neyrais aikizomenoys 7.2  eis de aytohn genomenos proehgoros oytohs epheh ti melleis erohtan kai manthanein ehmohn etoimoi gar apothnehskein esmen eh parabainein toys patrioys nomoys 7.3  ekthymos de genomenos o basileys prosetaxen tehgana kai lebehtas ekpyroyn 7.4  tohn de parachrehma ekpyrohthentohn ton genomenon aytohn proehgoron prosetaxen glohssotomein kai periskythisantas akrohtehriazein tohn loipohn adelphohn kai tehs mehtros synorohntohn 7.5  achrehston de ayton tois olois genomenon ekeleysen teh pyra prosagein empnoyn kai tehganizein tehs de atmidos eph' ikanon diadidoysehs toy tehganoy allehloys parekaloyn syn teh mehtri gennaiohs teleytan legontes oytohs 7.6  o kyrios o theos ephora kai tais alehtheiais eph' ehmin parakaleitai kathaper dia tehs kata prosohpon antimartyroysehs ohdehs diesaphehsen mohysehs legohn kai epi tois doylois aytoy paraklehthehsetai 7.7  metallaxantos de toy prohtoy ton tropon toyton ton deyteron ehgon epi ton empaigmon kai to tehs kephalehs derma syn tais thrixin perisyrantes epehrohtohn ei phagesai pro toy timohrehthehnai to sohma kata melos 7.8  o de apokritheis teh patrioh phohneh proseipen oychi dioper kai oytos tehn exehs elaben basanon ohs o prohtos 7.9  en eschateh de pnoeh genomenos eipen sy men alastohr ek toy parontos ehmas zehn apolyeis o de toy kosmoy basileys apothanontas ehmas yper tohn aytoy nomohn eis aiohnion anabiohsin zohehs ehmas anastehsei 7.10  meta de toyton o tritos enepaizeto kai tehn glohssan aitehtheis tacheohs proebalen kai tas cheiras eytharsohs proeteinen 7.11  kai gennaiohs eipen ex oyranoy tayta kektehmai kai dia toys aytoy nomoys yperoroh tayta kai par' aytoy tayta palin elpizoh komisasthai 7.12  ohste ayton ton basilea kai toys syn aytoh ekplehssesthai tehn toy neaniskoy psychehn ohs en oydeni tas algehdonas etitheto 7.13  kai toytoy de metallaxantos ton tetarton ohsaytohs ebasanizon aikizomenoi 7.14  kai genomenos pros to teleytan oytohs epheh aireton metallassontas yp' anthrohpohn tas ypo toy theoy prosdokan elpidas palin anastehsesthai yp' aytoy soi men gar anastasis eis zohehn oyk estai 7.15  echomenohs de ton pempton prosagontes ehkizonto 7.16  o de pros ayton idohn eipen exoysian en anthrohpois echohn phthartos ohn o theleis poieis meh dokei de to genos ehmohn ypo toy theoy kataleleiphthai 7.17  sy de karterei kai theohrei to megaleion aytoy kratos ohs se kai to sperma soy basaniei 7.18  meta de toyton ehgon ton ekton kai mellohn apothnehskein epheh meh planoh matehn ehmeis gar di' eaytoys tayta paschomen amartontes eis ton eaytohn theon axia thaymasmoy gegonen 7.19  sy de meh nomisehs athohos esesthai theomachein epicheirehsas 7.20  yperagontohs de eh mehtehr thaymasteh kai mnehmehs agathehs axia ehtis apollymenoys yioys epta synorohsa mias ypo kairon ehmeras eypsychohs epheren dia tas epi kyrion elpidas 7.21  ekaston de aytohn parekalei teh patrioh phohneh gennaioh peplehrohmeneh phronehmati kai ton thehlyn logismon arseni thymoh diegeirasa legoysa pros aytoys 7.22  oyk oid' opohs eis tehn emehn ephanehte koilian oyde egoh to pneyma kai tehn zohehn ymin echarisamehn kai tehn ekastoy stoicheiohsin oyk egoh dierrythmisa 7.23  toigaroyn o toy kosmoy ktistehs o plasas anthrohpoy genesin kai pantohn exeyrohn genesin kai to pneyma kai tehn zohehn ymin palin apodidohsin met' eleoys ohs nyn yperorate eaytoys dia toys aytoy nomoys 7.24  o de antiochos oiomenos kataphroneisthai kai tehn oneidizoysan yphorohmenos phohnehn eti toy neohteroy periontos oy monon dia logohn epoieito tehn paraklehsin alla kai di' orkohn epistoy ama ploytiein kai makariston poiehsein metathemenon apo tohn patriohn kai philon exein kai chreias empisteysein 7.25  toy de neanioy mehdamohs prosechontos proskalesamenos o basileys tehn mehtera parehnei genesthai toy meirakioy symboylon epi sohtehria 7.26  polla de aytoy parainesantos epedexato peisein ton yion 7.27  proskypsasa de aytoh chleyasasa ton ohmon tyrannon oytohs ephehsen teh patrioh phohneh yie eleehson me tehn en gastri perienegkasan se mehnas ennea kai thehlasasan se eteh tria kai ekthrepsasan se kai agagoysan eis tehn ehlikian taytehn kai trophophorehsasan 7.28  axioh se teknon anablepsanta eis ton oyranon kai tehn gehn kai ta en aytois panta idonta gnohnai oti oyk ex ontohn epoiehsen ayta o theos kai to tohn anthrohpohn genos oytoh ginetai 7.29  meh phobehthehs ton dehmion toyton alla tohn adelphohn axios genomenos epidexai ton thanaton ina en toh eleei syn tois adelphois soy komisohmai se 7.30  eti de taytehs katalehgoysehs o neanias eipen tina menete oych ypakoyoh toy prostagmatos toy basileohs toy de prostagmatos akoyoh toy nomoy toy dothentos tois patrasin ehmohn dia mohyseohs 7.31  sy de pasehs kakias eyretehs genomenos eis toys ebraioys oy meh diaphygehs tas cheiras toy theoy 7.32  ehmeis gar dia tas eaytohn amartias paschomen 7.33  ei de charin epiplehxeohs kai paideias o zohn kyrios ehmohn bracheohs epohrgistai kai palin katallagehsetai tois eaytoy doylois 7.34  sy de oh anosie kai pantohn anthrohpohn miarohtate meh matehn meteohrizoy phryattomenos adehlois elpisin epi toys oyranioys paidas epairomenos cheira 7.35  oypoh gar tehn toy pantokratoros epoptoy theoy krisin ekpepheygas 7.36  oi men gar nyn ehmeteroi adelphoi brachyn ypenegkantes ponon aenaoy zohehs ypo diathehkehn theoy peptohkasin sy de teh toy theoy krisei dikaia ta prostima tehs yperehphanias apoiseh 7.37  egoh de kathaper oi adelphoi kai sohma kai psychehn prodidohmi peri tohn patriohn nomohn epikaloymenos ton theon ileohs tachy toh ethnei genesthai kai se meta etasmohn kai mastigohn exomologehsasthai dioti monos aytos theos estin 7.38  en emoi de kai tois adelphois moy stehsai tehn toy pantokratoros orgehn tehn epi to sympan ehmohn genos dikaiohs epehgmenehn 7.39  ekthymos de genomenos o basileys toytoh para toys alloys cheiristohs apehntehsen pikrohs pherohn epi toh myktehrismoh 7.40  kai oytos oyn katharos metehllaxen pantelohs epi toh kyrioh pepoithohs 7.41  eschateh de tohn yiohn eh mehtehr eteleytehsen 7.42  ta men oyn peri toys splagchnismoys kai tas yperballoysas aikias epi tosoyton dedehlohsthoh
7.1  Contigit autem et septem fra tres una cum matre apprehen sos compelli a rege attingere contra fas carnes porcinas, flagris et nervis cruciatos. 7.2  Unus autem ex illis exstans prior locutor sic ait: “ Quid es quaesiturus, et quid vis discere a nobis? Parati sumus mori magis quam patrias leges praevaricari ”. 7.3  Iratus itaque rex iussit sartagines et ollas succendi. 7.4  Quibus statim succensis, iussit ei, qui prior illorum fuerat locutus, amputari linguam et, cute capitis abstracta, summas quoque manus et pedes ei praescindi, ceteris eius fratribus et matre inspicientibus. 7.5  Et cum iam per omnia inutilis factus esset, iussit eum igne admoveri adhuc spirantem et torreri in sartagine. Cum autem vapor sartaginis diu diffunderetur, ceteri una cum matre invicem se hortabantur mori fortiter ita dicentes: 7.6  “ Dominus Deus aspicit et veritate in nobis consolatur, quemadmodum per personam contestantis cantici declaravit Moyses: “Et in servis suis consolabitur” ”. 7.7  Mortuo itaque illo primo hoc modo, sequentem deducebant ad illudendum; et cute capitis eius cum capillis abstracta, interrogabant, si manducaret prius quam toto corpore per membra singula puniretur. 7.8  At ille respondens patria voce dixit: “ Non faciam ”. Propter quod et iste, sequenti loco, tormenta suscepit sicut primus. 7.9  Et in ultimo spiritu constitutus, sic ait: “ Tu quidem, scelestissime, de praesenti vita nos perdis; sed rex mundi defunctos nos pro suis legibus in aeternam vitae resurrectionem suscitabit ”. 7.10  Post hunc tertius illudebatur; et linguam postulatus cito protulit et manus constanter extendit 7.11  et fortiter ait: “ E caelo ista possideo et propter illius leges haec ipsa despicio et ab ipso rursus me ea recepturum spero ”, 7.12  ita ut rex et, qui cum ipso erant, mirarentur adulescentis animum, quomodo pro nihilo duceret cruciatus. 7.13  Et hoc ita defuncto, quartum vexabant similiter torquentes; 7.14  et, cum iam esset ad mortem, sic ait: “ Potius est ab hominibus morti datos spem exspectare a Deo, iterum ab ipso resuscitandos; tibi enim resurrectio ad vitam non erit ”. 7.15  Et deinceps quintum, cum admovissent, vexabant; 7.16  at ille respiciens in eum dixit: “ Potestatem inter homines habens, cum sis corruptibilis, facis, quod vis; noli autem putare genus nostrum a Deo esse derelictum; 7.17  tu autem patienter sustine et videbis maiestatem virtutis ipsius, qualiter te et semen tuum torquebit ”. 7.18  Post hunc ducebant sextum, et is mori incipiens ait: “ Noli frustra errare; nos enim propter nosmetipsos haec patimur peccantes in Deum nostrum, et digna admiratione facta sunt in nobis: 7.19  tu autem ne existimes tibi impune futurum, quod contra Deum pugnare tentaveris ”. 7.20  Supra modum autem mater mirabilis et bona memoria digna, quae pereuntes septem filios sub unius diei tempore conspiciens bono animo ferebat propter spem, quam in Dominum habebat. 7.21  Singulos illorum hortabatur voce patria, forti repleta sensu et femineam cogitationem masculino excitans animo, dicens ad eos: 7.22  “ Nescio qualiter in utero meo apparuistis neque ego spiritum et vitam donavi vobis et singulorum vestrorum compagem non sum ego modulata; 7.23  sed enim mundi creator, qui formavit hominis nativitatem quique omnium invenit originem, et spiritum et vitam vobis iterum cum misericordia reddet, sicut nunc vosmetipsos despicitis propter leges eius ”. 7.24  Antiochus autem contemni se arbitratus, simul et exprobrantem dedignans vocem, cum adhuc adulescentior superesset, non solum verbis hortabatur, sed et cum iuramento affirmabat se divitem simul et beatum facturum, translatum a patriis legibus, et amicum habiturum et officia ei crediturum. 7.25  Sed ad haec cum adulescens nequaquam intenderet, vocavit rex matrem et suadebat ei, ut adulescenti fieret suasor in salutem. 7.26  Cum autem multis eam verbis esset hortatus, promisit suasuram se filio. 7.27  Itaque inclinata ad illum, irridens crudelem tyrannum sic ait patria voce: “ Fili, miserere mei, quae te in utero novem mensibus portavi et lac triennio dedi et alui et in aetatem istam perduxi et nutricem me tibi exhibui. 7.28  Peto, nate, ut aspicias ad caelum et terram et quae in ipsis sunt, universa videns intellegas quia non ex his, quae erant, fecit illa Deus; et hominum genus ita fit. 7.29  Ne timeas carnificem istum, sed dignus fratribus tuis effectus suscipe mortem, ut in illa miseratione cum fratribus tuis te recipiam ”. 7.30  Cum haec illa adhuc diceret, ait adulescens: “ Quem sustinetis? Non oboedio praecepto regis, sed obtempero praecepto legis, quae data est patribus nostris per Moysen. 7.31  Tu vero, qui inventor omnis malitiae factus es in Hebraeos, non effugies manus Dei. 7.32  Nos enim pro peccatis nostris haec patimur; 7.33  et si nobis propter increpationem et correptionem ille vivens Dominus noster modicum iratus est, sed iterum reconciliabitur servis suis. 7.34  Tu autem, o sceleste et omnium hominum flagitiosissime, noli frustra extolli elatus vanis spebus, in filios caeli levata manu; 7.35  nondum enim omnipotentis atque intuitoris Dei iudicium effugisti. 7.36  Nam fratres nostri, modico nunc dolore sustentato, sub Dei testamentum aeternae vitae reciderunt; tu vero iudicio Dei iustas superbiae tuae poenas exsolves. 7.37  Ego autem, sicut et fratres mei, et corpus et animam trado pro patriis legibus, invocans Deum maturius genti nostrae propitium fieri, teque cum tormentis et verberibus confiteri quod ipse est Deus solus; 7.38  in me vero et in fratribus meis restitit Omnipotentis ira, quae super omne genus nostrum iuste superducta est ”. 7.39  Tunc rex accensus ira in hunc super omnes crudelius desaevit, indigne ferens se derisum. 7.40  Et hic itaque mundus obiit per omnia in Domino confidens. 7.41  Novissima autem post filios et mater consumpta est. 7.42  Igitur de sacrificiis et de nimiis crudelitatibus satis sit dictum.


2.Makkabäer - Kapitel 8


8.1  ιουδας δὲ ὁ καὶ μακκαβαῖος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ παρεισπορευόμενοι λεληθότως εἰς τὰς κώμας προσεκαλοῦντο τοὺς συγγενεῖς καὶ τοὺς μεμενηκότας ἐν τῷ ιουδαϊσμῷ προσλαμβανόμενοι συνήγαγον εἰς ἑξακισχιλίους 8.2  καὶ ἐπεκαλοῦντο τὸν κύριον ἐπιδεῖν τὸν ὑπὸ πάντων καταπατούμενον λαόν οἰκτῖραι δὲ καὶ τὸν ναὸν τὸν ὑπὸ τῶν ἀσεβῶν ἀνθρώπων βεβηλωθέντα 8.3  ἐλεῆσαι δὲ καὶ τὴν καταφθειρομένην πόλιν καὶ μέλλουσαν ἰσόπεδον γίνεσθαι καὶ τῶν καταβοώντων πρὸς αὐτὸν αἱμάτων εἰσακοῦσαι 8.4  μνησθῆναι δὲ καὶ τῆς τῶν ἀναμαρτήτων νηπίων παρανόμου ἀπωλείας καὶ περὶ τῶν γενομένων εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ βλασφημιῶν καὶ μισοπονηρῆσαι 8.5  γενόμενος δὲ ὁ μακκαβαῖος ἐν συστέματι ἀνυπόστατος ἤδη τοῖς ἔθνεσιν ἐγίνετο τῆς ὀργῆς τοῦ κυρίου εἰς ἔλεον τραπείσης 8.6  πόλεις δὲ καὶ κώμας ἀπροσδοκήτως ἐρχόμενος ἐνεπίμπρα καὶ τοὺς ἐπικαίρους τόπους ἀπολαμβάνων οὐκ ὀλίγους τῶν πολεμίων τροπούμενος 8.7  μάλιστα τὰς νύκτας πρὸς τὰς τοιαύτας ἐπιβολὰς συνεργοὺς ἐλάμβανεν καὶ λαλιὰ τῆς εὐανδρίας αὐτοῦ διηχεῖτο πανταχῆ 8.8  συνορῶν δὲ ὁ φίλιππος κατὰ μικρὸν εἰς προκοπὴν ἐρχόμενον τὸν ἄνδρα πυκνότερον δὲ ἐν ταῖς εὐημερίαις προβαίνοντα πρὸς πτολεμαῖον τὸν κοίλης συρίας καὶ φοινίκης στρατηγὸν ἔγραψεν ἐπιβοηθεῖν τοῖς τοῦ βασιλέως πράγμασιν 8.9  ὁ δὲ ταχέως προχειρισάμενος νικάνορα τὸν τοῦ πατρόκλου τῶν πρώτων φίλων ἀπέστειλεν ὑποτάξας παμφύλων ἔθνη οὐκ ἐλάττους τῶν δισμυρίων τὸ σύμπαν τῆς ιουδαίας ἐξᾶραι γένος συνέστησεν δὲ αὐτῷ καὶ γοργίαν ἄνδρα στρατηγὸν καὶ ἐν πολεμικαῖς χρείαις πεῖραν ἔχοντα 8.10  διεστήσατο δὲ ὁ νικάνωρ τὸν φόρον τῷ βασιλεῖ τοῖς ῥωμαίοις ὄντα ταλάντων δισχιλίων ἐκ τῆς τῶν ιουδαίων αἰχμαλωσίας ἐκπληρώσειν 8.11  εὐθέως δὲ εἰς τὰς παραθαλασσίους πόλεις ἀπέστειλεν προκαλούμενος ἐπ' ἀγορασμὸν ιουδαίων σωμάτων ὑπισχνούμενος ἐνενήκοντα σώματα ταλάντου παραχωρήσειν οὐ προσδεχόμενος τὴν παρὰ τοῦ παντοκράτορος μέλλουσαν παρακολουθήσειν ἐπ' αὐτῷ δίκην 8.12  τῷ δὲ ιουδα προσέπεσεν περὶ τῆς τοῦ νικάνορος ἐφόδου καὶ μεταδόντος τοῖς σὺν αὐτῷ τὴν παρουσίαν τοῦ στρατοπέδου 8.13  οἱ δειλανδροῦντες καὶ ἀπιστοῦντες τὴν τοῦ θεοῦ δίκην διεδίδρασκον ἑαυτοὺς καὶ ἐξετόπιζον 8.14  οἱ δὲ τὰ περιλελειμμένα πάντα ἐπώλουν ὁμοῦ δὲ τὸν κύριον ἠξίουν ῥύσασθαι τοὺς ὑπὸ τοῦ δυσσεβοῦς νικάνορος πρὶν συντυχεῖν πεπραμένους 8.15  καὶ εἰ μὴ δι' αὐτούς ἀλλὰ διὰ τὰς πρὸς τοὺς πατέρας αὐτῶν διαθήκας καὶ ἕνεκα τῆς ἐπ' αὐτοὺς ἐπικλήσεως τοῦ σεμνοῦ καὶ μεγαλοπρεποῦς ὀνόματος αὐτοῦ 8.16  συναγαγὼν δὲ ὁ μακκαβαῖος τοὺς περὶ αὐτὸν ὄντας ἀριθμὸν ἑξακισχιλίους παρεκάλει μὴ καταπλαγῆναι τοῖς πολεμίοις μηδὲ εὐλαβεῖσθαι τὴν τῶν ἀδίκως παραγινομένων ἐπ' αὐτοὺς ἐθνῶν πολυπλήθειαν ἀγωνίσασθαι δὲ γενναίως 8.17  πρὸ ὀφθαλμῶν λαβόντας τὴν ἀνόμως εἰς τὸν ἅγιον τόπον συντετελεσμένην ὑπ' αὐτῶν ὕβριν καὶ τὸν τῆς ἐμπεπαιγμένης πόλεως αἰκισμόν ἔτι δὲ τὴν τῆς προγονικῆς πολιτείας κατάλυσιν 8.18  οἱ μὲν γὰρ ὅπλοις πεποίθασιν ἅμα καὶ τόλμαις ἔφησεν ἡμεῖς δὲ ἐπὶ τῷ παντοκράτορι θεῷ δυναμένῳ καὶ τοὺς ἐρχομένους ἐφ' ἡμᾶς καὶ τὸν ὅλον κόσμον ἑνὶ νεύματι καταβαλεῖν πεποίθαμεν 8.19  προσαναλεξάμενος δὲ αὐτοῖς καὶ τὰς ἐπὶ τῶν προγόνων γενομένας ἀντιλήμψεις καὶ τὴν ἐπὶ σενναχηριμ ἑκατὸν ὀγδοήκοντα πέντε χιλιάδες ὡς ἀπώλοντο 8.20  καὶ τὴν ἐν τῇ βαβυλωνίᾳ τὴν πρὸς τοὺς γαλάτας παράταξιν γενομένην ὡς οἱ πάντες ἐπὶ τὴν χρείαν ἦλθον ὀκτακισχίλιοι σὺν μακεδόσιν τετρακισχιλίοις τῶν μακεδόνων ἀπορουμένων οἱ ὀκτακισχίλιοι τὰς δώδεκα μυριάδας ἀπώλεσαν διὰ τὴν γινομένην αὐτοῖς ἀπ' οὐρανοῦ βοήθειαν καὶ ὠφέλειαν πολλὴν ἔλαβον 8.21  ἐφ' οἷς εὐθαρσεῖς αὐτοὺς παραστήσας καὶ ἑτοίμους ὑπὲρ τῶν νόμων καὶ τῆς πατρίδος ἀποθνῄσκειν τετραμερές τι τὸ στράτευμα ἐποίησεν 8.22  τάξας καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ προηγουμένους ἑκατέρας τάξεως σιμωνα καὶ ιωσηπον καὶ ιωναθην ὑποτάξας ἑκάστῳ χιλίους πρὸς τοῖς πεντακοσίοις 8.23  ἔτι δὲ καὶ ελεαζαρον παραναγνοὺς τὴν ἱερὰν βίβλον καὶ δοὺς σύνθημα θεοῦ βοηθείας τῆς πρώτης σπείρας αὐτὸς προηγούμενος συνέβαλε τῷ νικάνορι 8.24  γενομένου δὲ αὐτοῖς τοῦ παντοκράτορος συμμάχου κατέσφαξαν τῶν πολεμίων ὑπὲρ τοὺς ἐνακισχιλίους τραυματίας δὲ καὶ τοῖς μέλεσιν ἀναπείρους τὸ πλεῖον μέρος τῆς τοῦ νικάνορος στρατιᾶς ἐποίησαν πάντας δὲ φυγεῖν ἠνάγκασαν 8.25  τὰ δὲ χρήματα τῶν παραγεγονότων ἐπὶ τὸν ἀγορασμὸν αὐτῶν ἔλαβον συνδιώξαντες δὲ αὐτοὺς ἐφ' ἱκανὸν ἀνέλυσαν ὑπὸ τῆς ὥρας συγκλειόμενοι 8.26  ἦν γὰρ ἡ πρὸ τοῦ σαββάτου δι' ἣν αἰτίαν οὐκ ἐμακροτόνησαν κατατρέχοντες αὐτούς 8.27  ὁπλολογήσαντες δὲ αὐτοὺς καὶ τὰ σκῦλα ἐκδύσαντες τῶν πολεμίων περὶ τὸ σάββατον ἐγίνοντο περισσῶς εὐλογοῦντες καὶ ἐξομολογούμενοι τῷ κυρίῳ τῷ διασώσαντι εἰς τὴν ἡμέραν ταύτην ἀρχὴν ἐλέους τάξαντος αὐτοῖς 8.28  μετὰ δὲ τὸ σάββατον τοῖς ᾐκισμένοις καὶ ταῖς χήραις καὶ ὀρφανοῖς μερίσαντες ἀπὸ τῶν σκύλων τὰ λοιπὰ αὐτοὶ καὶ τὰ παιδία διεμερίσαντο 8.29  ταῦτα δὲ διαπραξάμενοι καὶ κοινὴν ἱκετείαν ποιησάμενοι τὸν ἐλεήμονα κύριον ἠξίουν εἰς τέλος καταλλαγῆναι τοῖς αὑτοῦ δούλοις 8.30  καὶ τοῖς περὶ τιμόθεον καὶ βακχίδην συνερίσαντες ὑπὲρ τοὺς δισμυρίους αὐτῶν ἀνεῖλον καὶ ὀχυρωμάτων ὑψηλῶν εὖ μάλα ἐγκρατεῖς ἐγένοντο καὶ λάφυρα πλείονα ἐμερίσαντο ἰσομοίρους αὑτοῖς καὶ τοῖς ᾐκισμένοις καὶ ὀρφανοῖς καὶ χήραις ἔτι δὲ καὶ πρεσβυτέροις ποιήσαντες 8.31  ὁπλολογήσαντες δὲ αὑτοὺς ἐπιμελῶς πάντα συνέθηκαν εἰς τοὺς ἐπικαίρους τόπους τὰ δὲ λοιπὰ τῶν σκύλων ἤνεγκαν εἰς ιεροσόλυμα 8.32  τὸν δὲ φυλάρχην τῶν περὶ τιμόθεον ἀνεῖλον ἀνοσιώτατον ἄνδρα καὶ πολλὰ τοὺς ιουδαίους ἐπιλελυπηκότα 8.33  ἐπινίκια δὲ ἄγοντες ἐν τῇ πατρίδι τοὺς ἐμπρήσαντας τοὺς ἱεροὺς πυλῶνας καὶ καλλισθένην ὑφῆψαν εἰς ἓν οἰκίδιον πεφευγότα καὶ τὸν ἄξιον τῆς δυσσεβείας ἐκομίσατο μισθόν 8.34  ὁ δὲ τρισαλιτήριος νικάνωρ ὁ τοὺς χιλίους ἐμπόρους ἐπὶ τὴν πρᾶσιν τῶν ιουδαίων ἀγαγὼν 8.35  ταπεινωθεὶς ὑπὸ τῶν κατ' αὐτὸν νομιζομένων ἐλαχίστων εἶναι τῇ τοῦ κυρίου βοηθείᾳ τὴν δοξικὴν ἀποθέμενος ἐσθῆτα διὰ τῆς μεσογείου δραπέτου τρόπον ἔρημον ἑαυτὸν ποιήσας ἧκεν εἰς ἀντιόχειαν ὑπὲρ ἅπαν εὐημερηκὼς ἐπὶ τῇ τοῦ στρατοῦ διαφθορᾷ 8.36  καὶ ὁ τοῖς ῥωμαίοις ἀναδεξάμενος φόρον ἀπὸ τῆς τῶν ἐν ιεροσολύμοις αἰχμαλωσίας κατορθώσασθαι κατήγγελλεν ὑπέρμαχον ἔχειν τοὺς ιουδαίους καὶ διὰ τὸν τρόπον τοῦτον ἀτρώτους εἶναι τοὺς ιουδαίους διὰ τὸ ἀκολουθεῖν τοῖς ὑπ' αὐτοῦ προτεταγμένοις νόμοις
8.1  ioydas de o kai makkabaios kai oi syn aytoh pareisporeyomenoi lelehthotohs eis tas kohmas prosekaloynto toys syggeneis kai toys memenehkotas en toh ioydaismoh proslambanomenoi synehgagon eis exakischilioys 8.2  kai epekaloynto ton kyrion epidein ton ypo pantohn katapatoymenon laon oiktirai de kai ton naon ton ypo tohn asebohn anthrohpohn bebehlohthenta 8.3  eleehsai de kai tehn kataphtheiromenehn polin kai melloysan isopedon ginesthai kai tohn kataboohntohn pros ayton aimatohn eisakoysai 8.4  mnehsthehnai de kai tehs tohn anamartehtohn nehpiohn paranomoy apohleias kai peri tohn genomenohn eis to onoma aytoy blasphehmiohn kai misoponehrehsai 8.5  genomenos de o makkabaios en systemati anypostatos ehdeh tois ethnesin egineto tehs orgehs toy kyrioy eis eleon trapeisehs 8.6  poleis de kai kohmas aprosdokehtohs erchomenos enepimpra kai toys epikairoys topoys apolambanohn oyk oligoys tohn polemiohn tropoymenos 8.7  malista tas nyktas pros tas toiaytas epibolas synergoys elambanen kai lalia tehs eyandrias aytoy diehcheito pantacheh 8.8  synorohn de o philippos kata mikron eis prokopehn erchomenon ton andra pyknoteron de en tais eyehmeriais probainonta pros ptolemaion ton koilehs syrias kai phoinikehs stratehgon egrapsen epiboehthein tois toy basileohs pragmasin 8.9  o de tacheohs procheirisamenos nikanora ton toy patrokloy tohn prohtohn philohn apesteilen ypotaxas pamphylohn ethneh oyk elattoys tohn dismyriohn to sympan tehs ioydaias exarai genos synestehsen de aytoh kai gorgian andra stratehgon kai en polemikais chreiais peiran echonta 8.10  diestehsato de o nikanohr ton phoron toh basilei tois rohmaiois onta talantohn dischiliohn ek tehs tohn ioydaiohn aichmalohsias ekplehrohsein 8.11  eytheohs de eis tas parathalassioys poleis apesteilen prokaloymenos ep' agorasmon ioydaiohn sohmatohn ypischnoymenos enenehkonta sohmata talantoy parachohrehsein oy prosdechomenos tehn para toy pantokratoros melloysan parakoloythehsein ep' aytoh dikehn 8.12  toh de ioyda prosepesen peri tehs toy nikanoros ephodoy kai metadontos tois syn aytoh tehn paroysian toy stratopedoy 8.13  oi deilandroyntes kai apistoyntes tehn toy theoy dikehn diedidraskon eaytoys kai exetopizon 8.14  oi de ta perileleimmena panta epohloyn omoy de ton kyrion ehxioyn rysasthai toys ypo toy dysseboys nikanoros prin syntychein pepramenoys 8.15  kai ei meh di' aytoys alla dia tas pros toys pateras aytohn diathehkas kai eneka tehs ep' aytoys epiklehseohs toy semnoy kai megaloprepoys onomatos aytoy 8.16  synagagohn de o makkabaios toys peri ayton ontas arithmon exakischilioys parekalei meh kataplagehnai tois polemiois mehde eylabeisthai tehn tohn adikohs paraginomenohn ep' aytoys ethnohn polyplehtheian agohnisasthai de gennaiohs 8.17  pro ophthalmohn labontas tehn anomohs eis ton agion topon syntetelesmenehn yp' aytohn ybrin kai ton tehs empepaigmenehs poleohs aikismon eti de tehn tehs progonikehs politeias katalysin 8.18  oi men gar oplois pepoithasin ama kai tolmais ephehsen ehmeis de epi toh pantokratori theoh dynamenoh kai toys erchomenoys eph' ehmas kai ton olon kosmon eni neymati katabalein pepoithamen 8.19  prosanalexamenos de aytois kai tas epi tohn progonohn genomenas antilehmpseis kai tehn epi sennachehrim ekaton ogdoehkonta pente chiliades ohs apohlonto 8.20  kai tehn en teh babylohnia tehn pros toys galatas parataxin genomenehn ohs oi pantes epi tehn chreian ehlthon oktakischilioi syn makedosin tetrakischiliois tohn makedonohn aporoymenohn oi oktakischilioi tas dohdeka myriadas apohlesan dia tehn ginomenehn aytois ap' oyranoy boehtheian kai ohpheleian pollehn elabon 8.21  eph' ois eytharseis aytoys parastehsas kai etoimoys yper tohn nomohn kai tehs patridos apothnehskein tetrameres ti to strateyma epoiehsen 8.22  taxas kai toys adelphoys aytoy proehgoymenoys ekateras taxeohs simohna kai iohsehpon kai iohnathehn ypotaxas ekastoh chilioys pros tois pentakosiois 8.23  eti de kai eleazaron paranagnoys tehn ieran biblon kai doys synthehma theoy boehtheias tehs prohtehs speiras aytos proehgoymenos synebale toh nikanori 8.24  genomenoy de aytois toy pantokratoros symmachoy katesphaxan tohn polemiohn yper toys enakischilioys traymatias de kai tois melesin anapeiroys to pleion meros tehs toy nikanoros stratias epoiehsan pantas de phygein ehnagkasan 8.25  ta de chrehmata tohn paragegonotohn epi ton agorasmon aytohn elabon syndiohxantes de aytoys eph' ikanon anelysan ypo tehs ohras sygkleiomenoi 8.26  ehn gar eh pro toy sabbatoy di' ehn aitian oyk emakrotonehsan katatrechontes aytoys 8.27  oplologehsantes de aytoys kai ta skyla ekdysantes tohn polemiohn peri to sabbaton eginonto perissohs eylogoyntes kai exomologoymenoi toh kyrioh toh diasohsanti eis tehn ehmeran taytehn archehn eleoys taxantos aytois 8.28  meta de to sabbaton tois ehkismenois kai tais chehrais kai orphanois merisantes apo tohn skylohn ta loipa aytoi kai ta paidia diemerisanto 8.29  tayta de diapraxamenoi kai koinehn iketeian poiehsamenoi ton eleehmona kyrion ehxioyn eis telos katallagehnai tois aytoy doylois 8.30  kai tois peri timotheon kai bakchidehn synerisantes yper toys dismyrioys aytohn aneilon kai ochyrohmatohn ypsehlohn ey mala egkrateis egenonto kai laphyra pleiona emerisanto isomoiroys aytois kai tois ehkismenois kai orphanois kai chehrais eti de kai presbyterois poiehsantes 8.31  oplologehsantes de aytoys epimelohs panta synethehkan eis toys epikairoys topoys ta de loipa tohn skylohn ehnegkan eis ierosolyma 8.32  ton de phylarchehn tohn peri timotheon aneilon anosiohtaton andra kai polla toys ioydaioys epilelypehkota 8.33  epinikia de agontes en teh patridi toys emprehsantas toys ieroys pylohnas kai kallisthenehn yphehpsan eis en oikidion pepheygota kai ton axion tehs dyssebeias ekomisato misthon 8.34  o de trisalitehrios nikanohr o toys chilioys emporoys epi tehn prasin tohn ioydaiohn agagohn 8.35  tapeinohtheis ypo tohn kat' ayton nomizomenohn elachistohn einai teh toy kyrioy boehtheia tehn doxikehn apothemenos esthehta dia tehs mesogeioy drapetoy tropon erehmon eayton poiehsas ehken eis antiocheian yper apan eyehmerehkohs epi teh toy stratoy diaphthora 8.36  kai o tois rohmaiois anadexamenos phoron apo tehs tohn en ierosolymois aichmalohsias katorthohsasthai katehggellen ypermachon echein toys ioydaioys kai dia ton tropon toyton atrohtoys einai toys ioydaioys dia to akoloythein tois yp' aytoy protetagmenois nomois
8.1  Iudas vero Maccabaeus et, qui cum illo erant, introeuntes la tenter in castella convocabant cognatos; et eos, qui permanserunt in Iudaismo, assumentes, collegerunt circiter sex milia virorum. 8.2  Et invocabant Dominum, ut respiceret in populum, qui ab omnibus calcabatur; et misereretur templo, quod contaminabatur ab impiis; 8.3  et misereretur etiam pereunti civitati et incipienti solo complanari et vocem sanguinis ad se clamantis exaudiret; 8.4  memoraretur quoque iniquas mortes parvulorum innocentum et blasphemias nomini suo illatas et indignaretur super his. 8.5  At Maccabaeus, congregata multitudine, intolerabilis iam gentibus efficiebatur, ira Domini in misericordiam conversa. 8.6  Et civitates et castella superveniens improvisus succendebat et opportuna loca occupans non paucos hostium in fugam convertens, 8.7  maxime noctes in huiusmodi excursus cooperantes captabat. Et fama virtutis eius ubique diffundebatur. 8.8  Videns autem Philippus paulatim virum ad profectum venire ac frequentius in prosperitatibus procedere, ad Ptolemaeum ducem Coelesyriae et Phoenicis scripsit, ut auxilium ferret regis negotiis. 8.9  At ille velociter sumpsit Nicanorem Patrocli de primoribus amicis et misit, datis ei de permixtis gentibus armatis non minus viginti milibus, ut universum Iudaeorum genus deleret; adiunxit autem ei et Gorgiam virum militarem et in bellicis rebus expertum. 8.10  Constituit autem Nicanor, ut regi tributum, quod Romanis erat dandum, duo milia talentorum de captivitate Iudaeorum suppleret; 8.11  statimque ad maritimas civitates misit convocans ad coemptionem Iudaicorum mancipiorum, promittens se nonaginta mancipia talento distracturum, non exspectans vindictam, quae eum ab Omnipotente esset consecutura. 8.12  Iudas autem, ubi comperit de Nicanoris adventu, indicavit his, qui secum erant, exercitus praesentiam. 8.13  Ex quibus quidam formidantes et non credentes Dei iustitiae in fugam vertebantur et in alios locos seipsos transferebant; 8.14  alii vero omnia, quae eis supererant, vendebant simulque Dominum deprecabantur, ut eriperet eos, qui ab impio Nicanore, prius quam comminus venirent, venumdati essent: 8.15  et si non propter eos, sed tamen propter testamenta ad patres eorum et propter invocationem sancti et magnifici nominis eius super ipsos. 8.16  Convocatis autem Maccabaeus sex milibus, qui cum ipso erant, rogabat ne ab hostibus perterrerentur neque metuerent inique venientium adversum se gentium multitudinem, sed fortiter contenderent, 8.17  ante oculos habentes contumeliam, quae in locum sanctum ab his iniuste esset consummata, itemque et ludibrio habitae civitatis iniuriam, adhuc etiam veterum instituta convulsa. 8.18  “ Nam illi quidem armis confidunt, ait, simul et audacia; nos autem in omnipotente Deo, qui potest et venientes adversum nos et universum mundum uno nutu delere, confidimus ”. 8.19  Cum autem admonuisset eos et de auxiliis, quae facta sunt erga parentes, et de illo sub Sennacherib, ut centum octoginta quinque milia perierunt, 8.20  et de illo in Babilonia, in proelio quod eis adversus Galatas fuit, ut omnes ad rem venerunt, octo milia cum quattuor milibus Macedonum — Macedonibus haesitantibus, ipsi octo milia peremerunt centum viginti milia propter auxilium illis datum de caelo et beneficia plurima consecuti sunt C; 8.21  quibus verbis cum eos constantes effecisset et paratos pro legibus et patria mori, in quattuor quasdam partes exercitum divisit. 8.22  Constitutis itaque fratribus suis ducibus uniuscuiusque ordinis, Simone et Iosepho et Ionatha, subiectis unicuique millenis et quingentenis, 8.23  insuper et Eleazaro, lecto sancto libro et dato signo adiutorii Dei, primae cohortis ipse ductor commisit cum Nicanore. 8.24  Et facto sibi adiutore Omnipotente, interfecerunt super novem milia hostium, saucios autem et membris debilitatos maiorem partem exercitus Nicanoris reddiderunt, omnes vero fugere compulerunt. 8.25  Pecunias autem eorum, qui ad emptionem illorum advenerant, abstulerunt et, cum persecuti eos fuissent satis longe, reversi sunt hora conclusi; 8.26  nam erat ante sabbatum, quam ob causam non perseveraverunt insequentes eos. 8.27  Cum autem ipsorum arma collegissent spoliisque hostes exuissent, circa sabbatum versabantur impensius benedicentes et confitentes Domino, qui liberavit eos in isto die misericordiae initium constituens in eos. 8.28  Post sabbatum vero debilitatis et viduis et orphanis portione de spoliis data, residua ipsi cum pueris partiti sunt. 8.29  His itaque gestis et communi facta obsecratione, misericordem Dominum postulabant, ut in finem servis suis reconciliaretur. 8.30  Et contendentes cum his, qui cum Timotheo et Bacchide erant, super viginti milia eorum interfecerunt et munitiones excelsas facile obtinuerunt; et plures praedas diviserunt, aequaliter seipsos participes cum debilitatis et orphanis et viduis, sed et senioribus facientes. 8.31  Et cum arma eorum diligenter collegissent, omnia composuerunt in locis opportunis; residua vero spolia Hierosolymam detulerunt. 8.32  Et phylarchen eorum, qui cum Timotheo erant, interfecerunt, virum scelestissimum, qui in multis Iudaeos afflixerat; 8.33  et cum epinicia agerent in patria, eos, qui sacras ianuas incenderant, et Callisthenem succenderunt, qui in quoddam domicilium fugerat; et dignam pro impietate mercedem tulit. 8.34  Facinorosissimus autem Nicanor, qui mille negotiantes ad Iudaeorum venditionem adduxerat, 8.35  humiliatus ab his, qui secundum ipsum exsistimabantur exigui esse, auxilio Domini, deposita veste gloriae, per mediterranea fugitivi more solitarius effectus venit Antiochiam, super omnia prosperatus in interitu exercitus. 8.36  Et, qui Romanis promiserat se tributum de captivitate Hierosolymorum redigere, praedicabat propugnatorem habere Iudaeos, et hoc modo invulnerabiles esse, eo quod sequerentur leges ab ipso constitutas.


2.Makkabäer - Kapitel 9


9.1  περὶ δὲ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἐτύγχανεν ἀντίοχος ἀναλελυκὼς ἀκόσμως ἐκ τῶν περὶ τὴν περσίδα τόπων 9.2  εἰσεληλύθει γὰρ εἰς τὴν λεγομένην περσέπολιν καὶ ἐπεχείρησεν ἱεροσυλεῖν καὶ τὴν πόλιν συνέχειν διὸ δὴ τῶν πληθῶν ὁρμησάντων ἐπὶ τὴν τῶν ὅπλων βοήθειαν ἐτράπησαν καὶ συνέβη τροπωθέντα τὸν ἀντίοχον ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων ἀσχήμονα τὴν ἀναζυγὴν ποιήσασθαι 9.3  ὄντι δὲ αὐτῷ κατ' ἐκβάτανα προσέπεσεν τὰ κατὰ νικάνορα καὶ τοὺς περὶ τιμόθεον γεγονότα 9.4  ἐπαρθεὶς δὲ τῷ θυμῷ ὤ|ετο καὶ τὴν τῶν πεφυγαδευκότων αὐτὸν κακίαν εἰς τοὺς ιουδαίους ἐναπερείσασθαι διὸ συνέταξεν τὸν ἁρματηλάτην ἀδιαλείπτως ἐλαύνοντα κατανύειν τὴν πορείαν τῆς ἐξ οὐρανοῦ δὴ κρίσεως συνούσης αὐτῷ οὕτως γὰρ ὑπερηφάνως εἶπεν πολυάνδριον ιουδαίων ιεροσόλυμα ποιήσω παραγενόμενος ἐκεῖ 9.5  ὁ δὲ παντεπόπτης κύριος ὁ θεὸς τοῦ ισραηλ ἐπάταξεν αὐτὸν ἀνιάτῳ καὶ ἀοράτῳ πληγῇ ἄρτι δὲ αὐτοῦ καταλήξαντος τὸν λόγον ἔλαβεν αὐτὸν ἀνήκεστος τῶν σπλάγχνων ἀλγηδὼν καὶ πικραὶ τῶν ἔνδον βάσανοι 9.6  πάνυ δικαίως τὸν πολλαῖς καὶ ξενιζούσαις συμφοραῖς ἑτέρων σπλάγχνα βασανίσαντα 9.7  ὁ δ' οὐδαμῶς τῆς ἀγερωχίας ἔληγεν ἔτι δὲ καὶ τῆς ὑπερηφανίας ἐπεπλήρωτο πῦρ πνέων τοῖς θυμοῖς ἐπὶ τοὺς ιουδαίους καὶ κελεύων ἐποξύνειν τὴν πορείαν συνέβη δὲ καὶ πεσεῖν αὐτὸν ἀπὸ τοῦ ἅρματος φερομένου ῥοίζῳ καὶ δυσχερεῖ πτώματι περιπεσόντα πάντα τὰ μέλη τοῦ σώματος ἀποστρεβλοῦσθαι 9.8  ὁ δ' ἄρτι δοκῶν τοῖς τῆς θαλάσσης κύμασιν ἐπιτάσσειν διὰ τὴν ὑπὲρ ἄνθρωπον ἀλαζονείαν καὶ πλάστιγγι τὰ τῶν ὀρέων οἰόμενος ὕψη στήσειν κατὰ γῆν γενόμενος ἐν φορείῳ παρεκομίζετο φανερὰν τοῦ θεοῦ πᾶσιν τὴν δύναμιν ἐνδεικνύμενος 9.9  ὥστε καὶ ἐκ τοῦ σώματος τοῦ δυσσεβοῦς σκώληκας ἀναζεῖν καὶ ζῶντος ἐν ὀδύναις καὶ ἀλγηδόσιν τὰς σάρκας αὐτοῦ διαπίπτειν ὑπὸ δὲ τῆς ὀσμῆς αὐτοῦ πᾶν τὸ στρατόπεδον βαρύνεσθαι τὴν σαπρίαν 9.10  καὶ τὸν μικρῷ πρότερον τῶν οὐρανίων ἄστρων ἅπτεσθαι δοκοῦντα παρακομίζειν οὐδεὶς ἐδύνατο διὰ τὸ τῆς ὀσμῆς ἀφόρητον βάρος 9.11  ἐνταῦθα οὖν ἤρξατο τὸ πολὺ τῆς ὑπερηφανίας λήγειν τεθραυσμένος καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἔρχεσθαι θείᾳ μάστιγι κατὰ στιγμὴν ἐπιτεινόμενος ταῖς ἀλγηδόσιν 9.12  καὶ μηδὲ τῆς ὀσμῆς αὐτοῦ δυνάμενος ἀνέχεσθαι ταῦτ' ἔφη δίκαιον ὑποτάσσεσθαι τῷ θεῷ καὶ μὴ θνητὸν ὄντα ἰσόθεα φρονεῖν 9.13  ηὔχετο δὲ ὁ μιαρὸς πρὸς τὸν οὐκέτι αὐτὸν ἐλεήσοντα δεσπότην οὕτως λέγων 9.14  τὴν μὲν ἁγίαν πόλιν ἣν σπεύδων παρεγίνετο ἰσόπεδον ποιῆσαι καὶ πολυάνδριον οἰκοδομῆσαι ἐλευθέραν ἀναδεῖξαι 9.15  τοὺς δὲ ιουδαίους οὓς διεγνώκει μηδὲ ταφῆς ἀξιῶσαι οἰωνοβρώτους δὲ σὺν τοῖς νηπίοις ἐκρίψειν θηρίοις πάντας αὐτοὺς ἴσους ἀθηναίοις ποιήσειν 9.16  ὃν δὲ πρότερον ἐσκύλευσεν ἅγιον νεὼ καλλίστοις ἀναθήμασιν κοσμήσειν καὶ τὰ ἱερὰ σκεύη πολυπλάσια πάντα ἀποδώσειν τὰς δὲ ἐπιβαλλούσας πρὸς τὰς θυσίας συντάξεις ἐκ τῶν ἰδίων προσόδων χορηγήσειν 9.17  πρὸς δὲ τούτοις καὶ ιουδαῖον ἔσεσθαι καὶ πάντα τόπον οἰκητὸν ἐπελεύσεσθαι καταγγέλλοντα τὸ τοῦ θεοῦ κράτος 9.18  οὐδαμῶς δὲ ληγόντων τῶν πόνων ἐπεληλύθει γὰρ ἐπ' αὐτὸν δικαία ἡ τοῦ θεοῦ κρίσις τὰ κατ' αὐτὸν ἀπελπίσας ἔγραψεν πρὸς τοὺς ιουδαίους τὴν ὑπογεγραμμένην ἐπιστολὴν ἱκετηρίας τάξιν ἔχουσαν περιέχουσαν δὲ οὕτως 9.19  τοῖς χρηστοῖς ιουδαίοις τοῖς πολίταις πολλὰ χαίρειν καὶ ὑγιαίνειν καὶ εὖ πράττειν βασιλεὺς καὶ στρατηγὸς ἀντίοχος 9.20  εἰ ἔρρωσθε καὶ τὰ τέκνα καὶ τὰ ἴδια κατὰ γνώμην ἐστὶν ὑμῖν εἰς οὐρανὸν τὴν ἐλπίδα ἔχων 9.21  ὑμῶν τὴν τιμὴν καὶ τὴν εὔνοιαν ἐμνημόνευον φιλοστόργως ἐπανάγων ἐκ τῶν κατὰ τὴν περσίδα τόπων καὶ περιπεσὼν ἀσθενείᾳ δυσχέρειαν ἐχούσῃ ἀναγκαῖον ἡγησάμην φροντίσαι τῆς κοινῆς πάντων ἀσφαλείας 9.22  οὐκ ἀπογινώσκων τὰ κατ' ἐμαυτόν ἀλλὰ ἔχων πολλὴν ἐλπίδα ἐκφεύξεσθαι τὴν ἀσθένειαν 9.23  θεωρῶν δὲ ὅτι καὶ ὁ πατήρ καθ' οὓς καιροὺς εἰς τοὺς ἄνω τόπους ἐστρατοπέδευσεν ἀνέδειξεν τὸν διαδεξάμενον 9.24  ὅπως ἐάν τι παράδοξον ἀποβαίνῃ ἢ καὶ προσαγγελθῇ τι δυσχερές εἰδότες οἱ κατὰ τὴν χώραν ᾧ καταλέλειπται τὰ πράγματα μὴ ἐπιταράσσωνται 9.25  πρὸς δὲ τούτοις κατανοῶν τοὺς παρακειμένους δυνάστας καὶ γειτνιῶντας τῇ βασιλείᾳ τοῖς καιροῖς ἐπέχοντας καὶ προσδοκῶντας τὸ ἀποβησόμενον ἀναδέδειχα τὸν υἱὸν ἀντίοχον βασιλέα ὃν πολλάκις ἀνατρέχων εἰς τὰς ἐπάνω σατραπείας τοῖς πλείστοις ὑμῶν παρεκατετιθέμην καὶ συνίστων γέγραφα δὲ πρὸς αὐτὸν τὰ ὑπογεγραμμένα 9.26  παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς καὶ ἀξιῶ μεμνημένους τῶν εὐεργεσιῶν κοινῇ καὶ κατ' ἰδίαν ἕκαστον συντηρεῖν τὴν οὖσαν εὔνοιαν εἰς ἐμὲ καὶ τὸν υἱόν 9.27  πέπεισμαι γὰρ αὐτὸν ἐπιεικῶς καὶ φιλανθρώπως παρακολουθοῦντα τῇ ἐμῇ προαιρέσει συμπεριενεχθήσεσθαι ὑμῖν 9.28  ὁ μὲν οὖν ἀνδροφόνος καὶ βλάσφημος τὰ χείριστα παθών ὡς ἑτέρους διέθηκεν ἐπὶ ξένης ἐν τοῖς ὄρεσιν οἰκτίστῳ μόρῳ κατέστρεψεν τὸν βίον 9.29  παρεκομίζετο δὲ τὸ σῶμα φίλιππος ὁ σύντροφος αὐτοῦ ὃς καὶ διευλαβηθεὶς τὸν υἱὸν ἀντιόχου πρὸς πτολεμαῖον τὸν φιλομήτορα εἰς αἴγυπτον διεκομίσθη
9.1  peri de ton kairon ekeinon etygchanen antiochos analelykohs akosmohs ek tohn peri tehn persida topohn 9.2  eiselehlythei gar eis tehn legomenehn persepolin kai epecheirehsen ierosylein kai tehn polin synechein dio deh tohn plehthohn ormehsantohn epi tehn tohn oplohn boehtheian etrapehsan kai synebeh tropohthenta ton antiochon ypo tohn egchohriohn aschehmona tehn anazygehn poiehsasthai 9.3  onti de aytoh kat' ekbatana prosepesen ta kata nikanora kai toys peri timotheon gegonota 9.4  epartheis de toh thymoh oheto kai tehn tohn pephygadeykotohn ayton kakian eis toys ioydaioys enapereisasthai dio synetaxen ton armatehlatehn adialeiptohs elaynonta katanyein tehn poreian tehs ex oyranoy deh kriseohs synoysehs aytoh oytohs gar yperehphanohs eipen polyandrion ioydaiohn ierosolyma poiehsoh paragenomenos ekei 9.5  o de pantepoptehs kyrios o theos toy israehl epataxen ayton aniatoh kai aoratoh plehgeh arti de aytoy katalehxantos ton logon elaben ayton anehkestos tohn splagchnohn algehdohn kai pikrai tohn endon basanoi 9.6  pany dikaiohs ton pollais kai xenizoysais symphorais eterohn splagchna basanisanta 9.7  o d' oydamohs tehs agerohchias elehgen eti de kai tehs yperehphanias epeplehrohto pyr pneohn tois thymois epi toys ioydaioys kai keleyohn epoxynein tehn poreian synebeh de kai pesein ayton apo toy armatos pheromenoy roizoh kai dyscherei ptohmati peripesonta panta ta meleh toy sohmatos apostrebloysthai 9.8  o d' arti dokohn tois tehs thalassehs kymasin epitassein dia tehn yper anthrohpon alazoneian kai plastiggi ta tohn oreohn oiomenos ypseh stehsein kata gehn genomenos en phoreioh parekomizeto phaneran toy theoy pasin tehn dynamin endeiknymenos 9.9  ohste kai ek toy sohmatos toy dysseboys skohlehkas anazein kai zohntos en odynais kai algehdosin tas sarkas aytoy diapiptein ypo de tehs osmehs aytoy pan to stratopedon barynesthai tehn saprian 9.10  kai ton mikroh proteron tohn oyraniohn astrohn aptesthai dokoynta parakomizein oydeis edynato dia to tehs osmehs aphorehton baros 9.11  entaytha oyn ehrxato to poly tehs yperehphanias lehgein tethraysmenos kai eis epignohsin erchesthai theia mastigi kata stigmehn epiteinomenos tais algehdosin 9.12  kai mehde tehs osmehs aytoy dynamenos anechesthai tayt' epheh dikaion ypotassesthai toh theoh kai meh thnehton onta isothea phronein 9.13  ehycheto de o miaros pros ton oyketi ayton eleehsonta despotehn oytohs legohn 9.14  tehn men agian polin ehn speydohn paregineto isopedon poiehsai kai polyandrion oikodomehsai eleytheran anadeixai 9.15  toys de ioydaioys oys diegnohkei mehde taphehs axiohsai oiohnobrohtoys de syn tois nehpiois ekripsein thehriois pantas aytoys isoys athehnaiois poiehsein 9.16  on de proteron eskyleysen agion neoh kallistois anathehmasin kosmehsein kai ta iera skeyeh polyplasia panta apodohsein tas de epiballoysas pros tas thysias syntaxeis ek tohn idiohn prosodohn chorehgehsein 9.17  pros de toytois kai ioydaion esesthai kai panta topon oikehton epeleysesthai kataggellonta to toy theoy kratos 9.18  oydamohs de lehgontohn tohn ponohn epelehlythei gar ep' ayton dikaia eh toy theoy krisis ta kat' ayton apelpisas egrapsen pros toys ioydaioys tehn ypogegrammenehn epistolehn iketehrias taxin echoysan periechoysan de oytohs 9.19  tois chrehstois ioydaiois tois politais polla chairein kai ygiainein kai ey prattein basileys kai stratehgos antiochos 9.20  ei errohsthe kai ta tekna kai ta idia kata gnohmehn estin ymin eis oyranon tehn elpida echohn 9.21  ymohn tehn timehn kai tehn eynoian emnehmoneyon philostorgohs epanagohn ek tohn kata tehn persida topohn kai peripesohn astheneia dyschereian echoyseh anagkaion ehgehsamehn phrontisai tehs koinehs pantohn asphaleias 9.22  oyk apoginohskohn ta kat' emayton alla echohn pollehn elpida ekpheyxesthai tehn astheneian 9.23  theohrohn de oti kai o patehr kath' oys kairoys eis toys anoh topoys estratopedeysen anedeixen ton diadexamenon 9.24  opohs ean ti paradoxon apobaineh eh kai prosaggeltheh ti dyscheres eidotes oi kata tehn chohran oh kataleleiptai ta pragmata meh epitarassohntai 9.25  pros de toytois katanoohn toys parakeimenoys dynastas kai geitniohntas teh basileia tois kairois epechontas kai prosdokohntas to apobehsomenon anadedeicha ton yion antiochon basilea on pollakis anatrechohn eis tas epanoh satrapeias tois pleistois ymohn parekatetithemehn kai synistohn gegrapha de pros ayton ta ypogegrammena 9.26  parakaloh oyn ymas kai axioh memnehmenoys tohn eyergesiohn koineh kai kat' idian ekaston syntehrein tehn oysan eynoian eis eme kai ton yion 9.27  pepeismai gar ayton epieikohs kai philanthrohpohs parakoloythoynta teh emeh proairesei symperienechthehsesthai ymin 9.28  o men oyn androphonos kai blasphehmos ta cheirista pathohn ohs eteroys diethehken epi xenehs en tois oresin oiktistoh moroh katestrepsen ton bion 9.29  parekomizeto de to sohma philippos o syntrophos aytoy os kai dieylabehtheis ton yion antiochoy pros ptolemaion ton philomehtora eis aigypton diekomistheh
9.1  Eodem autem tempore Anti ochus inhoneste revertebatur de regionibus circa Persidem. 9.2  Intraverat enim in eam, quae dicitur Persepolis, et tentavit exspoliare templum et civitatem opprimere; quapropter, multitudine ad armorum auxilium concurrente, in fugam versi sunt; et contigit ut Antiochus in fugam versus ab indigenis turpiter rediret. 9.3  Et cum esset circa Ecbatana, nuntiata sunt ea, quae erga Nicanorem et Timotheum gesta sunt. 9.4  Elatus autem ira arbitrabatur se etiam iniuriam illorum, qui se fugaverant, in Iudaeos retorquere; ideoque iussit, ut auriga sine intermissione iter perficeret, caelesti iam eum comitante iudicio. Ita enim superbe locutus erat: “ Congeriem sepulcri Iudaeorum Hierosolymam faciam, cum venero illo ”. 9.5  Sed qui universa conspicit, Dominus, Deus Israel, percussit eum insanabili et invisibili plaga; et continuo ut is finivit sermonem, apprehendit eum dolor dirus viscerum et amara internorum tormenta, 9.6  perquam iuste, quippe qui multis et novis cruciatibus aliorum torserat viscera. 9.7  Ille vero nullo modo ab arrogantia cessabat; super hoc autem superbia repletus erat, ignem spirans animo in Iudaeos et praecipiens iter accelerari. Contigit autem, ut et ille caderet de curru, qui ferebatur impetu, et gravi lapsu corruens in omnibus corporis membris vexaretur. 9.8  Isque, qui nuper videbatur fluctibus maris imperare propter super hominem iactantiam et in statera montium altitudines appendere, humiliatus ad terram in gestatorio portabatur manifestam Dei virtutem omnibus ostendens, 9.9  ita ut de oculis impii vermes scaturirent, ac viventis in doloribus et maeroribus carnes eius diffluerent, illiusque odore totus exercitus gravaretur propter putredinem. 9.10  Et qui paulo ante sidera caeli contingere se arbitrabatur, eum nemo poterat propter intolerabilem foetoris gravitatem portare. 9.11  Hinc igitur coepit multum superbiae deponere confractus et ad agnitionem venire divina plaga, per momenta doloribus extensus. 9.12  Et, cum nec ipse foetorem suum ferre posset, ita ait: “ Iustum est subditum esse Deo et mortalem non superbe sentire ”. 9.13  Orabat autem hic scelestus Dominum, ei non amplius miserturum, ita dicens: 9.14  sanctam quidem civitatem, ad quam festinans veniebat, ut eam solo aequalem faceret ac sepulcrum congestorum strueret, liberam ostendere; 9.15  Iudaeos autem, quos decreverat nec sepultura quidem se dignos habiturum, sed avibus devorandos cum parvulis se feris proiecturum, omnes hos aequales Atheniensibus facturum; 9.16  templum vero sanctum, quod prius exspoliaverat, pulcherrimis donis ornaturum et sacra vasa multiplicia cuncta se redditurum, et pertinentes ad sacrificia sumptus de redditibus suis praestaturum; 9.17  super haec autem et Iudaeum se futurum et omnem locum habitabilem perambulaturum praedicantem Dei potestatem. 9.18  Sed omnino non cessantibus doloribus — supervenerat enim in eum iustum Dei iudicium — semetipsum desperans scripsit ad Iudaeos hanc infra rescriptam epistulam modum deprecationis habentem, haec continentem: 9.19  “ Optimis civibus Iudaeis plurimam salutem et bene valere et esse felices, rex et dux Antiochus. 9.20  Si bene valetis et filii vestri, et res vestrae ex sententia sunt vobis, precans refero quidem Deo maximam gratiam, in caelum spem habens; 9.21  ego vero in infirmitate constitutus eram, vestri autem honoris et benevolentiae memineram cum affectione. Reversus de Persidis locis et in infirmitatem incidens molestiam habentem, necessarium duxi pro communi omnium securitate curam habere. 9.22  Non desperans memetipsum, sed spem multam habens effugiendi infirmitatem, 9.23  respiciens autem quod et pater meus, quibus temporibus in superiora loca duxit exercitum, ostendit, qui susciperet principatum; 9.24  ut, si quid contrarium accideret aut etiam quid difficile nuntiaretur, scientes hi, qui circa regionem erant, cui esset rerum summa derelicta, non turbarentur. 9.25  Ad haec autem considerans de proximo potentes et vicinos regno temporibus insidiantes et eventum exspectantes, designavi filium Antiochum regem, quem saepe recurrens in superiora regna plurimis vestrum committebam et commendabam; et scripsi ad eum, quae subiecta sunt. 9.26  Oro itaque vos et peto memores beneficiorum publice et privatim, ut unusquisque conservet hanc, quam habetis benevolentiam in me et in filium. 9.27  Confido enim eum modeste et humane, sequentem propositum meum, vobiscum acturum ”. 9.28  Igitur homicida et blasphemus pessima perpessus, ut ipse alios tractaverat, peregre in montibus miserabili obitu vita functus est. 9.29  Transferebat autem corpus Philippus collactaneus eius, qui etiam metuens filium Antiochi ad Ptolemaeum Philometorem in Aegyptum se contulit.


2.Makkabäer - Kapitel 10


10.1  μακκαβαῖος δὲ καὶ οἱ σὺν αὐτῷ τοῦ κυρίου προάγοντος αὐτοὺς τὸ μὲν ἱερὸν ἐκομίσαντο καὶ τὴν πόλιν 10.2  τοὺς δὲ κατὰ τὴν ἀγορὰν βωμοὺς ὑπὸ τῶν ἀλλοφύλων δεδημιουργημένους ἔτι δὲ τεμένη καθεῖλαν 10.3  καὶ τὸν νεὼ καθαρίσαντες ἕτερον θυσιαστήριον ἐποίησαν καὶ πυρώσαντες λίθους καὶ πῦρ ἐκ τούτων λαβόντες ἀνήνεγκαν θυσίας μετὰ διετῆ χρόνον καὶ θυμίαμα καὶ λύχνους καὶ τῶν ἄρτων τὴν πρόθεσιν ἐποιήσαντο 10.4  ταῦτα δὲ ποιήσαντες ἠξίωσαν τὸν κύριον πεσόντες ἐπὶ κοιλίαν μηκέτι περιπεσεῖν τοιούτοις κακοῖς ἀλλ' ἐάν ποτε καὶ ἁμάρτωσιν ὑπ' αὐτοῦ μετὰ ἐπιεικείας παιδεύεσθαι καὶ μὴ βλασφήμοις καὶ βαρβάροις ἔθνεσιν παραδίδοσθαι 10.5  ἐν ᾗ δὲ ἡμέρᾳ ὁ νεὼς ὑπὸ ἀλλοφύλων ἐβεβηλώθη συνέβη κατὰ τὴν αὐτὴν ἡμέραν τὸν καθαρισμὸν γενέσθαι τοῦ ναοῦ τῇ πέμπτῃ καὶ εἰκάδι τοῦ αὐτοῦ μηνός ὅς ἐστιν χασελευ 10.6  καὶ μετ' εὐφροσύνης ἦγον ἡμέρας ὀκτὼ σκηνωμάτων τρόπον μνημονεύοντες ὡς πρὸ μικροῦ χρόνου τὴν τῶν σκηνῶν ἑορτὴν ἐν τοῖς ὄρεσιν καὶ ἐν τοῖς σπηλαίοις θηρίων τρόπον ἦσαν νεμόμενοι 10.7  διὸ θύρσους καὶ κλάδους ὡραίους ἔτι δὲ καὶ φοίνικας ἔχοντες ὕμνους ἀνέφερον τῷ εὐοδώσαντι καθαρισθῆναι τὸν ἑαυτοῦ τόπον 10.8  ἐδογμάτισαν δὲ μετὰ κοινοῦ προστάγματος καὶ ψηφίσματος παντὶ τῷ τῶν ιουδαίων ἔθνει κατ' ἐνιαυτὸν ἄγειν τάσδε τὰς ἡμέρας 10.9  καὶ τὰ μὲν τῆς ἀντιόχου τοῦ προσαγορευθέντος ἐπιφανοῦς τελευτῆς οὕτως εἶχεν 10.10  νυνὶ δὲ τὰ κατὰ τὸν εὐπάτορα ἀντίοχον υἱὸν δὲ τοῦ ἀσεβοῦς γενόμενον δηλώσομεν αὐτὰ συντέμνοντες τὰ συνέχοντα τῶν πολέμων κακά 10.11  οὗτος γὰρ παραλαβὼν τὴν βασιλείαν ἀνέδειξεν ἐπὶ τῶν πραγμάτων λυσίαν τινά κοίλης δὲ συρίας καὶ φοινίκης στρατηγὸν πρώταρχον 10.12  πτολεμαῖος γὰρ ὁ καλούμενος μάκρων τὸ δίκαιον συντηρεῖν προηγούμενος πρὸς τοὺς ιουδαίους διὰ τὴν γεγονυῖαν εἰς αὐτοὺς ἀδικίαν ἐπειρᾶτο τὰ πρὸς αὐτοὺς εἰρηνικῶς διεξάγειν 10.13  ὅθεν κατηγορούμενος ὑπὸ τῶν φίλων πρὸς τὸν εὐπάτορα καὶ προδότης παρ' ἕκαστα ἀκούων διὰ τὸ τὴν κύπρον ἐμπιστευθέντα ὑπὸ τοῦ φιλομήτορος ἐκλιπεῖν καὶ πρὸς ἀντίοχον τὸν ἐπιφανῆ ἀναχωρῆσαι μήτε εὐγενῆ τὴν ἐξουσίαν εὐγενίσας φαρμακεύσας ἑαυτὸν ἐξέλιπεν τὸν βίον 10.14  γοργίας δὲ γενόμενος στρατηγὸς τῶν τόπων ἐξενοτρόφει καὶ παρ' ἕκαστα πρὸς τοὺς ιουδαίους ἐπολεμοτρόφει 10.15  ὁμοῦ δὲ τούτῳ καὶ οἱ ιδουμαῖοι ἐγκρατεῖς ἐπικαίρων ὀχυρωμάτων ὄντες ἐγύμναζον τοὺς ιουδαίους καὶ τοὺς φυγαδεύσαντας ἀπὸ ιεροσολύμων προσλαβόμενοι πολεμοτροφεῖν ἐπεχείρουν 10.16  οἱ δὲ περὶ τὸν μακκαβαῖον ποιησάμενοι λιτανείαν καὶ ἀξιώσαντες τὸν θεὸν σύμμαχον αὐτοῖς γενέσθαι ἐπὶ τὰ τῶν ιδουμαίων ὀχυρώματα ὥρμησαν 10.17  οἷς καὶ προσβαλόντες εὐρώστως ἐγκρατεῖς ἐγένοντο τῶν τόπων πάντας τε τοὺς ἐπὶ τῷ τείχει μαχομένους ἠμύναντο κατέσφαζόν τε τοὺς ἐμπίπτοντας ἀνεῖλον δὲ οὐχ ἧττον τῶν δισμυρίων 10.18  συμφυγόντων δὲ οὐκ ἔλαττον τῶν ἐνακισχιλίων εἰς δύο πύργους ὀχυροὺς εὖ μάλα καὶ πάντα τὰ πρὸς πολιορκίαν ἔχοντας 10.19  ὁ μακκαβαῖος εἰς ἐπείγοντας τόπους ἀπολιπὼν σιμωνα καὶ ιωσηπον ἔτι δὲ καὶ ζακχαῖον καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ ἱκανοὺς πρὸς τὴν τούτων πολιορκίαν αὐτὸς ἐχωρίσθη 10.20  οἱ δὲ περὶ τὸν σιμωνα φιλαργυρήσαντες ὑπό τινων τῶν ἐν τοῖς πύργοις ἐπείσθησαν ἀργυρίῳ ἑπτάκις δὲ μυρίας δραχμὰς λαβόντες εἴασάν τινας διαρρυῆναι 10.21  προσαγγελέντος δὲ τῷ μακκαβαίῳ περὶ τοῦ γεγονότος συναγαγὼν τοὺς ἡγουμένους τοῦ λαοῦ κατηγόρησεν ὡς ἀργυρίου πέπρακαν τοὺς ἀδελφοὺς τοὺς πολεμίους κατ' αὐτῶν ἀπολύσαντες 10.22  τούτους μὲν οὖν προδότας γενομένους ἀπέκτεινεν καὶ παραχρῆμα τοὺς δύο πύργους κατελάβετο 10.23  τοῖς δὲ ὅπλοις τὰ πάντα ἐν ταῖς χερσὶν εὐοδούμενος ἀπώλεσεν ἐν τοῖς δυσὶν ὀχυρώμασιν πλείους τῶν δισμυρίων 10.24  τιμόθεος δὲ ὁ πρότερον ἡττηθεὶς ὑπὸ τῶν ιουδαίων συναγαγὼν ξένας δυνάμεις παμπληθεῖς καὶ τοὺς τῆς ἀσίας γενομένους ἵππους συναθροίσας οὐκ ὀλίγους παρῆν ὡς δοριάλωτον λημψόμενος τὴν ιουδαίαν 10.25  οἱ δὲ περὶ τὸν μακκαβαῖον συνεγγίζοντος αὐτοῦ πρὸς ἱκετείαν τοῦ θεοῦ γῇ τὰς κεφαλὰς καταπάσαντες καὶ τὰς ὀσφύας σάκκοις ζώσαντες 10.26  ἐπὶ τὴν ἀπέναντι τοῦ θυσιαστηρίου κρηπῖδα προσπεσόντες ἠξίουν ἵλεως αὐτοῖς γενόμενον ἐχθρεῦσαι τοῖς ἐχθροῖς αὐτῶν καὶ ἀντικεῖσθαι τοῖς ἀντικειμένοις καθὼς ὁ νόμος διασαφεῖ 10.27  γενόμενοι δὲ ἀπὸ τῆς δεήσεως ἀναλαβόντες τὰ ὅπλα προῆγον ἀπὸ τῆς πόλεως ἐπὶ πλεῖον συνεγγίσαντες δὲ τοῖς πολεμίοις ἐφ' ἑαυτῶν ἦσαν 10.28  ἄρτι δὲ τῆς ἀνατολῆς διαχεομένης προσέβαλον ἑκάτεροι οἱ μὲν ἔγγυον ἔχοντες εὐημερίας καὶ νίκης μετὰ ἀρετῆς τὴν ἐπὶ τὸν κύριον καταφυγήν οἱ δὲ καθηγεμόνα τῶν ἀγώνων ταττόμενοι τὸν θυμόν 10.29  γενομένης δὲ καρτερᾶς μάχης ἐφάνησαν τοῖς ὑπεναντίοις ἐξ οὐρανοῦ ἐφ' ἵππων χρυσοχαλίνων ἄνδρες πέντε διαπρεπεῖς καὶ ἀφηγούμενοι τῶν ιουδαίων 10.30  οἳ καὶ τὸν μακκαβαῖον μέσον λαβόντες καὶ σκεπάζοντες ταῖς ἑαυτῶν πανοπλίαις ἄτρωτον διεφύλαττον εἰς δὲ τοὺς ὑπεναντίους τοξεύματα καὶ κεραυνοὺς ἐξερρίπτουν διὸ συγχυθέντες ἀορασίᾳ διεκόπτοντο ταραχῆς πεπληρωμένοι 10.31  κατεσφάγησαν δὲ δισμύριοι πρὸς τοῖς πεντακοσίοις ἱππεῖς δὲ ἑξακόσιοι 10.32  αὐτὸς δὲ ὁ τιμόθεος συνέφυγεν εἰς γαζαρα λεγόμενον ὀχύρωμα εὖ μάλα φρούριον στρατηγοῦντος ἐκεῖ χαιρεου 10.33  οἱ δὲ περὶ τὸν μακκαβαῖον ἄσμενοι περιεκάθισαν τὸ φρούριον ἡμέρας τέσσαρας 10.34  οἱ δὲ ἔνδον τῇ ἐρυμνότητι τοῦ τόπου πεποιθότες ὑπεράγαν ἐβλασφήμουν καὶ λόγους ἀθεμίτους προΐεντο 10.35  ὑποφαινούσης δὲ τῆς πέμπτης ἡμέρας εἴκοσι νεανίαι τῶν περὶ τὸν μακκαβαῖον πυρωθέντες τοῖς θυμοῖς διὰ τὰς βλασφημίας προσβαλόντες τῷ τείχει ἀρρενωδῶς καὶ θηριώδει θυμῷ τὸν ἐμπίπτοντα ἔκοπτον 10.36  ἕτεροι δὲ ὁμοίως προσαναβάντες ἐν τῷ περισπασμῷ πρὸς τοὺς ἔνδον ἐνεπίμπρων τοὺς πύργους καὶ πυρὰς ἀνάπτοντες ζῶντας τοὺς βλασφήμους κατέκαιον οἱ δὲ τὰς πύλας διέκοπτον εἰσδεξάμενοι δὲ τὴν λοιπὴν τάξιν προκατελάβοντο τὴν πόλιν 10.37  καὶ τὸν τιμόθεον ἀποκεκρυμμένον ἔν τινι λάκκῳ κατέσφαξαν καὶ τὸν τούτου ἀδελφὸν χαιρέαν καὶ τὸν ἀπολλοφάνην 10.38  ταῦτα δὲ διαπραξάμενοι μεθ' ὕμνων καὶ ἐξομολογήσεων εὐλόγουν τῷ κυρίῳ τῷ μεγάλως εὐεργετοῦντι τὸν ισραηλ καὶ τὸ νῖκος αὐτοῖς διδόντι
10.1  makkabaios de kai oi syn aytoh toy kyrioy proagontos aytoys to men ieron ekomisanto kai tehn polin 10.2  toys de kata tehn agoran bohmoys ypo tohn allophylohn dedehmioyrgehmenoys eti de temeneh katheilan 10.3  kai ton neoh katharisantes eteron thysiastehrion epoiehsan kai pyrohsantes lithoys kai pyr ek toytohn labontes anehnegkan thysias meta dieteh chronon kai thymiama kai lychnoys kai tohn artohn tehn prothesin epoiehsanto 10.4  tayta de poiehsantes ehxiohsan ton kyrion pesontes epi koilian mehketi peripesein toioytois kakois all' ean pote kai amartohsin yp' aytoy meta epieikeias paideyesthai kai meh blasphehmois kai barbarois ethnesin paradidosthai 10.5  en eh de ehmera o neohs ypo allophylohn ebebehlohtheh synebeh kata tehn aytehn ehmeran ton katharismon genesthai toy naoy teh pempteh kai eikadi toy aytoy mehnos os estin chaseley 10.6  kai met' eyphrosynehs ehgon ehmeras oktoh skehnohmatohn tropon mnehmoneyontes ohs pro mikroy chronoy tehn tohn skehnohn eortehn en tois oresin kai en tois spehlaiois thehriohn tropon ehsan nemomenoi 10.7  dio thyrsoys kai kladoys ohraioys eti de kai phoinikas echontes ymnoys anepheron toh eyodohsanti katharisthehnai ton eaytoy topon 10.8  edogmatisan de meta koinoy prostagmatos kai psehphismatos panti toh tohn ioydaiohn ethnei kat' eniayton agein tasde tas ehmeras 10.9  kai ta men tehs antiochoy toy prosagoreythentos epiphanoys teleytehs oytohs eichen 10.10  nyni de ta kata ton eypatora antiochon yion de toy aseboys genomenon dehlohsomen ayta syntemnontes ta synechonta tohn polemohn kaka 10.11  oytos gar paralabohn tehn basileian anedeixen epi tohn pragmatohn lysian tina koilehs de syrias kai phoinikehs stratehgon prohtarchon 10.12  ptolemaios gar o kaloymenos makrohn to dikaion syntehrein proehgoymenos pros toys ioydaioys dia tehn gegonyian eis aytoys adikian epeirato ta pros aytoys eirehnikohs diexagein 10.13  othen katehgoroymenos ypo tohn philohn pros ton eypatora kai prodotehs par' ekasta akoyohn dia to tehn kypron empisteythenta ypo toy philomehtoros eklipein kai pros antiochon ton epiphaneh anachohrehsai mehte eygeneh tehn exoysian eygenisas pharmakeysas eayton exelipen ton bion 10.14  gorgias de genomenos stratehgos tohn topohn exenotrophei kai par' ekasta pros toys ioydaioys epolemotrophei 10.15  omoy de toytoh kai oi idoymaioi egkrateis epikairohn ochyrohmatohn ontes egymnazon toys ioydaioys kai toys phygadeysantas apo ierosolymohn proslabomenoi polemotrophein epecheiroyn 10.16  oi de peri ton makkabaion poiehsamenoi litaneian kai axiohsantes ton theon symmachon aytois genesthai epi ta tohn idoymaiohn ochyrohmata ohrmehsan 10.17  ois kai prosbalontes eyrohstohs egkrateis egenonto tohn topohn pantas te toys epi toh teichei machomenoys ehmynanto katesphazon te toys empiptontas aneilon de oych ehtton tohn dismyriohn 10.18  symphygontohn de oyk elatton tohn enakischiliohn eis dyo pyrgoys ochyroys ey mala kai panta ta pros poliorkian echontas 10.19  o makkabaios eis epeigontas topoys apolipohn simohna kai iohsehpon eti de kai zakchaion kai toys syn aytoh ikanoys pros tehn toytohn poliorkian aytos echohristheh 10.20  oi de peri ton simohna philargyrehsantes ypo tinohn tohn en tois pyrgois epeisthehsan argyrioh eptakis de myrias drachmas labontes eiasan tinas diarryehnai 10.21  prosaggelentos de toh makkabaioh peri toy gegonotos synagagohn toys ehgoymenoys toy laoy katehgorehsen ohs argyrioy peprakan toys adelphoys toys polemioys kat' aytohn apolysantes 10.22  toytoys men oyn prodotas genomenoys apekteinen kai parachrehma toys dyo pyrgoys katelabeto 10.23  tois de oplois ta panta en tais chersin eyodoymenos apohlesen en tois dysin ochyrohmasin pleioys tohn dismyriohn 10.24  timotheos de o proteron ehttehtheis ypo tohn ioydaiohn synagagohn xenas dynameis pamplehtheis kai toys tehs asias genomenoys ippoys synathroisas oyk oligoys parehn ohs dorialohton lehmpsomenos tehn ioydaian 10.25  oi de peri ton makkabaion syneggizontos aytoy pros iketeian toy theoy geh tas kephalas katapasantes kai tas osphyas sakkois zohsantes 10.26  epi tehn apenanti toy thysiastehrioy krehpida prospesontes ehxioyn ileohs aytois genomenon echthreysai tois echthrois aytohn kai antikeisthai tois antikeimenois kathohs o nomos diasaphei 10.27  genomenoi de apo tehs deehseohs analabontes ta opla proehgon apo tehs poleohs epi pleion syneggisantes de tois polemiois eph' eaytohn ehsan 10.28  arti de tehs anatolehs diacheomenehs prosebalon ekateroi oi men eggyon echontes eyehmerias kai nikehs meta aretehs tehn epi ton kyrion kataphygehn oi de kathehgemona tohn agohnohn tattomenoi ton thymon 10.29  genomenehs de karteras machehs ephanehsan tois ypenantiois ex oyranoy eph' ippohn chrysochalinohn andres pente diaprepeis kai aphehgoymenoi tohn ioydaiohn 10.30  oi kai ton makkabaion meson labontes kai skepazontes tais eaytohn panopliais atrohton diephylatton eis de toys ypenantioys toxeymata kai keraynoys exerriptoyn dio sygchythentes aorasia diekoptonto tarachehs peplehrohmenoi 10.31  katesphagehsan de dismyrioi pros tois pentakosiois ippeis de exakosioi 10.32  aytos de o timotheos synephygen eis gazara legomenon ochyrohma ey mala phroyrion stratehgoyntos ekei chaireoy 10.33  oi de peri ton makkabaion asmenoi periekathisan to phroyrion ehmeras tessaras 10.34  oi de endon teh erymnotehti toy topoy pepoithotes yperagan eblasphehmoyn kai logoys athemitoys proiento 10.35  ypophainoysehs de tehs pemptehs ehmeras eikosi neaniai tohn peri ton makkabaion pyrohthentes tois thymois dia tas blasphehmias prosbalontes toh teichei arrenohdohs kai thehriohdei thymoh ton empiptonta ekopton 10.36  eteroi de omoiohs prosanabantes en toh perispasmoh pros toys endon enepimprohn toys pyrgoys kai pyras anaptontes zohntas toys blasphehmoys katekaion oi de tas pylas diekopton eisdexamenoi de tehn loipehn taxin prokatelabonto tehn polin 10.37  kai ton timotheon apokekrymmenon en tini lakkoh katesphaxan kai ton toytoy adelphon chairean kai ton apollophanehn 10.38  tayta de diapraxamenoi meth' ymnohn kai exomologehseohn eylogoyn toh kyrioh toh megalohs eyergetoynti ton israehl kai to nikos aytois didonti
10.1  Maccabaeus autem et, qui cum eo erant, Domino eos praeeunte, templum quidem et civitatem receperunt; 10.2  aras autem, quas alienigenae per plateam exstruxerant, itemque delubra demoliti sunt 10.3  et, purgato templo, aliud altare fecerunt et, succensis lapidibus igneque de his concepto, sacrificia obtulerunt post biennium et incensum et lucernas et panum propositionem fecerunt. 10.4  Quibus autem gestis, rogaverunt Dominum prostrati in ventrem, ne amplius talibus malis inciderent, sed et, si quando peccassent, ut ab ipso cum clementia corriperentur et non blasphemis ac barbaris gentibus traderentur. 10.5  Qua die autem templum ab alienigenis pollutum fuerat, contigit eadem die purificationem fieri templi vicesima quinta illius mensis, qui est Casleu. 10.6  Et cum laetitia diebus octo egerunt in modum Tabernaculorum, recordantes quod ante modicum temporis diem sollemnem Tabernaculorum in montibus et in speluncis more bestiarum egerant. 10.7  Propter quod thyrsos et ramos virides, adhuc et palmas habentes, hymnos tollebant ei, qui prosperavit mundari locum suum. 10.8  Et decreverunt communi praecepto et decreto universae genti Iudaeorum omnibus annis agere dies istos. 10.9  Res itaque de fine Antiochi, qui appellatus est Epiphanes, ita se habuerunt. 10.10  Nunc autem res de Antiocho Eupatore, qui vero filius erat impii, narrabimus, illa breviantes, quae continent bellorum mala. 10.11  Hic enim, suscepto regno, constituit super negotia regni Lysiam quendam Coelesyriae et Phoenicis ducem primarium. 10.12  Nam Ptolemaeus, qui dicebatur Macron, quod esset iustum conservare praeferens erga Iudaeos propter in eos factam iniquitatem, conabatur, quae ad illos spectabant, pacifice peragere. 10.13  Unde accusatus ab amicis apud Eupatorem et cum frequenter se proditorem esse audiret, eo quod Cyprum creditam sibi a Philometore deseruisset et ad Antiochum Epiphanem transiisset, cumque amplius nobilem potestatem digne ferre non posset, veneno hausto vitam finivit. 10.14  Gorgias autem, cum esset dux locorum, externos milites alebat et frequenter adversus Iudaeos bellum instruebat. 10.15  Atque una cum ipso etiam Idumaei, qui tenebant opportunas munitiones, exercebant Iudaeos et fugatos ab Hierosolymis suscipientes bellum alere tentabant. 10.16  Hi vero, qui erant cum Maccabaeo, supplicatione facta et rogato Deo, ut esset sibi adiutor, impetum fecerunt in munitiones Idumaeorum; 10.17  quas fortiter aggressi, loca obtinuerunt et omnes, qui pugnabant in muris, propulerunt et occurrentes interemerunt et non minus viginti milibus trucidaverunt. 10.18  Quidam autem, cum confugissent non minus quam novem milia in duas turres valde munitas et omnia ad repugnandum habentes, 10.19  Maccabaeus, ad eorum expugnationem relicto Simone et Iosepho itemque Zacchaeo eisque, qui cum ipso erant satis multis, ipse ad ea, quae amplius perurgebant, loca discessit. 10.20  Hi vero, qui cum Simone erant, cupiditate ducti a quibusdam, qui in turribus erant, suasi sunt pecunia et, septuaginta milibus drachmis acceptis, dimiserunt quosdam effugere. 10.21  Cum autem Maccabaeo nuntiatum esset quod factum est, principibus populi congregatis accusavit quod pecunia fratres vendidissent, adversariis eorum dimissis. 10.22  Hos igitur proditores factos interfecit et confestim duas turres occupavit. 10.23  Armis autem in manibus omnia prospere agendo in duabus munitionibus plus quam viginti milia peremit. 10.24  At Timotheus, qui prius a Iudaeis fuerat superatus, convocatis peregrinis copiis valde multis et congregatis equis, qui erant ex Asia, non paucis, adfuit quasi armis victam Iudaeam capturus. 10.25  Qui autem cum Maccabaeo erant, appropinquante illo, ad supplicationem Dei terra capita aspergentes lumbosque ciliciis praecincti 10.26  super crepidinem contra altare provoluti rogabant, ut sibi propitius factus inimicis eorum esset inimicus et adversariis adversaretur, sicut lex declarat. 10.27  Digressi autem ab oratione, sumptis armis, longius de civitate processerunt et, proximi hostibus effecti, separatim steterunt. 10.28  Cum autem lux oriens coepisset diffundi, utrique commiserunt, isti quidem prosperitatis et victoriae tamquam sponsorem habentes cum virtute refugium in Dominum, illi autem ut ducem certaminum sibi ipsis statuentes animum. 10.29  Sed, cum vehemens pugna esset, apparuerunt adversariis de caelo viri quinque in equis, frenis aureis decori, et ducatum Iudaeis praestantes; 10.30  ex quibus duo Maccabaeum medium accipientes suisque armis protegentes incolumem conservabant, in adversarios autem tela et fulmina iaciebant, ex quo caecitate confusi evolaverunt repleti perturbatione. 10.31  Interfecti sunt autem viginti milia quingenti et equites sescenti. 10.32  Timotheus vero confugit in praesidium, quod Gazara dicitur, optimam munitionem, ducatum illic habente Chaerea. 10.33  Qui autem cum Maccabaeo erant laetantes obsederunt munitionem diebus quattuor. 10.34  At hi qui intus erant, loci munimento confisi, supra modum maledicebant et sermones nefandos iactabant; 10.35  sed, cum dies quinta illucesceret, viginti iuvenes ex his, qui cum Maccabaeo erant, accensi animis propter blasphemias, murum viriliter aggressi feroci animo, occursantem quemque caedebant; 10.36  sed et alii similiter ascendentes in circumflexione contra eos, qui intus erant, turres incendebant atque ignes inferentes ipsos maledicos vivos concremabant, alii autem portas concidebant et, recepto residuo exercitu, occupaverunt civitatem; 10.37  et Timotheum occultantem se in quodam lacu peremerunt et fratrem illius Chaeream et Apollophanem. 10.38  Quibus gestis, in hymnis et confessionibus benedicebant Dominum, qui magnifice Israel benefaciebat et victoriam dabat illis.


2.Makkabäer - Kapitel 11


11.1  μετ' ὀλίγον δὲ παντελῶς χρονίσκον λυσίας ἐπίτροπος τοῦ βασιλέως καὶ συγγενὴς καὶ ἐπὶ τῶν πραγμάτων λίαν βαρέως φέρων ἐπὶ τοῖς γεγονόσι 11.2  συναθροίσας περὶ τὰς ὀκτὼ μυριάδας καὶ τὴν ἵππον ἅπασαν παρεγίνετο ἐπὶ τοὺς ιουδαίους λογιζόμενος τὴν μὲν πόλιν ἕλλησιν οἰκητήριον ποιήσειν 11.3  τὸ δὲ ἱερὸν ἀργυρολόγητον καθὼς τὰ λοιπὰ τῶν ἐθνῶν τεμένη πρατὴν δὲ κατὰ ἔτος τὴν ἀρχιερωσύνην ποιήσειν 11.4  οὐδαμῶς ἐπιλογιζόμενος τὸ τοῦ θεοῦ κράτος πεφρενωμένος δὲ ταῖς μυριάσιν τῶν πεζῶν καὶ ταῖς χιλιάσιν τῶν ἱππέων καὶ τοῖς ἐλέφασιν τοῖς ὀγδοήκοντα 11.5  εἰσελθὼν δὲ εἰς τὴν ιουδαίαν καὶ συνεγγίσας βαιθσουρα ὄντι μὲν ἐρυμνῷ χωρίῳ ιεροσολύμων δὲ ἀπέχοντι ὡσεὶ σταδίους πέντε τοῦτο ἔθλιβεν 11.6  ὡς δὲ μετέλαβον οἱ περὶ τὸν μακκαβαῖον πολιορκοῦντα αὐτὸν τὰ ὀχυρώματα μετὰ ὀδυρμῶν καὶ δακρύων ἱκέτευον σὺν τοῖς ὄχλοις τὸν κύριον ἀγαθὸν ἄγγελον ἀποστεῖλαι πρὸς σωτηρίαν τῷ ισραηλ 11.7  αὐτὸς δὲ πρῶτος ὁ μακκαβαῖος ἀναλαβὼν τὰ ὅπλα προετρέψατο τοὺς ἄλλους ἅμα αὐτῷ διακινδυνεύοντας ἐπιβοηθεῖν τοῖς ἀδελφοῖς αὐτῶν ὁμοῦ δὲ καὶ προθύμως ἐξώρμησαν 11.8  αὐτόθι δὲ πρὸς τοῖς ιεροσολύμοις ὄντων ἐφάνη προηγούμενος αὐτῶν ἔφιππος ἐν λευκῇ ἐσθῆτι πανοπλίαν χρυσῆν κραδαίνων 11.9  ὁμοῦ δὲ πάντες εὐλόγησαν τὸν ἐλεήμονα θεὸν καὶ ἐπερρώσθησαν ταῖς ψυχαῖς οὐ μόνον ἀνθρώπους θῆρας δὲ τοὺς ἀγριωτάτους καὶ σιδηρᾶ τείχη τιτρώσκειν ὄντες ἕτοιμοι 11.10  προῆγον ἐν διασκευῇ τὸν ἀπ' οὐρανοῦ σύμμαχον ἔχοντες ἐλεήσαντος αὐτοὺς τοῦ κυρίου 11.11  λεοντηδὸν δὲ ἐντινάξαντες εἰς τοὺς πολεμίους κατέστρωσαν αὐτῶν χιλίους πρὸς τοῖς μυρίοις ἱππεῖς δὲ ἑξακοσίους πρὸς τοῖς χιλίοις τοὺς δὲ πάντας ἠνάγκασαν φεύγειν 11.12  οἱ πλείονες δὲ αὐτῶν τραυματίαι γυμνοὶ διεσώθησαν καὶ αὐτὸς δὲ ὁ λυσίας αἰσχρῶς φεύγων διεσώθη 11.13  οὐκ ἄνους δὲ ὑπάρχων πρὸς ἑαυτὸν ἀντιβάλλων τὸ γεγονὸς περὶ αὐτὸν ἐλάττωμα καὶ συννοήσας ἀνικήτους εἶναι τοὺς εβραίους τοῦ δυναμένου θεοῦ συμμαχοῦντος αὐτοῖς 11.14  προσαποστείλας ἔπεισεν συλλύεσθαι ἐπὶ πᾶσι τοῖς δικαίοις καὶ διότι καὶ τὸν βασιλέα πείσει φίλον αὐτοῖς ἀναγκάζων γενέσθαι 11.15  ἐπένευσεν δὲ ὁ μακκαβαῖος ἐπὶ πᾶσιν οἷς ὁ λυσίας παρεκάλει τοῦ συμφέροντος φροντίζων ὅσα γὰρ ὁ μακκαβαῖος ἐπέδωκεν τῷ λυσίᾳ διὰ γραπτῶν περὶ τῶν ιουδαίων συνεχώρησεν ὁ βασιλεύς 11.16  ἦσαν γὰρ αἱ γεγραμμέναι τοῖς ιουδαίοις ἐπιστολαὶ παρὰ μὲν λυσίου περιέχουσαι τὸν τρόπον τοῦτον λυσίας τῷ πλήθει τῶν ιουδαίων χαίρειν 11.17  ιωαννης καὶ αβεσσαλωμ οἱ πεμφθέντες παρ' ὑμῶν ἐπιδόντες τὸν ὑπογεγραμμένον χρηματισμὸν ἠξίουν περὶ τῶν δι' αὐτοῦ σημαινομένων 11.18  ὅσα μὲν οὖν ἔδει καὶ τῷ βασιλεῖ προσενεχθῆναι διεσάφησα ἃ δὲ ἦν ἐνδεχόμενα συνεχώρησεν 11.19  ἐὰν μὲν οὖν συντηρήσητε τὴν εἰς τὰ πράγματα εὔνοιαν καὶ εἰς τὸ λοιπὸν πειράσομαι παραίτιος ἀγαθῶν γενέσθαι 11.20  ὑπὲρ δὲ τούτων καὶ τῶν κατὰ μέρος ἐντέταλμαι τούτοις τε καὶ τοῖς παρ' ἐμοῦ διαλεχθῆναι ὑμῖν 11.21  ἔρρωσθε ἔτους ἑκατοστοῦ τεσσαρακοστοῦ ὀγδόου διὸς κορινθίου τετράδι καὶ εἰκάδι 11.22  ἡ δὲ τοῦ βασιλέως ἐπιστολὴ περιεῖχεν οὕτως βασιλεὺς ἀντίοχος τῷ ἀδελφῷ λυσίᾳ χαίρειν 11.23  τοῦ πατρὸς ἡμῶν εἰς θεοὺς μεταστάντος βουλόμενοι τοὺς ἐκ τῆς βασιλείας ἀταράχους ὄντας γενέσθαι πρὸς τὴν τῶν ἰδίων ἐπιμέλειαν 11.24  ἀκηκοότες τοὺς ιουδαίους μὴ συνευδοκοῦντας τῇ τοῦ πατρὸς ἐπὶ τὰ ἑλληνικὰ μεταθέσει ἀλλὰ τὴν ἑαυτῶν ἀγωγὴν αἱρετίζοντας ἀξιοῦντας συγχωρηθῆναι αὐτοῖς τὰ νόμιμα 11.25  αἱρούμενοι οὖν καὶ τοῦτο τὸ ἔθνος ἐκτὸς ταραχῆς εἶναι κρίνομεν τό τε ἱερὸν ἀποκατασταθῆναι αὐτοῖς καὶ πολιτεύεσθαι κατὰ τὰ ἐπὶ τῶν προγόνων αὐτῶν ἔθη 11.26  εὖ οὖν ποιήσεις διαπεμψάμενος πρὸς αὐτοὺς καὶ δοὺς δεξιάς ὅπως εἰδότες τὴν ἡμετέραν προαίρεσιν εὔθυμοί τε ὦσιν καὶ ἡδέως διαγίνωνται πρὸς τῇ τῶν ἰδίων ἀντιλήμψει 11.27  πρὸς δὲ τὸ ἔθνος ἡ τοῦ βασιλέως ἐπιστολὴ τοιάδε ἦν βασιλεὺς ἀντίοχος τῇ γερουσίᾳ τῶν ιουδαίων καὶ τοῖς ἄλλοις ιουδαίοις χαίρειν 11.28  εἰ ἔρρωσθε εἴη ἂν ὡς βουλόμεθα καὶ αὐτοὶ δὲ ὑγιαίνομεν 11.29  ἐνεφάνισεν ἡμῖν μενέλαος βούλεσθαι κατελθόντας ὑμᾶς γίνεσθαι πρὸς τοῖς ἰδίοις 11.30  τοῖς οὖν καταπορευομένοις μέχρι τριακάδος ξανθικοῦ ὑπάρξει δεξιὰ μετὰ τῆς ἀδείας 11.31  χρῆσθαι τοὺς ιουδαίους τοῖς ἑαυτῶν δαπανήμασιν καὶ νόμοις καθὰ καὶ τὸ πρότερον καὶ οὐδεὶς αὐτῶν κατ' οὐδένα τρόπον παρενοχληθήσεται περὶ τῶν ἠγνοημένων 11.32  πέπομφα δὲ καὶ τὸν μενέλαον παρακαλέσοντα ὑμᾶς 11.33  ἔρρωσθε ἔτους ἑκατοστοῦ τεσσαρακοστοῦ ὀγδόου ξανθικοῦ πεντεκαιδεκάτῃ 11.34  ἔπεμψαν δὲ καὶ οἱ ῥωμαῖοι πρὸς αὐτοὺς ἐπιστολὴν ἔχουσαν οὕτως κόιντος μέμμιος τίτος μάνιος πρεσβῦται ῥωμαίων τῷ δήμῳ τῶν ιουδαίων χαίρειν 11.35  ὑπὲρ ὧν λυσίας ὁ συγγενὴς τοῦ βασιλέως συνεχώρησεν ὑμῖν καὶ ἡμεῖς συνευδοκοῦμεν 11.36  ἃ δὲ ἔκρινεν προσανενεχθῆναι τῷ βασιλεῖ πέμψατέ τινα παραχρῆμα ἐπισκεψάμενοι περὶ τούτων ἵνα ἐκθῶμεν ὡς καθήκει ὑμῖν ἡμεῖς γὰρ προσάγομεν πρὸς ἀντιόχειαν 11.37  διὸ σπεύσατε καὶ πέμψατέ τινας ὅπως καὶ ἡμεῖς ἐπιγνῶμεν ὁποίας ἐστὲ γνώμης 11.38  ὑγιαίνετε ἔτους ἑκατοστοῦ τεσσαρακοστοῦ ὀγδόου ξανθικοῦ πεντεκαιδεκάτῃ
11.1  met' oligon de pantelohs chroniskon lysias epitropos toy basileohs kai syggenehs kai epi tohn pragmatohn lian bareohs pherohn epi tois gegonosi 11.2  synathroisas peri tas oktoh myriadas kai tehn ippon apasan paregineto epi toys ioydaioys logizomenos tehn men polin ellehsin oikehtehrion poiehsein 11.3  to de ieron argyrologehton kathohs ta loipa tohn ethnohn temeneh pratehn de kata etos tehn archierohsynehn poiehsein 11.4  oydamohs epilogizomenos to toy theoy kratos pephrenohmenos de tais myriasin tohn pezohn kai tais chiliasin tohn ippeohn kai tois elephasin tois ogdoehkonta 11.5  eiselthohn de eis tehn ioydaian kai syneggisas baithsoyra onti men erymnoh chohrioh ierosolymohn de apechonti ohsei stadioys pente toyto ethliben 11.6  ohs de metelabon oi peri ton makkabaion poliorkoynta ayton ta ochyrohmata meta odyrmohn kai dakryohn iketeyon syn tois ochlois ton kyrion agathon aggelon aposteilai pros sohtehrian toh israehl 11.7  aytos de prohtos o makkabaios analabohn ta opla proetrepsato toys alloys ama aytoh diakindyneyontas epiboehthein tois adelphois aytohn omoy de kai prothymohs exohrmehsan 11.8  aytothi de pros tois ierosolymois ontohn ephaneh proehgoymenos aytohn ephippos en leykeh esthehti panoplian chrysehn kradainohn 11.9  omoy de pantes eylogehsan ton eleehmona theon kai eperrohsthehsan tais psychais oy monon anthrohpoys thehras de toys agriohtatoys kai sidehra teicheh titrohskein ontes etoimoi 11.10  proehgon en diaskeyeh ton ap' oyranoy symmachon echontes eleehsantos aytoys toy kyrioy 11.11  leontehdon de entinaxantes eis toys polemioys katestrohsan aytohn chilioys pros tois myriois ippeis de exakosioys pros tois chiliois toys de pantas ehnagkasan pheygein 11.12  oi pleiones de aytohn traymatiai gymnoi diesohthehsan kai aytos de o lysias aischrohs pheygohn diesohtheh 11.13  oyk anoys de yparchohn pros eayton antiballohn to gegonos peri ayton elattohma kai synnoehsas anikehtoys einai toys ebraioys toy dynamenoy theoy symmachoyntos aytois 11.14  prosaposteilas epeisen syllyesthai epi pasi tois dikaiois kai dioti kai ton basilea peisei philon aytois anagkazohn genesthai 11.15  epeneysen de o makkabaios epi pasin ois o lysias parekalei toy sympherontos phrontizohn osa gar o makkabaios epedohken toh lysia dia graptohn peri tohn ioydaiohn synechohrehsen o basileys 11.16  ehsan gar ai gegrammenai tois ioydaiois epistolai para men lysioy periechoysai ton tropon toyton lysias toh plehthei tohn ioydaiohn chairein 11.17  iohannehs kai abessalohm oi pemphthentes par' ymohn epidontes ton ypogegrammenon chrehmatismon ehxioyn peri tohn di' aytoy sehmainomenohn 11.18  osa men oyn edei kai toh basilei prosenechthehnai diesaphehsa a de ehn endechomena synechohrehsen 11.19  ean men oyn syntehrehsehte tehn eis ta pragmata eynoian kai eis to loipon peirasomai paraitios agathohn genesthai 11.20  yper de toytohn kai tohn kata meros entetalmai toytois te kai tois par' emoy dialechthehnai ymin 11.21  errohsthe etoys ekatostoy tessarakostoy ogdooy dios korinthioy tetradi kai eikadi 11.22  eh de toy basileohs epistoleh perieichen oytohs basileys antiochos toh adelphoh lysia chairein 11.23  toy patros ehmohn eis theoys metastantos boylomenoi toys ek tehs basileias atarachoys ontas genesthai pros tehn tohn idiohn epimeleian 11.24  akehkootes toys ioydaioys meh syneydokoyntas teh toy patros epi ta ellehnika metathesei alla tehn eaytohn agohgehn airetizontas axioyntas sygchohrehthehnai aytois ta nomima 11.25  airoymenoi oyn kai toyto to ethnos ektos tarachehs einai krinomen to te ieron apokatastathehnai aytois kai politeyesthai kata ta epi tohn progonohn aytohn etheh 11.26  ey oyn poiehseis diapempsamenos pros aytoys kai doys dexias opohs eidotes tehn ehmeteran proairesin eythymoi te ohsin kai ehdeohs diaginohntai pros teh tohn idiohn antilehmpsei 11.27  pros de to ethnos eh toy basileohs epistoleh toiade ehn basileys antiochos teh geroysia tohn ioydaiohn kai tois allois ioydaiois chairein 11.28  ei errohsthe eieh an ohs boylometha kai aytoi de ygiainomen 11.29  enephanisen ehmin menelaos boylesthai katelthontas ymas ginesthai pros tois idiois 11.30  tois oyn kataporeyomenois mechri triakados xanthikoy yparxei dexia meta tehs adeias 11.31  chrehsthai toys ioydaioys tois eaytohn dapanehmasin kai nomois katha kai to proteron kai oydeis aytohn kat' oydena tropon parenochlehthehsetai peri tohn ehgnoehmenohn 11.32  pepompha de kai ton menelaon parakalesonta ymas 11.33  errohsthe etoys ekatostoy tessarakostoy ogdooy xanthikoy pentekaidekateh 11.34  epempsan de kai oi rohmaioi pros aytoys epistolehn echoysan oytohs kointos memmios titos manios presbytai rohmaiohn toh dehmoh tohn ioydaiohn chairein 11.35  yper ohn lysias o syggenehs toy basileohs synechohrehsen ymin kai ehmeis syneydokoymen 11.36  a de ekrinen prosanenechthehnai toh basilei pempsate tina parachrehma episkepsamenoi peri toytohn ina ekthohmen ohs kathehkei ymin ehmeis gar prosagomen pros antiocheian 11.37  dio speysate kai pempsate tinas opohs kai ehmeis epignohmen opoias este gnohmehs 11.38  ygiainete etoys ekatostoy tessarakostoy ogdooy xanthikoy pentekaidekateh
11.1  Sed parvo prorsus post tem pore, Lysias procurator regis et propinquus ac negotiorum praepositus graviter ferens de his, quae acciderant, 11.2  congregatis octoginta milibus et equitatu universo, veniebat adversus Iudaeos existimans se civitatem quidem Graecis habitaculum facturum; 11.3  templum vero in pecuniae quaestum sicut cetera delubra gentium habiturum, et per singulos annos venale sacerdotium facturum, 11.4  nequaquam recogitans Dei potestatem, sed elatus multitudine peditum et milibus equitum et octoginta elephantis. 11.5  Ingressus autem Iudaeam et appropians Bethsuris, munito quidem praesidio, distanti autem ab Hierosolymis intervallo quinque stadiorum, illud obsidione premebat. 11.6  Ut autem, qui cum Maccabaeo erant, cognoverunt eum expugnare praesidia, cum fletibus et lacrimis rogabant Dominum, et omnis turba simul, ut bonum angelum mitteret ad salutem Israel. 11.7  Et ipse primus Maccabaeus, sumptis armis, ceteros adhortatus est simul secum periculum subire et ferre auxilium fratribus suis; simul autem et prompto animo impetum fecerunt. 11.8  Ilico vero, cum prope Hierosolymam essent, apparuit praecedens eos eques in veste candida armaturam auream vibrans. 11.9  Tunc omnes simul benedixerunt misericordem Deum et convaluerunt animis non solum homines, sed et bestias ferocissimas et muros ferreos parati penetrare. 11.10  Praeibant in apparatu de caelo habentes adiutorem, miserante super eos Domino. 11.11  Leonum autem more impetu irruentes in hostes, prostraverunt ex eis undecim milia peditum et equitum mille sescentos, universos autem in fugam verterunt. 11.12  Plures autem ex eis vulnerati, nudi evaserunt; sed et ipse Lysias turpiter fugiens evasit. 11.13  Et, quia non insensatus erat, secum ipse reputans factam erga se deminutionem et intellegens invictos esse Hebraeos, potente Deo auxiliante, misit ad eos 11.14  suasitque eis se consensurum omnibus, quae iusta sunt, et regem quoque persuasurum, ut necessarium crederet se amicum eis esse. 11.15  Annuit autem Maccabaeus in omnibus, quae Lysias rogabat, utilitati consulens; quaecumque enim Maccabaeus scriptis tradidit Lysiae de Iudaeis, rex concessit. 11.16  Nam erant scriptae Iudaeis epistulae a Lysia quidem hunc modum continentes: “ Lysias populo Iudaeorum salutem. 11.17  Ioannes et Abessalom, qui missi fuerant a vobis tradentes responsum rescriptum, postulabant circum ea, quae per illud significabantur. 11.18  Quaecumque igitur oportebat etiam regi perferri, exposui; et, quae res permittebat, concessit. 11.19  Si igitur in negotiis benevolentiam conservaveritis, et deinceps bonorum vobis causa esse tentabo. 11.20  De ceteris autem per singula mandavi et istis et his, qui a me missi sunt, colloqui vobiscum. 11.21  Bene valete. Anno centesimo quadragesimo octavo, mensis Iovis Corinthii die vicesima et quarta ”. 11.22  Regis autem epistula ista continebat: “ Rex Antiochus Lysiae fratri salutem. 11.23  Patre nostro inter deos translato, nos volentes eos, qui sunt in regno nostro, sine tumultu attendere ad rerum suarum curam, 11.24  audientes Iudaeos non consensisse patri, ut transferrentur ad Graecas institutiones, sed suo ipsorum instituto adhaerentes postulare sibi concedi legitima sua; 11.25  cupientes igitur hanc quoque gentem extra tumultum esse, iudicamus templum illis restitui remque agi secundum suorum maiorum consuetudinem. 11.26  Bene igitur feceris, si miseris ad eos et dexteram dederis ut, cognita nostra voluntate, bono animo sint et libenter propriarum rerum instaurationi deserviant ”. 11.27  Ad gentem vero regis epistula talis erat: “ Rex Antiochus senatui Iudaeorum et ceteris Iudaeis salutem. 11.28  Si valetis, sic est, ut volumus; sed et ipsi bene valemus. 11.29  Manifestavit nobis Menelaus velle vos redire et in negotiis propriis versari. 11.30  His igitur, qui commeant usque ad diem tricesimum mensis Xanthici, erit dextera cum securitate, 11.31  ut Iudaei utantur cibis et legibus suis sicut et prius, et nemo eorum ullo modo molestiam patietur de his, quae per ignorantiam gesta sunt. 11.32  Misimus autem et Menelaum, qui vos alloquatur. 11.33  Valete. Anno centesimo quadragesimo octavo, Xanthici mensis quinta decima die ”. 11.34  Miserunt autem etiam Romani epistulam ita se habentem: “ Quintus Memmius, Titus Manius, legati Romanorum populo Iudaeorum salutem. 11.35  De his, quae Lysias cognatus regis concessit vobis, et nos consentimus. 11.36  De quibus autem ad regem iudicavit referendum, confestim aliquem mittite inter vos conferentes de his, ut proponamus, sicut congruit vobis; nos enim Antiochiam accedimus. 11.37  Ideoque festinate et mittite aliquos, ut nos quoque sciamus cuius estis voluntatis. 11.38  Bene valete. Anno centesimo quadragesimo octavo, quinta decima die mensis Xanthici ”.


2.Makkabäer - Kapitel 12


12.1  γενομένων δὲ τῶν συνθηκῶν τούτων ὁ μὲν λυσίας ἀπῄει πρὸς τὸν βασιλέα οἱ δὲ ιουδαῖοι περὶ τὴν γεωργίαν ἐγίνοντο 12.2  τῶν δὲ κατὰ τόπον στρατηγῶν τιμόθεος καὶ ἀπολλώνιος ὁ τοῦ γενναίου ἔτι δὲ ἱερώνυμος καὶ δημοφών πρὸς δὲ τούτοις νικάνωρ ὁ κυπριάρχης οὐκ εἴων αὐτοὺς εὐσταθεῖν καὶ τὰ τῆς ἡσυχίας ἄγειν 12.3  ἰοππῖται δὲ τηλικοῦτο συνετέλεσαν τὸ δυσσέβημα παρακαλέσαντες τοὺς σὺν αὐτοῖς οἰκοῦντας ιουδαίους ἐμβῆναι εἰς τὰ παρακατασταθέντα ὑπ' αὐτῶν σκάφη σὺν γυναιξὶν καὶ τέκνοις ὡς μηδεμιᾶς ἐνεστώσης πρὸς αὐτοὺς δυσμενείας 12.4  κατὰ δὲ τὸ κοινὸν τῆς πόλεως ψήφισμα καὶ τούτων ἐπιδεξαμένων ὡς ἂν εἰρηνεύειν θελόντων καὶ μηδὲν ὕποπτον ἐχόντων ἐπαναχθέντας αὐτοὺς ἐβύθισαν ὄντας οὐκ ἔλαττον τῶν διακοσίων 12.5  μεταλαβὼν δὲ ιουδας τὴν γεγονυῖαν εἰς τοὺς ὁμοεθνεῖς ὠμότητα παραγγείλας τοῖς περὶ αὐτὸν ἀνδράσιν 12.6  καὶ ἐπικαλεσάμενος τὸν δίκαιον κριτὴν θεὸν παρεγένετο ἐπὶ τοὺς μιαιφόνους τῶν ἀδελφῶν καὶ τὸν μὲν λιμένα νύκτωρ ἐνέπρησεν καὶ τὰ σκάφη κατέφλεξεν τοὺς δὲ ἐκεῖ συμφυγόντας ἐξεκέντησεν 12.7  τοῦ δὲ χωρίου συγκλεισθέντος ἀνέλυσεν ὡς πάλιν ἥξων καὶ τὸ σύμπαν τῶν ιοππιτῶν ἐκριζῶσαι πολίτευμα 12.8  μεταλαβὼν δὲ καὶ τοὺς ἐν ιαμνείᾳ τὸν αὐτὸν ἐπιτελεῖν βουλομένους τρόπον τοῖς παροικοῦσιν ιουδαίοις 12.9  καὶ τοῖς ιαμνίταις νυκτὸς ἐπιβαλὼν ὑφῆψεν τὸν λιμένα σὺν τῷ στόλῳ ὥστε φαίνεσθαι τὰς αὐγὰς τοῦ φέγγους εἰς τὰ ιεροσόλυμα σταδίων ὄντων διακοσίων τεσσαράκοντα 12.10  ἐκεῖθεν δὲ ἀποσπάσαντες σταδίους ἐννέα ποιουμένων τὴν πορείαν ἐπὶ τὸν τιμόθεον προσέβαλον ἄραβες αὐτῷ οὐκ ἐλάττους τῶν πεντακισχιλίων ἱππεῖς δὲ πεντακόσιοι 12.11  γενομένης δὲ καρτερᾶς μάχης καὶ τῶν περὶ τὸν ιουδαν διὰ τὴν παρὰ τοῦ θεοῦ βοήθειαν εὐημερησάντων ἐλαττονωθέντες οἱ νομάδες ἠξίουν δοῦναι τὸν ιουδαν δεξιὰς αὐτοῖς ὑπισχνούμενοι καὶ βοσκήματα δώσειν καὶ ἐν τοῖς λοιποῖς ὠφελήσειν αὐτούς 12.12  ιουδας δὲ ὑπολαβὼν ὡς ἀληθῶς ἐν πολλοῖς αὐτοὺς χρησίμους ἐπεχώρησεν εἰρήνην ἄξειν πρὸς αὐτούς καὶ λαβόντες δεξιὰς εἰς τὰς σκηνὰς ἐχωρίσθησαν 12.13  ἐπέβαλεν δὲ καὶ ἐπί τινα πόλιν γεφύραις ὀχυρὰν καὶ τείχεσιν περιπεφραγμένην καὶ παμμειγέσιν ἔθνεσιν κατοικουμένην ὄνομα δὲ κασπιν 12.14  οἱ δὲ ἔνδον πεποιθότες τῇ τῶν τειχέων ἐρυμνότητι τῇ τε τῶν βρωμάτων παραθέσει ἀναγωγότερον ἐχρῶντο τοῖς περὶ τὸν ιουδαν λοιδοροῦντες καὶ προσέτι βλασφημοῦντες καὶ λαλοῦντες ἃ μὴ θέμις 12.15  οἱ δὲ περὶ τὸν ιουδαν ἐπικαλεσάμενοι τὸν μέγαν τοῦ κόσμου δυνάστην τὸν ἄτερ κριῶν καὶ μηχανῶν ὀργανικῶν κατακρημνίσαντα τὴν ιεριχω κατὰ τοὺς ἰησοῦ χρόνους ἐνέσεισαν θηριωδῶς τῷ τείχει 12.16  καταλαβόμενοί τε τὴν πόλιν τῇ τοῦ θεοῦ θελήσει ἀμυθήτους ἐποιήσαντο σφαγὰς ὥστε τὴν παρακειμένην λίμνην τὸ πλάτος ἔχουσαν σταδίους δύο κατάρρυτον αἵματι πεπληρωμένην φαίνεσθαι 12.17  ἐκεῖθεν δὲ ἀποσπάσαντες σταδίους ἑπτακοσίους πεντήκοντα διήνυσαν εἰς τὸν χάρακα πρὸς τοὺς λεγομένους τουβιανοὺς ιουδαίους 12.18  καὶ τιμόθεον μὲν ἐπὶ τῶν τόπων οὐ κατέλαβον ἄπρακτον τότε ἀπὸ τῶν τόπων ἐκλελυκότα καταλελοιπότα δὲ φρουρὰν ἔν τινι τόπῳ καὶ μάλα ὀχυράν 12.19  δοσίθεος δὲ καὶ σωσίπατρος τῶν περὶ τὸν μακκαβαῖον ἡγεμόνων ἐξοδεύσαντες ἀπώλεσαν τοὺς ὑπὸ τιμοθέου καταλειφθέντας ἐν τῷ ὀχυρώματι πλείους τῶν μυρίων ἀνδρῶν 12.20  ὁ δὲ μακκαβαῖος διατάξας τὴν περὶ αὐτὸν στρατιὰν σπειρηδὸν κατέστησεν αὐτοὺς ἐπὶ τῶν σπειρῶν καὶ ἐπὶ τὸν τιμόθεον ὥρμησεν ἔχοντα περὶ αὐτὸν μυριάδας δώδεκα πεζῶν ἱππεῖς δὲ δισχιλίους πρὸς τοῖς πεντακοσίοις 12.21  τὴν δὲ ἔφοδον μεταλαβὼν ιουδου προεξαπέστειλεν ὁ τιμόθεος τὰς γυναῖκας καὶ τὰ τέκνα καὶ τὴν ἄλλην ἀποσκευὴν εἰς τὸ λεγόμενον καρνιον ἦν γὰρ δυσπολιόρκητον καὶ δυσπρόσιτον τὸ χωρίον διὰ τὴν πάντων τῶν τόπων στενότητα 12.22  ἐπιφανείσης δὲ τῆς ιουδου σπείρας πρώτης καὶ γενομένου δέους ἐπὶ τοὺς πολεμίους φόβου τε ἐκ τῆς τοῦ τὰ πάντα ἐφορῶντος ἐπιφανείας γενομένης ἐπ' αὐτοὺς εἰς φυγὴν ὥρμησαν ἄλλος ἀλλαχῇ φερόμενος ὥστε πολλάκις ὑπὸ τῶν ἰδίων βλάπτεσθαι καὶ ταῖς τῶν ξιφῶν ἀκμαῖς ἀναπείρεσθαι 12.23  ἐποιεῖτο δὲ τὸν διωγμὸν εὐτονώτερον ὁ ιουδας συγκεντῶν τοὺς ἀλιτηρίους διέφθειρέν τε εἰς μυριάδας τρεῖς ἀνδρῶν 12.24  αὐτὸς δὲ ὁ τιμόθεος ἐμπεσὼν τοῖς περὶ τὸν δοσίθεον καὶ σωσίπατρον ἠξίου μετὰ πολλῆς γοητείας ἐξαφεῖναι σῶον αὐτὸν διὰ τὸ πλειόνων μὲν γονεῖς ὧν δὲ ἀδελφοὺς ἔχειν καὶ τούτους ἀλογηθῆναι συμβήσεται 12.25  πιστώσαντος δὲ αὐτοῦ διὰ πλειόνων τὸν ὁρισμὸν ἀποκαταστῆσαι τούτους ἀπημάντους ἀπέλυσαν αὐτὸν ἕνεκα τῆς τῶν ἀδελφῶν σωτηρίας 12.26  ἐξελθὼν δὲ ἐπὶ τὸ καρνιον καὶ τὸ ατεργατειον κατέσφαξεν μυριάδας σωμάτων δύο καὶ πεντακισχιλίους 12.27  μετὰ δὲ τὴν τούτων τροπὴν καὶ ἀπώλειαν ἐπεστράτευσεν καὶ ἐπὶ εφρων πόλιν ὀχυράν ἐν ᾗ κατῴκει λυσίας καὶ πάμφυλα πλήθη νεανίαι δὲ ῥωμαλέοι πρὸ τῶν τειχέων καθεστῶτες εὐρώστως ἀπεμάχοντο ἔνθα δὲ ὀργάνων καὶ βελῶν πολλαὶ παραθέσεις ὑπῆρχον 12.28  ἐπικαλεσάμενοι δὲ τὸν δυνάστην τὸν μετὰ κράτους συντρίβοντα τὰς τῶν πολεμίων ἀλκὰς ἔλαβον τὴν πόλιν ὑποχείριον κατέστρωσαν δὲ τῶν ἔνδον εἰς μυριάδας δύο πεντακισχιλίους 12.29  ἀναζεύξαντες δὲ ἐκεῖθεν ὥρμησαν ἐπὶ σκυθῶν πόλιν ἀπέχουσαν ἀπὸ ιεροσολύμων σταδίους ἑξακοσίους 12.30  ἀπομαρτυρησάντων δὲ τῶν ἐκεῖ καθεστώτων ιουδαίων ἣν οἱ σκυθοπολῖται ἔσχον πρὸς αὐτοὺς εὔνοιαν καὶ ἐν τοῖς τῆς ἀτυχίας καιροῖς ἥμερον ἀπάντησιν 12.31  εὐχαριστήσαντες καὶ προσπαρακαλέσαντες καὶ εἰς τὰ λοιπὰ πρὸς τὸ γένος εὐμενεῖς εἶναι παρεγενήθησαν εἰς ιεροσόλυμα τῆς τῶν ἑβδομάδων ἑορτῆς οὔσης ὑπογύου 12.32  μετὰ δὲ τὴν λεγομένην πεντηκοστὴν ὥρμησαν ἐπὶ γοργίαν τὸν τῆς ιδουμαίας στρατηγόν 12.33  ἐξῆλθεν δὲ μετὰ πεζῶν τρισχιλίων ἱππέων δὲ τετρακοσίων 12.34  παραταξαμένους δὲ συνέβη πεσεῖν ὀλίγους τῶν ιουδαίων 12.35  δοσίθεος δέ τις τῶν τοῦ βακήνορος ἔφιππος ἀνὴρ καὶ καρτερός εἴχετο τοῦ γοργίου καὶ λαβόμενος τῆς χλαμύδος ἦγεν αὐτὸν εὐρώστως καὶ βουλόμενος τὸν κατάρατον λαβεῖν ζωγρίαν τῶν ἱππέων τινὸς θρᾳκῶν ἐπενεχθέντος αὐτῷ καὶ τὸν ὦμον καθελόντος διέφυγεν ὁ γοργίας εἰς μαρισα 12.36  τῶν δὲ περὶ τὸν εσδριν ἐπὶ πλεῖον μαχομένων καὶ κατακόπων ὄντων ἐπικαλεσάμενος ιουδας τὸν κύριον σύμμαχον φανῆναι καὶ προοδηγὸν τοῦ πολέμου 12.37  καταρξάμενος τῇ πατρίῳ φωνῇ τὴν μεθ' ὕμνων κραυγὴν ἐνσείσας ἀπροσδοκήτως τοῖς περὶ τὸν γοργίαν τροπὴν αὐτῶν ἐποιήσατο 12.38  ιουδας δὲ ἀναλαβὼν τὸ στράτευμα ἧκεν εἰς οδολλαμ πόλιν τῆς δὲ ἑβδομάδος ἐπιβαλλούσης κατὰ τὸν ἐθισμὸν ἁγνισθέντες αὐτόθι τὸ σάββατον διήγαγον 12.39  τῇ δὲ ἐχομένῃ ἦλθον οἱ περὶ τὸν ιουδαν καθ' ὃν χρόνον τὸ τῆς χρείας ἐγεγόνει τὰ σώματα τῶν προπεπτωκότων ἀνακομίσασθαι καὶ μετὰ τῶν συγγενῶν ἀποκαταστῆσαι εἰς τοὺς πατρῴους τάφους 12.40  εὗρον δὲ ἑκάστου τῶν τεθνηκότων ὑπὸ τοὺς χιτῶνας ἱερώματα τῶν ἀπὸ ιαμνείας εἰδώλων ἀφ' ὧν ὁ νόμος ἀπείργει τοὺς ιουδαίους τοῖς δὲ πᾶσι σαφὲς ἐγένετο διὰ τήνδε τὴν αἰτίαν τούσδε πεπτωκέναι 12.41  πάντες οὖν εὐλογήσαντες τὰ τοῦ δικαιοκρίτου κυρίου τὰ κεκρυμμένα φανερὰ ποιοῦντος 12.42  εἰς ἱκετείαν ἐτράπησαν ἀξιώσαντες τὸ γεγονὸς ἁμάρτημα τελείως ἐξαλειφθῆναι ὁ δὲ γενναῖος ιουδας παρεκάλεσε τὸ πλῆθος συντηρεῖν αὑτοὺς ἀναμαρτήτους εἶναι ὑπ' ὄψιν ἑωρακότας τὰ γεγονότα διὰ τὴν τῶν προπεπτωκότων ἁμαρτίαν 12.43  ποιησάμενός τε κατ' ἀνδρολογίαν εἰς ἀργυρίου δραχμὰς δισχιλίας ἀπέστειλεν εἰς ιεροσόλυμα προσαγαγεῖν περὶ ἁμαρτίας θυσίαν πάνυ καλῶς καὶ ἀστείως πράττων ὑπὲρ ἀναστάσεως διαλογιζόμενος 12.44  εἰ μὴ γὰρ τοὺς προπεπτωκότας ἀναστῆναι προσεδόκα περισσὸν καὶ ληρῶδες ὑπὲρ νεκρῶν εὔχεσθαι 12.45  εἶτε' ἐμβλέπων τοῖς μετ' εὐσεβείας κοιμωμένοις κάλλιστον ἀποκείμενον χαριστήριον ὁσία καὶ εὐσεβὴς ἡ ἐπίνοια ὅθεν περὶ τῶν τεθνηκότων τὸν ἐξιλασμὸν ἐποιήσατο τῆς ἁμαρτίας ἀπολυθῆναι
12.1  genomenohn de tohn synthehkohn toytohn o men lysias apehei pros ton basilea oi de ioydaioi peri tehn geohrgian eginonto 12.2  tohn de kata topon stratehgohn timotheos kai apollohnios o toy gennaioy eti de ierohnymos kai dehmophohn pros de toytois nikanohr o kypriarchehs oyk eiohn aytoys eystathein kai ta tehs ehsychias agein 12.3  ioppitai de tehlikoyto synetelesan to dyssebehma parakalesantes toys syn aytois oikoyntas ioydaioys embehnai eis ta parakatastathenta yp' aytohn skapheh syn gynaixin kai teknois ohs mehdemias enestohsehs pros aytoys dysmeneias 12.4  kata de to koinon tehs poleohs psehphisma kai toytohn epidexamenohn ohs an eirehneyein thelontohn kai mehden ypopton echontohn epanachthentas aytoys ebythisan ontas oyk elatton tohn diakosiohn 12.5  metalabohn de ioydas tehn gegonyian eis toys omoethneis ohmotehta paraggeilas tois peri ayton andrasin 12.6  kai epikalesamenos ton dikaion kritehn theon paregeneto epi toys miaiphonoys tohn adelphohn kai ton men limena nyktohr eneprehsen kai ta skapheh katephlexen toys de ekei symphygontas exekentehsen 12.7  toy de chohrioy sygkleisthentos anelysen ohs palin ehxohn kai to sympan tohn ioppitohn ekrizohsai politeyma 12.8  metalabohn de kai toys en iamneia ton ayton epitelein boylomenoys tropon tois paroikoysin ioydaiois 12.9  kai tois iamnitais nyktos epibalohn yphehpsen ton limena syn toh stoloh ohste phainesthai tas aygas toy pheggoys eis ta ierosolyma stadiohn ontohn diakosiohn tessarakonta 12.10  ekeithen de apospasantes stadioys ennea poioymenohn tehn poreian epi ton timotheon prosebalon arabes aytoh oyk elattoys tohn pentakischiliohn ippeis de pentakosioi 12.11  genomenehs de karteras machehs kai tohn peri ton ioydan dia tehn para toy theoy boehtheian eyehmerehsantohn elattonohthentes oi nomades ehxioyn doynai ton ioydan dexias aytois ypischnoymenoi kai boskehmata dohsein kai en tois loipois ohphelehsein aytoys 12.12  ioydas de ypolabohn ohs alehthohs en pollois aytoys chrehsimoys epechohrehsen eirehnehn axein pros aytoys kai labontes dexias eis tas skehnas echohristhehsan 12.13  epebalen de kai epi tina polin gephyrais ochyran kai teichesin peripephragmenehn kai pammeigesin ethnesin katoikoymenehn onoma de kaspin 12.14  oi de endon pepoithotes teh tohn teicheohn erymnotehti teh te tohn brohmatohn parathesei anagohgoteron echrohnto tois peri ton ioydan loidoroyntes kai proseti blasphehmoyntes kai laloyntes a meh themis 12.15  oi de peri ton ioydan epikalesamenoi ton megan toy kosmoy dynastehn ton ater kriohn kai mehchanohn organikohn katakrehmnisanta tehn ierichoh kata toys iehsoy chronoys eneseisan thehriohdohs toh teichei 12.16  katalabomenoi te tehn polin teh toy theoy thelehsei amythehtoys epoiehsanto sphagas ohste tehn parakeimenehn limnehn to platos echoysan stadioys dyo katarryton aimati peplehrohmenehn phainesthai 12.17  ekeithen de apospasantes stadioys eptakosioys pentehkonta diehnysan eis ton charaka pros toys legomenoys toybianoys ioydaioys 12.18  kai timotheon men epi tohn topohn oy katelabon aprakton tote apo tohn topohn eklelykota kataleloipota de phroyran en tini topoh kai mala ochyran 12.19  dositheos de kai sohsipatros tohn peri ton makkabaion ehgemonohn exodeysantes apohlesan toys ypo timotheoy kataleiphthentas en toh ochyrohmati pleioys tohn myriohn androhn 12.20  o de makkabaios diataxas tehn peri ayton stratian speirehdon katestehsen aytoys epi tohn speirohn kai epi ton timotheon ohrmehsen echonta peri ayton myriadas dohdeka pezohn ippeis de dischilioys pros tois pentakosiois 12.21  tehn de ephodon metalabohn ioydoy proexapesteilen o timotheos tas gynaikas kai ta tekna kai tehn allehn aposkeyehn eis to legomenon karnion ehn gar dyspoliorkehton kai dysprositon to chohrion dia tehn pantohn tohn topohn stenotehta 12.22  epiphaneisehs de tehs ioydoy speiras prohtehs kai genomenoy deoys epi toys polemioys phoboy te ek tehs toy ta panta ephorohntos epiphaneias genomenehs ep' aytoys eis phygehn ohrmehsan allos allacheh pheromenos ohste pollakis ypo tohn idiohn blaptesthai kai tais tohn xiphohn akmais anapeiresthai 12.23  epoieito de ton diohgmon eytonohteron o ioydas sygkentohn toys alitehrioys diephtheiren te eis myriadas treis androhn 12.24  aytos de o timotheos empesohn tois peri ton dositheon kai sohsipatron ehxioy meta pollehs goehteias exapheinai sohon ayton dia to pleionohn men goneis ohn de adelphoys echein kai toytoys alogehthehnai symbehsetai 12.25  pistohsantos de aytoy dia pleionohn ton orismon apokatastehsai toytoys apehmantoys apelysan ayton eneka tehs tohn adelphohn sohtehrias 12.26  exelthohn de epi to karnion kai to atergateion katesphaxen myriadas sohmatohn dyo kai pentakischilioys 12.27  meta de tehn toytohn tropehn kai apohleian epestrateysen kai epi ephrohn polin ochyran en eh katohkei lysias kai pamphyla plehtheh neaniai de rohmaleoi pro tohn teicheohn kathestohtes eyrohstohs apemachonto entha de organohn kai belohn pollai paratheseis ypehrchon 12.28  epikalesamenoi de ton dynastehn ton meta kratoys syntribonta tas tohn polemiohn alkas elabon tehn polin ypocheirion katestrohsan de tohn endon eis myriadas dyo pentakischilioys 12.29  anazeyxantes de ekeithen ohrmehsan epi skythohn polin apechoysan apo ierosolymohn stadioys exakosioys 12.30  apomartyrehsantohn de tohn ekei kathestohtohn ioydaiohn ehn oi skythopolitai eschon pros aytoys eynoian kai en tois tehs atychias kairois ehmeron apantehsin 12.31  eycharistehsantes kai prosparakalesantes kai eis ta loipa pros to genos eymeneis einai paregenehthehsan eis ierosolyma tehs tohn ebdomadohn eortehs oysehs ypogyoy 12.32  meta de tehn legomenehn pentehkostehn ohrmehsan epi gorgian ton tehs idoymaias stratehgon 12.33  exehlthen de meta pezohn trischiliohn ippeohn de tetrakosiohn 12.34  parataxamenoys de synebeh pesein oligoys tohn ioydaiohn 12.35  dositheos de tis tohn toy bakehnoros ephippos anehr kai karteros eicheto toy gorgioy kai labomenos tehs chlamydos ehgen ayton eyrohstohs kai boylomenos ton kataraton labein zohgrian tohn ippeohn tinos thrakohn epenechthentos aytoh kai ton ohmon kathelontos diephygen o gorgias eis marisa 12.36  tohn de peri ton esdrin epi pleion machomenohn kai katakopohn ontohn epikalesamenos ioydas ton kyrion symmachon phanehnai kai proodehgon toy polemoy 12.37  katarxamenos teh patrioh phohneh tehn meth' ymnohn kraygehn enseisas aprosdokehtohs tois peri ton gorgian tropehn aytohn epoiehsato 12.38  ioydas de analabohn to strateyma ehken eis odollam polin tehs de ebdomados epiballoysehs kata ton ethismon agnisthentes aytothi to sabbaton diehgagon 12.39  teh de echomeneh ehlthon oi peri ton ioydan kath' on chronon to tehs chreias egegonei ta sohmata tohn propeptohkotohn anakomisasthai kai meta tohn syggenohn apokatastehsai eis toys patrohoys taphoys 12.40  eyron de ekastoy tohn tethnehkotohn ypo toys chitohnas ierohmata tohn apo iamneias eidohlohn aph' ohn o nomos apeirgei toys ioydaioys tois de pasi saphes egeneto dia tehnde tehn aitian toysde peptohkenai 12.41  pantes oyn eylogehsantes ta toy dikaiokritoy kyrioy ta kekrymmena phanera poioyntos 12.42  eis iketeian etrapehsan axiohsantes to gegonos amartehma teleiohs exaleiphthehnai o de gennaios ioydas parekalese to plehthos syntehrein aytoys anamartehtoys einai yp' opsin eohrakotas ta gegonota dia tehn tohn propeptohkotohn amartian 12.43  poiehsamenos te kat' andrologian eis argyrioy drachmas dischilias apesteilen eis ierosolyma prosagagein peri amartias thysian pany kalohs kai asteiohs prattohn yper anastaseohs dialogizomenos 12.44  ei meh gar toys propeptohkotas anastehnai prosedoka perisson kai lehrohdes yper nekrohn eychesthai 12.45  eite' emblepohn tois met' eysebeias koimohmenois kalliston apokeimenon charistehrion osia kai eysebehs eh epinoia othen peri tohn tethnehkotohn ton exilasmon epoiehsato tehs amartias apolythehnai
12.1  His factis pactionibus, Lysias pergebat ad regem, Iudaei autem agriculturae operam dabant. 12.2  Sed ex his, qui duces erant in singulis locis, Timotheus et Apollonius Gennaei filius, sed et Hieronymus et Demophon, super hos et Nicanor Cypriarches, non sinebant eos in silentio agere et quiete. 12.3  Ioppitae vero tale quoddam flagitium perpetrarunt: cum rogavissent Iudaeos, cum quibus habitabant, ascendere scaphas, quas ipsi paraverant, cum uxoribus et filiis, quasi nullis inimicitiis in eos subiacentibus, 12.4  secundum autem commune civitatis decretum, et ipsis acquiescentibus, utpote qui pacem obtinere cuperent et nihil suspectum haberent, eos provectos in altum submerserunt non minus ducentos. 12.5  Quam crudelitatem Iudas in suae gentis homines factam ut cognovit, praecepit viris, qui erant cum ipso, et, invocato iusto iudice Deo, 12.6  venit adversus interfectores fratrum et portum quidem noctu succendit, scaphas exussit, eos autem, qui illuc refugerant, gladio peremit. 12.7  Et, cum conclusus esset locus, discessit quasi iterum reversurus et universam Ioppitarum civitatem eradicaturus. 12.8  Sed, cum cognovisset et eos, qui erant Iamniae, velle pari modo facere habitantibus secum Iudaeis, 12.9  Iamnitis quoque nocte supervenit et portum cum navibus succendit, ita ut lumen ignis appareret Hierosolymis a stadiis ducentis quadraginta. 12.10  Inde, cum iam abiissent novem stadiis et iter facerent ad Timotheum, commiserunt cum eo Arabes non minus quam quinque milia viri et equites quingenti. 12.11  Cumque pugna valida fieret et hi, qui circa Iudam erant, per auxilium Dei prospere gessissent, nomades victi petebant a Iuda dextram sibi dari, promittentes se pascua daturos et in ceteris profuturos eis. 12.12  Iudas autem arbitratus vere in multis eos utiles promisit se pacem acturum cum eis; dextrisque acceptis, discessere ad tabernacula sua. 12.13  Aggressus est autem et civitatem quandam firmam pontibus murisque circumsaeptam, quae a promiscuis gentibus habitabatur, cui nomen Caspin. 12.14  Hi vero, qui intus erant, confidentes in stabilitate murorum et apparatu alimoniarum contumeliosius agebant cum eis, qui circa Iudam erant, maledictis lacessentes et blasphemantes ac loquentes, quae fas non est. 12.15  Qui autem cum Iuda erant, invocato magno mundi Principe, qui sine arietibus et machinis organicis temporibus Iosue praecipitavit Iericho, irruerunt ferociter muris 12.16  et, capta civitate per Dei voluntatem, inenarrabiles caedes fecerunt, ita ut adiacens stagnum latitudinem habens stadiorum duorum defluere repletum sanguine videretur. 12.17  Inde autem discesserunt stadia septingenta quinquaginta et pervenerunt in Characa ad eos, qui dicuntur Tubiani, Iudaeos. 12.18  Et Timotheum quidem in illis locis non comprehenderunt, qui, nullo negotio perfecto, tunc de locis regressus erat, relicto tamen in quodam loco firmissimo praesidio. 12.19  Dositheus autem et Sosipater, ex ducibus, qui cum Maccabaeo erant, exeuntes peremerunt a Timotheo relictos in praesidio plures quam decem milia viros. 12.20  At Maccabaeus, ordinato exercitu circum se per cohortes, constituit eos super cohortes et adversus Timotheum processit habentem secum centum viginti milia peditum equitumque duo milia quingentos. 12.21  Cognito autem Iudae adventu, Timotheus praemisit mulieres et filios et reliquum apparatum in locum, qui Carnion dicitur; erat enim inexpugnabile et accessu difficile praesidium propter locorum angustias. 12.22  Cumque cohors Iudae prima apparuisset, et pavor factus esset super hostes, ac timor ex praesentia illius, qui universa conspicit, super eos esset, in fugam exsiluerunt, alius alio se ferens, ita ut saepe a suis laederentur et gladiorum acuminibus configerentur. 12.23  Iudas autem vehementer instabat confodiens impios et prostravit ad triginta milia virorum. 12.24  Ipse vero Timotheus incidens in eos, qui erant cum Dositheo et Sosipatre, cum multa adulatione postulabat, ut vivus dimitteretur, eo quod multorum quidem parentes, aliorum autem fratres haberet, et contingeret horum curam non haberi. 12.25  Et cum pluribus modis fidem dedisset secundum hoc constitutum, restituturum se eos illaesos, dimiserunt eum propter fratrum salutem. 12.26  Egressus autem ad Carnion et Atergation interfecit viginti quinque milia corporum. 12.27  Post autem horum fugam et necem, movit exercitum etiam adversus Ephron civitatem munitam, in qua multitudo diversarum gentium inhabitabat, et robusti iuvenes pro muris consistentes fortiter repugnabant; in hac autem machinarum et telorum multi erant apparatus. 12.28  Sed, cum Potentem invocassent, qui potestate sua vires hostium confringit, ceperunt subiectam civitatem et ex eis, qui intus erant, ad viginti quinque milia prostraverunt. 12.29  Inde profecti ad civitatem Scytharum perrexerunt, quae ab Hierosolymis sescentis stadiis aberat. 12.30  Contestantibus autem his, qui erant illic Iudaei, benevolentiam, quam Scythopolitae erga eos habebant, et mitem occursum temporibus infelicitatis, 12.31  gratias agentes et exhortati etiam de cetero erga genus ipsum benignos esse, venerunt Hierosolymam die sollemni Septimanarum instante. 12.32  Post eam vero, quae dicitur Pentecoste, abierunt contra Gorgiam praepositum Idumaeae. 12.33  Exivit autem cum peditibus tribus milibus et equitibus quadringentis. 12.34  Quibus autem congressis, contigit paucos ruere Iudaeorum. 12.35  Dositheus vero quidam de iis, qui Bacenoris erant, eques vir et fortis, Gorgiam tenuit chlamydeque apprehensum ducebat eum fortiter; et, cum vellet illum capere vivum, eques quidam de Thracibus irruit in eum umerumque amputavit, et Gorgias effugit in Maresa. 12.36  At illis, qui cum Esdrin erant, diutius pugnantibus et fatigatis, cum invocasset Iudas Dominum, ut adiutorem se ostenderet et ducem belli, 12.37  incipiens patria voce clamorem cum hymnis, irruens improviso in eos, qui circa Gorgiam erant, fugam eis incussit. 12.38  Iudas autem, collecto exercitu, venit in civitatem Odollam et, cum septima dies superveniret, secundum consuetudinem purificati in eodem loco sabbatum egerunt. 12.39  Et sequenti die venerunt, qui cum Iuda erant, eo tempore, quo necessarium factum erat, ut corpora prostratorum tollerent et cum parentibus reponerent in sepulcris paternis. 12.40  Invenerunt autem sub tunicis uniuscuiusque interfectorum donaria idolorum, quae apud Iamniam fuerunt, a quibus lex prohibet Iudaeos. Omnibus ergo manifestum factum est ob hanc causam eos corruisse. 12.41  Omnes itaque, cum benedixissent, quae sunt iusti iudicis, Domini, qui occulta manifesta facit, 12.42  ad obsecrationem conversi sunt, rogantes, ut id, quod factum erat, delictum oblivioni ex integro traderetur. At vero fortissimus Iudas hortatus est populum conservare se sine peccato, cum sub oculis vidissent, quae facta sunt propter peccatum eorum, qui prostrati sunt. 12.43  Et, facta viritim collatione ad duo milia drachmas argenti, misit Hierosolymam offerri pro peccatis sacrificium, valde bene et honeste de resurrectione cogitans. 12.44  Nisi enim eos, qui ceciderant, resurrecturos speraret, superfluum et vanum esset orare pro mortuis. 12.45  Deinde considerans quod hi, qui cum pietate dormitionem acceperant, optimum haberent repositum gratiae donum: sancta et pia cogitatio. Unde pro defunctis expiationem fecit, ut a peccato solverentur.


2.Makkabäer - Kapitel 13


13.1  τῷ δὲ ἐνάτῳ καὶ τεσσαρακοστῷ καὶ ἑκατοστῷ ἔτει προσέπεσεν τοῖς περὶ τὸν ιουδαν ἀντίοχον τὸν εὐπάτορα παραγενέσθαι σὺν πλήθεσιν ἐπὶ τὴν ιουδαίαν 13.2  καὶ σὺν αὐτῷ λυσίαν τὸν ἐπίτροπον καὶ ἐπὶ τῶν πραγμάτων ἕκαστον ἔχοντα δύναμιν ἑλληνικὴν πεζῶν μυριάδας ἕνδεκα καὶ ἱππέων πεντακισχιλίους τριακοσίους καὶ ἐλέφαντας εἴκοσι δύο ἅρματα δὲ δρεπανηφόρα τριακόσια 13.3  συνέμειξεν δὲ αὐτοῖς καὶ μενέλαος καὶ παρεκάλει μετὰ πολλῆς εἰρωνείας τὸν ἀντίοχον οὐκ ἐπὶ σωτηρίᾳ τῆς πατρίδος οἰόμενος δὲ ἐπὶ τῆς ἀρχῆς κατασταθήσεσθαι 13.4  ὁ δὲ βασιλεὺς τῶν βασιλέων ἐξήγειρεν τὸν θυμὸν τοῦ ἀντιόχου ἐπὶ τὸν ἀλιτήριον καὶ λυσίου ὑποδείξαντος τοῦτον αἴτιον εἶναι πάντων τῶν κακῶν προσέταξεν ὡς ἔθος ἐστὶν ἐν τῷ τόπῳ προσαπολέσαι ἀγαγόντας εἰς βέροιαν 13.5  ἔστιν δὲ ἐν τῷ τόπῳ πύργος πεντήκοντα πήχεων πλήρης σποδοῦ οὗτος δὲ ὄργανον εἶχεν περιφερὲς πάντοθεν ἀπόκρημνον εἰς τὴν σποδόν 13.6  ἐνταῦθα τὸν ἱεροσυλίας ἔνοχον ἢ καί τινων ἄλλων κακῶν ὑπεροχὴν πεποιημένον ἅπαντες προσωθοῦσιν εἰς ὄλεθρον 13.7  τοιούτῳ μόρῳ τὸν παράνομον συνέβη θανεῖν μηδὲ τῆς γῆς τυχόντα μενέλαον 13.8  πάνυ δικαίως ἐπεὶ γὰρ συνετελέσατο πολλὰ περὶ τὸν βωμὸν ἁμαρτήματα οὗ τὸ πῦρ ἁγνὸν ἦν καὶ ἡ σποδός ἐν σποδῷ τὸν θάνατον ἐκομίσατο 13.9  τοῖς δὲ φρονήμασιν ὁ βασιλεὺς βεβαρβαρωμένος ἤρχετο τὰ χείριστα τῶν ἐπὶ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ γεγονότων ἐνδειξόμενος τοῖς ιουδαίοις 13.10  μεταλαβὼν δὲ ιουδας ταῦτα παρήγγειλεν τῷ πλήθει δι' ἡμέρας καὶ νυκτὸς ἐπικαλεῖσθαι τὸν κύριον εἴ ποτε καὶ ἄλλοτε καὶ νῦν ἐπιβοηθεῖν τοῖς τοῦ νόμου καὶ πατρίδος καὶ ἱεροῦ ἁγίου στερεῖσθαι μέλλουσιν 13.11  καὶ τὸν ἄρτι βραχέως ἀνεψυχότα λαὸν μὴ ἐᾶσαι τοῖς δυσφήμοις ἔθνεσιν ὑποχειρίους γενέσθαι 13.12  πάντων δὲ τὸ αὐτὸ ποιησάντων ὁμοῦ καὶ καταξιωσάντων τὸν ἐλεήμονα κύριον μετὰ κλαυθμοῦ καὶ νηστειῶν καὶ προπτώσεως ἐπὶ ἡμέρας τρεῖς ἀδιαλείπτως παρακαλέσας αὐτοὺς ὁ ιουδας ἐκέλευσεν παραγίνεσθαι 13.13  καθ' ἑαυτὸν δὲ σὺν τοῖς πρεσβυτέροις γενόμενος ἐβουλεύσατο πρὶν εἰσβαλεῖν τοῦ βασιλέως τὸ στράτευμα εἰς τὴν ιουδαίαν καὶ γενέσθαι τῆς πόλεως ἐγκρατεῖς ἐξελθόντας κρῖναι τὰ πράγματα τῇ τοῦ θεοῦ βοηθείᾳ 13.14  δοὺς δὲ τὴν ἐπιτροπὴν τῷ κτίστῃ τοῦ κόσμου παρακαλέσας τοὺς σὺν αὐτῷ γενναίως ἀγωνίσασθαι μέχρι θανάτου περὶ νόμων ἱεροῦ πόλεως πατρίδος πολιτείας περὶ δὲ μωδεϊν ἐποιήσατο τὴν στρατοπεδείαν 13.15  ἀναδοὺς δὲ τοῖς περὶ αὐτὸν σύνθημα θεοῦ νίκην μετὰ νεανίσκων ἀρίστων κεκριμένων ἐπιβαλὼν νύκτωρ ἐπὶ τὴν βασιλικὴν αὐλὴν τὴν παρεμβολὴν ἀνεῖλεν εἰς ἄνδρας δισχιλίους καὶ τὸν πρωτεύοντα τῶν ἐλεφάντων σὺν τῷ κατ' οἰκίαν ὄντι συνεκέντησεν 13.16  καὶ τὸ τέλος τὴν παρεμβολὴν δέους καὶ ταραχῆς ἐπλήρωσαν καὶ ἐξέλυσαν εὐημεροῦντες 13.17  ὑποφαινούσης δὲ ἤδη τῆς ἡμέρας τοῦτο ἐγεγόνει διὰ τὴν ἐπαρήγουσαν αὐτῷ τοῦ κυρίου σκέπην 13.18  ὁ δὲ βασιλεὺς εἰληφὼς γεῦμα τῆς τῶν ιουδαίων εὐτολμίας κατεπείρασεν διὰ μεθόδων τοὺς τόπους 13.19  καὶ ἐπὶ βαιθσουρα φρούριον ὀχυρὸν τῶν ιουδαίων προσῆγεν ἐτροποῦτο προσέκρουεν ἠλαττονοῦτο 13.20  τοῖς δὲ ἔνδον ιουδας τὰ δέοντα εἰσέπεμψεν 13.21  προσήγγειλεν δὲ τὰ μυστήρια τοῖς πολεμίοις ροδοκος ἐκ τῆς ιουδαϊκῆς τάξεως ἀνεζητήθη καὶ κατελήμφθη καὶ κατεκλείσθη 13.22  ἐδευτερολόγησεν ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐν βαιθσουροις δεξιὰν ἔδωκεν ἔλαβεν ἀπῄει προσέβαλεν τοῖς περὶ τὸν ιουδαν ἥττων ἐγένετο 13.23  μετέλαβεν ἀπονενοῆσθαι τὸν φίλιππον ἐν ἀντιοχείᾳ τὸν ἀπολελειμμένον ἐπὶ τῶν πραγμάτων συνεχύθη τοὺς ιουδαίους παρεκάλεσεν ὑπετάγη καὶ ὤμοσεν ἐπὶ πᾶσι τοῖς δικαίοις συνελύθη καὶ θυσίαν προσήγαγεν ἐτίμησεν τὸν νεὼ καὶ τὸν τόπον ἐφιλανθρώπησεν 13.24  καὶ τὸν μακκαβαῖον ἀπεδέξατο κατέλιπεν στρατηγὸν ἀπὸ πτολεμαίδος ἕως τῶν γερρηνῶν ἡγεμονίδην 13.25  ἦλθεν εἰς πτολεμαίδα ἐδυσφόρουν περὶ τῶν συνθηκῶν οἱ πτολεμαεῖς ἐδείναζον γὰρ ὑπὲρ ὧν ἠθέλησαν ἀθετεῖν τὰς διαστάλσεις 13.26  προσῆλθεν ἐπὶ τὸ βῆμα λυσίας ἀπελογήσατο ἐνδεχομένως συνέπεισεν κατεπράυνεν εὐμενεῖς ἐποίησεν ἀνέζευξεν εἰς ἀντιόχειαν οὕτω τὰ τοῦ βασιλέως τῆς ἐφόδου καὶ τῆς ἀναζυγῆς ἐχώρησεν
13.1  toh de enatoh kai tessarakostoh kai ekatostoh etei prosepesen tois peri ton ioydan antiochon ton eypatora paragenesthai syn plehthesin epi tehn ioydaian 13.2  kai syn aytoh lysian ton epitropon kai epi tohn pragmatohn ekaston echonta dynamin ellehnikehn pezohn myriadas endeka kai ippeohn pentakischilioys triakosioys kai elephantas eikosi dyo armata de drepanehphora triakosia 13.3  synemeixen de aytois kai menelaos kai parekalei meta pollehs eirohneias ton antiochon oyk epi sohtehria tehs patridos oiomenos de epi tehs archehs katastathehsesthai 13.4  o de basileys tohn basileohn exehgeiren ton thymon toy antiochoy epi ton alitehrion kai lysioy ypodeixantos toyton aition einai pantohn tohn kakohn prosetaxen ohs ethos estin en toh topoh prosapolesai agagontas eis beroian 13.5  estin de en toh topoh pyrgos pentehkonta pehcheohn plehrehs spodoy oytos de organon eichen peripheres pantothen apokrehmnon eis tehn spodon 13.6  entaytha ton ierosylias enochon eh kai tinohn allohn kakohn yperochehn pepoiehmenon apantes prosohthoysin eis olethron 13.7  toioytoh moroh ton paranomon synebeh thanein mehde tehs gehs tychonta menelaon 13.8  pany dikaiohs epei gar synetelesato polla peri ton bohmon amartehmata oy to pyr agnon ehn kai eh spodos en spodoh ton thanaton ekomisato 13.9  tois de phronehmasin o basileys bebarbarohmenos ehrcheto ta cheirista tohn epi toy patros aytoy gegonotohn endeixomenos tois ioydaiois 13.10  metalabohn de ioydas tayta parehggeilen toh plehthei di' ehmeras kai nyktos epikaleisthai ton kyrion ei pote kai allote kai nyn epiboehthein tois toy nomoy kai patridos kai ieroy agioy stereisthai melloysin 13.11  kai ton arti bracheohs anepsychota laon meh easai tois dysphehmois ethnesin ypocheirioys genesthai 13.12  pantohn de to ayto poiehsantohn omoy kai kataxiohsantohn ton eleehmona kyrion meta klaythmoy kai nehsteiohn kai proptohseohs epi ehmeras treis adialeiptohs parakalesas aytoys o ioydas ekeleysen paraginesthai 13.13  kath' eayton de syn tois presbyterois genomenos eboyleysato prin eisbalein toy basileohs to strateyma eis tehn ioydaian kai genesthai tehs poleohs egkrateis exelthontas krinai ta pragmata teh toy theoy boehtheia 13.14  doys de tehn epitropehn toh ktisteh toy kosmoy parakalesas toys syn aytoh gennaiohs agohnisasthai mechri thanatoy peri nomohn ieroy poleohs patridos politeias peri de mohdein epoiehsato tehn stratopedeian 13.15  anadoys de tois peri ayton synthehma theoy nikehn meta neaniskohn aristohn kekrimenohn epibalohn nyktohr epi tehn basilikehn aylehn tehn parembolehn aneilen eis andras dischilioys kai ton prohteyonta tohn elephantohn syn toh kat' oikian onti synekentehsen 13.16  kai to telos tehn parembolehn deoys kai tarachehs eplehrohsan kai exelysan eyehmeroyntes 13.17  ypophainoysehs de ehdeh tehs ehmeras toyto egegonei dia tehn eparehgoysan aytoh toy kyrioy skepehn 13.18  o de basileys eilehphohs geyma tehs tohn ioydaiohn eytolmias katepeirasen dia methodohn toys topoys 13.19  kai epi baithsoyra phroyrion ochyron tohn ioydaiohn prosehgen etropoyto prosekroyen ehlattonoyto 13.20  tois de endon ioydas ta deonta eisepempsen 13.21  prosehggeilen de ta mystehria tois polemiois rodokos ek tehs ioydaikehs taxeohs anezehtehtheh kai katelehmphtheh kai katekleistheh 13.22  edeyterologehsen o basileys tois en baithsoyrois dexian edohken elaben apehei prosebalen tois peri ton ioydan ehttohn egeneto 13.23  metelaben aponenoehsthai ton philippon en antiocheia ton apoleleimmenon epi tohn pragmatohn synechytheh toys ioydaioys parekalesen ypetageh kai ohmosen epi pasi tois dikaiois synelytheh kai thysian prosehgagen etimehsen ton neoh kai ton topon ephilanthrohpehsen 13.24  kai ton makkabaion apedexato katelipen stratehgon apo ptolemaidos eohs tohn gerrehnohn ehgemonidehn 13.25  ehlthen eis ptolemaida edysphoroyn peri tohn synthehkohn oi ptolemaeis edeinazon gar yper ohn ehthelehsan athetein tas diastalseis 13.26  prosehlthen epi to behma lysias apelogehsato endechomenohs synepeisen katepraynen eymeneis epoiehsen anezeyxen eis antiocheian oytoh ta toy basileohs tehs ephodoy kai tehs anazygehs echohrehsen
13.1  Anno centesimo quadrage simo nono his, qui erant cir ca Iudam, notum factum est Antiochum Eupatorem venire cum multitudine adversus Iudaeam 13.2  et cum eo Lysiam procuratorem et praepositum negotiorum, unumquemque habentem exercitum Graecum peditum centum decem milia et equitum quinque milia trecentos et elephantos viginti duos, currus autem cum falcibus trecentos. 13.3  Commiscuit autem se illis et Menelaus et cum multa fallacia hortabatur Antiochum non pro patriae salute, sed sperans se constitui in principatum. 13.4  Sed Rex regum suscitavit animos Antiochi in peccatorem; et, suggerente Lysia hunc esse causam omnium malorum, iussit, ut est consuetudo in loco, adductum in Beroeam necari. 13.5  Erat autem in loco turris quinquaginta cubitorum, cineris plena, et machinam habebat volubilem undique praecipitem in cinerem. 13.6  Illic reum sacrilegii vel quorundam etiam aliorum malorum summitatem factum, omnes propellunt ad interitum. 13.7  Et tali lege praevaricatorem legis contigit mori, nec terram adeptum Menelaum. 13.8  Valde iuste: nam, quia multa erga aram delicta commisit, cuius ignis et cinis erat sanctus, ipse in cinere mortem reportavit. 13.9  Sed rex mente efferatus veniebat, peiora quam quae sub patre suo facta erant, ostensurus Iudaeis. 13.10  Quibus Iudas cognitis, praecepit populo, ut die ac nocte Dominum invocarent, si quando et alias etiam nunc adiuvaret eos, 13.11  quippe qui lege et patria sanctoque templo in eo essent ut privarentur; ac populum, qui nuper paululum respirasset, ne sineret blasphemis nationibus subdi. 13.12  Omnibus itaque simul idem facientibus et rogantibus misericordem Dominum cum fletu et ieiuniis et prostratione per triduum sine intermissione, hortatus eos Iudas praecepit adesse. 13.13  Ipse vero seorsum cum senioribus cogitavit, prius quam regis exercitus invaderet Iudaeam et obtinerent civitatem, egressos res adiudicare auxilio Dei. 13.14  Dans itaque procurationem Creatori mundi, exhortatus suos, ut fortiter dimicarent usque ad mortem pro legibus, templo, civitate, patria, institutionibus, circa Modin exercitum constituit. 13.15  Cumque suis dedisset signum: “ Victoriam Dei ”, cum iuvenibus fortissimis electis, nocte aggressus castra adversus aulam regiam, interfecit viros ad duo milia et primarium elephantorum una cum eo, qui intra habitaculum erat; 13.16  et postremo metu ac perturbatione castra repleverunt, rebusque prospere gestis, abierunt. 13.17  Die autem iam illucescente hoc factum erat, adiuvante eum Domini protectione. 13.18  Sed rex, accepto gustu audaciae Iudaeorum, artibus loca tentavit. 13.19  Et Bethsuris, quae erat Iudaeorum praesidium munitum, castra admovebat; sed fugabatur, impingebat, minorabatur. 13.20  His autem, qui intus erant, Iudas necessaria mittebat. 13.21  Enuntiavit autem mysteria hostibus Rhodocus quidam de Iudaico exercitu; qui requisitus, comprehensus est et conclusus. 13.22  Iterum rex sermonem habuit ad eos, qui erant in Bethsuris, dextram dedit, accepit, abiit; 13.23  commisit cum his, qui erant cum Iuda, superatus est; cognovit rebellasse Philippum Antiochiae, qui relictus erat super negotia, confusus est; Iudaeos deprecatus est, subditus est, iuravit de omnibus, quae iusta erant, reconciliatus est et obtulit sacrificium, honoravit templum et loco exhibuit humanitatem; 13.24  Maccabaeum excepit, reliquit ducem a Ptolemaide usque ad Gerrenos Hegemonidem, 13.25  venit Ptolemaidam: graviter ferebant Ptolemenses amicitiae conventiones — indignabantur enim supra modum — voluerunt irrita facere pacta. 13.26  Accessit Lysias ad tribunal, exposuit rationem congruenter, persuasit, sedavit, tranquillos fecit, regressus est Antiochiam. Hoc modo res gestae a rege, adventus et profectionis eius, processerunt.


2.Makkabäer - Kapitel 14


14.1  μετὰ δὲ τριετῆ χρόνον προσέπεσεν τοῖς περὶ τὸν ιουδαν δημήτριον τὸν τοῦ σελεύκου διὰ τοῦ κατὰ τρίπολιν λιμένος εἰσπλεύσαντα μετὰ πλήθους ἰσχυροῦ καὶ στόλου 14.2  κεκρατηκέναι τῆς χώρας ἐπανελόμενον ἀντίοχον καὶ τὸν τούτου ἐπίτροπον λυσίαν 14.3  ἄλκιμος δέ τις προγεγονὼς ἀρχιερεύς ἑκουσίως δὲ μεμολυσμένος ἐν τοῖς τῆς ἀμειξίας χρόνοις συννοήσας ὅτι καθ' ὁντιναοῦν τρόπον οὐκ ἔστιν αὐτῷ σωτηρία οὐδὲ πρὸς τὸ ἅγιον θυσιαστήριον ἔτι πρόσοδος 14.4  ἧκεν πρὸς τὸν βασιλέα δημήτριον ὡς πρώτῳ καὶ πεντηκοστῷ καὶ ἑκατοστῷ ἔτει προσάγων αὐτῷ στέφανον χρυσοῦν καὶ φοίνικα πρὸς δὲ τούτοις τῶν νομιζομένων θαλλῶν τοῦ ἱεροῦ καὶ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἡσυχίαν ἔσχεν 14.5  καιρὸν δὲ λαβὼν τῆς ἰδίας ἀνοίας συνεργὸν προσκληθεὶς εἰς συνέδριον ὑπὸ τοῦ δημητρίου καὶ ἐπερωτηθείς ἐν τίνι διαθέσει καὶ βουλῇ καθέστηκαν οἱ ιουδαῖοι πρὸς ταῦτα ἔφη 14.6  οἱ λεγόμενοι τῶν ιουδαίων ασιδαῖοι ὧν ἀφηγεῖται ιουδας ὁ μακκαβαῖος πολεμοτροφοῦσιν καὶ στασιάζουσιν οὐκ ἐῶντες τὴν βασιλείαν εὐσταθείας τυχεῖν 14.7  ὅθεν ἀφελόμενος τὴν προγονικὴν δόξαν λέγω δὴ τὴν ἀρχιερωσύνην δεῦρο νῦν ἐλήλυθα 14.8  πρῶτον μὲν ὑπὲρ τῶν ἀνηκόντων τῷ βασιλεῖ γνησίως φρονῶν δεύτερον δὲ καὶ τῶν ἰδίων πολιτῶν στοχαζόμενος τῇ μὲν γὰρ τῶν προειρημένων ἀλογιστίᾳ τὸ σύμπαν ἡμῶν γένος οὐ μικρῶς ἀκληρεῖ 14.9  ἕκαστα δὲ τούτων ἐπεγνωκὼς σύ βασιλεῦ καὶ τῆς χώρας καὶ τοῦ περιισταμένου γένους ἡμῶν προνοήθητι καθ' ἣν ἔχεις πρὸς ἅπαντας εὐαπάντητον φιλανθρωπίαν 14.10  ἄχρι γὰρ ιουδας περίεστιν ἀδύνατον εἰρήνης τυχεῖν τὰ πράγματα 14.11  τοιούτων δὲ ῥηθέντων ὑπὸ τούτου θᾶττον οἱ λοιποὶ φίλοι δυσμενῶς ἔχοντες τὰ πρὸς τὸν ιουδαν προσεπύρωσαν τὸν δημήτριον 14.12  προχειρισάμενος δὲ εὐθέως νικάνορα τὸν γενόμενον ἐλεφαντάρχην καὶ στρατηγὸν ἀναδείξας τῆς ιουδαίας ἐξαπέστειλεν 14.13  δοὺς ἐντολὰς αὐτὸν μὲν τὸν ιουδαν ἐπανελέσθαι τοὺς δὲ σὺν αὐτῷ σκορπίσαι καταστῆσαι δὲ ἄλκιμον ἀρχιερέα τοῦ μεγίστου ἱεροῦ 14.14  οἱ δὲ ἐπὶ τῆς ιουδαίας πεφυγαδευκότες τὸν ιουδαν ἔθνη συνέμισγον ἀγεληδὸν τῷ νικάνορι τὰς τῶν ιουδαίων ἀτυχίας καὶ συμφορὰς ἰδίας εὐημερίας δοκοῦντες ἔσεσθαι 14.15  ἀκούσαντες δὲ τὴν τοῦ νικάνορος ἔφοδον καὶ τὴν ἐπίθεσιν τῶν ἐθνῶν καταπασάμενοι γῆν ἐλιτάνευον τὸν ἄχρι αἰῶνος συστήσαντα τὸν αὑτοῦ λαόν ἀεὶ δὲ μετ' ἐπιφανείας ἀντιλαμβανόμενον τῆς ἑαυτοῦ μερίδος 14.16  προστάξαντος δὲ τοῦ ἡγουμένου ἐκεῖθεν εὐθέως ἀναζεύξας συμμίσγει αὐτοῖς ἐπὶ κώμην δεσσαου 14.17  σιμων δὲ ὁ ἀδελφὸς ιουδου συμβεβληκὼς ἦν τῷ νικάνορι βραδέως δὲ διὰ τὴν αἰφνίδιον τῶν ἀντιπάλων ἀφασίαν ἐπταικώς 14.18  ὅμως δὲ ἀκούων ὁ νικάνωρ ἣν εἶχον οἱ περὶ τὸν ιουδαν ἀνδραγαθίαν καὶ ἐν τοῖς περὶ τῆς πατρίδος ἀγῶσιν εὐψυχίαν ὑπευλαβεῖτο τὴν κρίσιν δι' αἱμάτων ποιήσασθαι 14.19  διόπερ ἔπεμψεν ποσιδώνιον καὶ θεόδοτον καὶ ματταθιαν δοῦναι καὶ λαβεῖν δεξιάς 14.20  πλείονος δὲ γενομένης περὶ τούτων ἐπισκέψεως καὶ τοῦ ἡγουμένου τοῖς πλήθεσιν ἀνακοινωσαμένου καὶ φανείσης ὁμοψήφου γνώμης ἐπένευσαν ταῖς συνθήκαις 14.21  ἐτάξαντο δὲ ἡμέραν ἐν ᾗ κατ' ἰδίαν ἥξουσιν εἰς τὸ αὐτό καὶ προῆλθεν παρ' ἑκάστου δίφραξ ἔθεσαν δίφρους 14.22  διέταξεν ιουδας ἐνόπλους ἑτοίμους ἐν τοῖς ἐπικαίροις τόποις μήποτε ἐκ τῶν πολεμίων αἰφνιδίως κακουργία γένηται τὴν ἁρμόζουσαν ἐποιήσαντο κοινολογίαν 14.23  διέτριβεν ὁ νικάνωρ ἐν ιεροσολύμοις καὶ ἔπραττεν οὐθὲν ἄτοπον τοὺς δὲ συναχθέντας ἀγελαίους ὄχλους ἀπέλυσεν 14.24  καὶ εἶχεν τὸν ιουδαν διὰ παντὸς ἐν προσώπῳ ψυχικῶς τῷ ἀνδρὶ προσεκέκλιτο 14.25  παρεκάλεσεν αὐτὸν γῆμαι καὶ παιδοποιήσασθαι ἐγάμησεν εὐστάθησεν ἐκοινώνησεν βίου 14.26  ὁ δὲ ἄλκιμος συνιδὼν τὴν πρὸς ἀλλήλους εὔνοιαν καὶ τὰς γενομένας συνθήκας λαβὼν ἧκεν πρὸς τὸν δημήτριον καὶ ἔλεγεν τὸν νικάνορα ἀλλότρια φρονεῖν τῶν πραγμάτων τὸν γὰρ ἐπίβουλον τῆς βασιλείας ιουδαν αὐτοῦ διάδοχον ἀναδεῖξαι 14.27  ὁ δὲ βασιλεὺς ἔκθυμος γενόμενος καὶ ταῖς τοῦ παμπονήρου διαβολαῖς ἐρεθισθεὶς ἔγραψεν νικάνορι φάσκων ὑπὲρ μὲν τῶν συνθηκῶν βαρέως φέρειν κελεύων δὲ τὸν μακκαβαῖον δέσμιον ἐξαποστέλλειν εἰς ἀντιόχειαν ταχέως 14.28  προσπεσόντων δὲ τούτων τῷ νικάνορι συνεκέχυτο καὶ δυσφόρως ἔφερεν εἰ τὰ διεσταλμένα ἀθετήσει μηδὲν τἀνδρὸς ἠδικηκότος 14.29  ἐπεὶ δὲ τῷ βασιλεῖ ἀντιπράττειν οὐκ ἦν εὔκαιρον ἐτήρει στρατηγήματι τοῦτ' ἐπιτελέσαι 14.30  ὁ δὲ μακκαβαῖος αὐστηρότερον διεξαγαγόντα συνιδὼν τὸν νικάνορα τὰ πρὸς αὐτὸν καὶ τὴν εἰθισμένην ἀπάντησιν ἀγροικότερον ἐσχηκότα νοήσας οὐκ ἀπὸ τοῦ βελτίστου τὴν αὐστηρίαν εἶναι συστρέψας οὐκ ὀλίγους τῶν περὶ αὐτὸν συνεκρύπτετο τὸν νικάνορα 14.31  συγγνοὺς δὲ ὁ ἕτερος ὅτι γενναίως ὑπὸ τοῦ ἀνδρὸς ἐστρατήγηται παραγενόμενος ἐπὶ τὸ μέγιστον καὶ ἅγιον ἱερὸν τῶν ἱερέων τὰς καθηκούσας θυσίας προσαγόντων ἐκέλευσεν παραδιδόναι τὸν ἄνδρα 14.32  τῶν δὲ μεθ' ὅρκων φασκόντων μὴ γινώσκειν ποῦ ποτ' ἔστιν ὁ ζητούμενος 14.33  προτείνας τὴν δεξιὰν ἐπὶ τὸν νεὼ ταῦτ' ὤμοσεν ἐὰν μὴ δέσμιόν μοι τὸν ιουδαν παραδῶτε τόνδε τὸν τοῦ θεοῦ σηκὸν εἰς πεδίον ποιήσω καὶ τὸ θυσιαστήριον κατασκάψω καὶ ἱερὸν ἐνταῦθα τῷ διονύσῳ ἐπιφανὲς ἀναστήσω 14.34  τοσαῦτα δὲ εἰπὼν ἀπῆλθεν οἱ δὲ ἱερεῖς προτείναντες τὰς χεῖρας εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπεκαλοῦντο τὸν διὰ παντὸς ὑπέρμαχον τοῦ ἔθνους ἡμῶν ταῦτα λέγοντες 14.35  σὺ κύριε τῶν ὅλων ἀπροσδεὴς ὑπάρχων ηὐδόκησας ναὸν τῆς σῆς σκηνώσεως ἐν ἡμῖν γενέσθαι 14.36  καὶ νῦν ἅγιε παντὸς ἁγιασμοῦ κύριε διατήρησον εἰς αἰῶνα ἀμίαντον τόνδε τὸν προσφάτως κεκαθαρισμένον οἶκον 14.37  ραζις δέ τις τῶν ἀπὸ ιεροσολύμων πρεσβυτέρων ἐμηνύθη τῷ νικάνορι ἀνὴρ φιλοπολίτης καὶ σφόδρα καλῶς ἀκούων καὶ κατὰ τὴν εὔνοιαν πατὴρ τῶν ιουδαίων προσαγορευόμενος 14.38  ἦν γὰρ ἐν τοῖς ἔμπροσθεν χρόνοις τῆς ἀμειξίας κρίσιν εἰσενηνεγμένος ιουδαϊσμοῦ καὶ σῶμα καὶ ψυχὴν ὑπὲρ τοῦ ιουδαϊσμοῦ παραβεβλημένος μετὰ πάσης ἐκτενίας 14.39  βουλόμενος δὲ νικάνωρ πρόδηλον ποιῆσαι ἣν εἶχεν πρὸς τοὺς ιουδαίους δυσμένειαν ἀπέστειλεν στρατιώτας ὑπὲρ τοὺς πεντακοσίους συλλαβεῖν αὐτόν 14.40  ἔδοξεν γὰρ ἐκεῖνον συλλαβὼν τούτοις ἐνεργάσασθαι συμφοράν 14.41  τῶν δὲ πληθῶν μελλόντων τὸν πύργον καταλαβέσθαι καὶ τὴν αὐλαίαν θύραν βιαζομένων καὶ κελευόντων πῦρ προσάγειν καὶ τὰς θύρας ὑφάπτειν περικατάλημπτος γενόμενος ὑπέθηκεν ἑαυτῷ τὸ ξίφος 14.42  εὐγενῶς θέλων ἀποθανεῖν ἤπερ τοῖς ἀλιτηρίοις ὑποχείριος γενέσθαι καὶ τῆς ἰδίας εὐγενείας ἀναξίως ὑβρισθῆναι 14.43  τῇ δὲ πληγῇ μὴ κατευθικτήσας διὰ τὴν τοῦ ἀγῶνος σπουδὴν καὶ τῶν ὄχλων ἔσω τῶν θυρωμάτων εἰσβαλλόντων ἀναδραμὼν γενναίως ἐπὶ τὸ τεῖχος κατεκρήμνισεν ἑαυτὸν ἀνδρωδῶς εἰς τοὺς ὄχλους 14.44  τῶν δὲ ταχέως ἀναποδισάντων γενομένου διαστήματος ἦλθεν κατὰ μέσον τὸν κενεῶνα 14.45  ἔτι δὲ ἔμπνους ὑπάρχων καὶ πεπυρωμένος τοῖς θυμοῖς ἐξαναστὰς φερομένων κρουνηδὸν τῶν αἱμάτων καὶ δυσχερῶν τῶν τραυμάτων ὄντων δρόμῳ τοὺς ὄχλους διελθὼν καὶ στὰς ἐπί τινος πέτρας ἀπορρῶγος 14.46  παντελῶς ἔξαιμος ἤδη γινόμενος προβαλὼν τὰ ἔντερα καὶ λαβὼν ἑκατέραις ταῖς χερσὶν ἐνέσεισε τοῖς ὄχλοις καὶ ἐπικαλεσάμενος τὸν δεσπόζοντα τῆς ζωῆς καὶ τοῦ πνεύματος ταῦτα αὐτῷ πάλιν ἀποδοῦναι τόνδε τὸν τρόπον μετήλλαξεν
14.1  meta de trieteh chronon prosepesen tois peri ton ioydan dehmehtrion ton toy seleykoy dia toy kata tripolin limenos eispleysanta meta plehthoys ischyroy kai stoloy 14.2  kekratehkenai tehs chohras epanelomenon antiochon kai ton toytoy epitropon lysian 14.3  alkimos de tis progegonohs archiereys ekoysiohs de memolysmenos en tois tehs ameixias chronois synnoehsas oti kath' ontinaoyn tropon oyk estin aytoh sohtehria oyde pros to agion thysiastehrion eti prosodos 14.4  ehken pros ton basilea dehmehtrion ohs prohtoh kai pentehkostoh kai ekatostoh etei prosagohn aytoh stephanon chrysoyn kai phoinika pros de toytois tohn nomizomenohn thallohn toy ieroy kai tehn ehmeran ekeinehn ehsychian eschen 14.5  kairon de labohn tehs idias anoias synergon prosklehtheis eis synedrion ypo toy dehmehtrioy kai eperohtehtheis en tini diathesei kai boyleh kathestehkan oi ioydaioi pros tayta epheh 14.6  oi legomenoi tohn ioydaiohn asidaioi ohn aphehgeitai ioydas o makkabaios polemotrophoysin kai stasiazoysin oyk eohntes tehn basileian eystatheias tychein 14.7  othen aphelomenos tehn progonikehn doxan legoh deh tehn archierohsynehn deyro nyn elehlytha 14.8  prohton men yper tohn anehkontohn toh basilei gnehsiohs phronohn deyteron de kai tohn idiohn politohn stochazomenos teh men gar tohn proeirehmenohn alogistia to sympan ehmohn genos oy mikrohs aklehrei 14.9  ekasta de toytohn epegnohkohs sy basiley kai tehs chohras kai toy periistamenoy genoys ehmohn pronoehthehti kath' ehn echeis pros apantas eyapantehton philanthrohpian 14.10  achri gar ioydas periestin adynaton eirehnehs tychein ta pragmata 14.11  toioytohn de rehthentohn ypo toytoy thatton oi loipoi philoi dysmenohs echontes ta pros ton ioydan prosepyrohsan ton dehmehtrion 14.12  procheirisamenos de eytheohs nikanora ton genomenon elephantarchehn kai stratehgon anadeixas tehs ioydaias exapesteilen 14.13  doys entolas ayton men ton ioydan epanelesthai toys de syn aytoh skorpisai katastehsai de alkimon archierea toy megistoy ieroy 14.14  oi de epi tehs ioydaias pephygadeykotes ton ioydan ethneh synemisgon agelehdon toh nikanori tas tohn ioydaiohn atychias kai symphoras idias eyehmerias dokoyntes esesthai 14.15  akoysantes de tehn toy nikanoros ephodon kai tehn epithesin tohn ethnohn katapasamenoi gehn elitaneyon ton achri aiohnos systehsanta ton aytoy laon aei de met' epiphaneias antilambanomenon tehs eaytoy meridos 14.16  prostaxantos de toy ehgoymenoy ekeithen eytheohs anazeyxas symmisgei aytois epi kohmehn dessaoy 14.17  simohn de o adelphos ioydoy symbeblehkohs ehn toh nikanori bradeohs de dia tehn aiphnidion tohn antipalohn aphasian eptaikohs 14.18  omohs de akoyohn o nikanohr ehn eichon oi peri ton ioydan andragathian kai en tois peri tehs patridos agohsin eypsychian ypeylabeito tehn krisin di' aimatohn poiehsasthai 14.19  dioper epempsen posidohnion kai theodoton kai mattathian doynai kai labein dexias 14.20  pleionos de genomenehs peri toytohn episkepseohs kai toy ehgoymenoy tois plehthesin anakoinohsamenoy kai phaneisehs omopsehphoy gnohmehs epeneysan tais synthehkais 14.21  etaxanto de ehmeran en eh kat' idian ehxoysin eis to ayto kai proehlthen par' ekastoy diphrax ethesan diphroys 14.22  dietaxen ioydas enoploys etoimoys en tois epikairois topois mehpote ek tohn polemiohn aiphnidiohs kakoyrgia genehtai tehn armozoysan epoiehsanto koinologian 14.23  dietriben o nikanohr en ierosolymois kai epratten oythen atopon toys de synachthentas agelaioys ochloys apelysen 14.24  kai eichen ton ioydan dia pantos en prosohpoh psychikohs toh andri prosekeklito 14.25  parekalesen ayton gehmai kai paidopoiehsasthai egamehsen eystathehsen ekoinohnehsen bioy 14.26  o de alkimos synidohn tehn pros allehloys eynoian kai tas genomenas synthehkas labohn ehken pros ton dehmehtrion kai elegen ton nikanora allotria phronein tohn pragmatohn ton gar epiboylon tehs basileias ioydan aytoy diadochon anadeixai 14.27  o de basileys ekthymos genomenos kai tais toy pamponehroy diabolais erethistheis egrapsen nikanori phaskohn yper men tohn synthehkohn bareohs pherein keleyohn de ton makkabaion desmion exapostellein eis antiocheian tacheohs 14.28  prospesontohn de toytohn toh nikanori synekechyto kai dysphorohs epheren ei ta diestalmena athetehsei mehden tandros ehdikehkotos 14.29  epei de toh basilei antiprattein oyk ehn eykairon etehrei stratehgehmati toyt' epitelesai 14.30  o de makkabaios aystehroteron diexagagonta synidohn ton nikanora ta pros ayton kai tehn eithismenehn apantehsin agroikoteron eschehkota noehsas oyk apo toy beltistoy tehn aystehrian einai systrepsas oyk oligoys tohn peri ayton synekrypteto ton nikanora 14.31  syggnoys de o eteros oti gennaiohs ypo toy andros estratehgehtai paragenomenos epi to megiston kai agion ieron tohn iereohn tas kathehkoysas thysias prosagontohn ekeleysen paradidonai ton andra 14.32  tohn de meth' orkohn phaskontohn meh ginohskein poy pot' estin o zehtoymenos 14.33  proteinas tehn dexian epi ton neoh tayt' ohmosen ean meh desmion moi ton ioydan paradohte tonde ton toy theoy sehkon eis pedion poiehsoh kai to thysiastehrion kataskapsoh kai ieron entaytha toh dionysoh epiphanes anastehsoh 14.34  tosayta de eipohn apehlthen oi de iereis proteinantes tas cheiras eis ton oyranon epekaloynto ton dia pantos ypermachon toy ethnoys ehmohn tayta legontes 14.35  sy kyrie tohn olohn aprosdeehs yparchohn ehydokehsas naon tehs sehs skehnohseohs en ehmin genesthai 14.36  kai nyn agie pantos agiasmoy kyrie diatehrehson eis aiohna amianton tonde ton prosphatohs kekatharismenon oikon 14.37  razis de tis tohn apo ierosolymohn presbyterohn emehnytheh toh nikanori anehr philopolitehs kai sphodra kalohs akoyohn kai kata tehn eynoian patehr tohn ioydaiohn prosagoreyomenos 14.38  ehn gar en tois emprosthen chronois tehs ameixias krisin eisenehnegmenos ioydaismoy kai sohma kai psychehn yper toy ioydaismoy parabeblehmenos meta pasehs ektenias 14.39  boylomenos de nikanohr prodehlon poiehsai ehn eichen pros toys ioydaioys dysmeneian apesteilen stratiohtas yper toys pentakosioys syllabein ayton 14.40  edoxen gar ekeinon syllabohn toytois energasasthai symphoran 14.41  tohn de plehthohn mellontohn ton pyrgon katalabesthai kai tehn aylaian thyran biazomenohn kai keleyontohn pyr prosagein kai tas thyras yphaptein perikatalehmptos genomenos ypethehken eaytoh to xiphos 14.42  eygenohs thelohn apothanein ehper tois alitehriois ypocheirios genesthai kai tehs idias eygeneias anaxiohs ybristhehnai 14.43  teh de plehgeh meh kateythiktehsas dia tehn toy agohnos spoydehn kai tohn ochlohn esoh tohn thyrohmatohn eisballontohn anadramohn gennaiohs epi to teichos katekrehmnisen eayton androhdohs eis toys ochloys 14.44  tohn de tacheohs anapodisantohn genomenoy diastehmatos ehlthen kata meson ton keneohna 14.45  eti de empnoys yparchohn kai pepyrohmenos tois thymois exanastas pheromenohn kroynehdon tohn aimatohn kai dyscherohn tohn traymatohn ontohn dromoh toys ochloys dielthohn kai stas epi tinos petras aporrohgos 14.46  pantelohs exaimos ehdeh ginomenos probalohn ta entera kai labohn ekaterais tais chersin eneseise tois ochlois kai epikalesamenos ton despozonta tehs zohehs kai toy pneymatos tayta aytoh palin apodoynai tonde ton tropon metehllaxen
14.1  Sed post triennii tempus co gnoverunt, qui cum Iuda erant, Demetrium Seleuci per portum apud Tripolim adnavigantem cum multitudine valida et navibus, 14.2  tenuisse regionem, sublato Antiocho et procuratore eius Lysia. 14.3  Alcimus autem quidam, qui summus sacerdos fuerat, sed voluntarie coinquinatus temporibus seditionis, considerans nullo modo sibi esse salutem neque accessum ultra ad sanctum altare, 14.4  venit ad regem Demetrium, centesimo quinquagesimo primo anno, offerens ei coronam auream et palmam, super haec et thallos, qui templi esse videbantur; et ipsa quidem die siluit. 14.5  Tempus autem opportunum dementiae suae nactus, convocatus a Demetrio ad consilium et interrogatus quo proposito et consilio Iudaei niterentur, 14.6  ad haec respondit: “ Ipsi, qui dicuntur Asidaei, Iudaeorum, quibus praeest Iudas Maccabaeus, bella nutriunt et seditiones movent nec patiuntur regnum esse quietum. 14.7  Unde ego defraudatus parentum gloria, dico autem summo sacerdotio, huc nunc veni, 14.8  primo quidem de his, quae pertinent ad regem, mera fide sentiens, secundo autem etiam civibus meis consulens; nam illorum praedictorum inconsiderantia universum genus nostrum non modice laborat. 14.9  Sed his singulis, tu rex, cognitis, et regioni et obsesso generi nostro, secundum quam habes omnibus obviam humanitatem, prospice; 14.10  nam, quamdiu superest Iudas, impossibile est pacem esse negotiis ”. 14.11  Talibus autem ab hoc dictis, velocius ceteri amici hostiliter se habentes adversus Iudam inflammaverunt Demetrium. 14.12  Qui statim assumens Nicanorem, qui fuit praepositus elephantorum, et ducem ostendens Iudaeae misit, 14.13  datis mandatis, ut ipsum quidem Iudam occideret; eos vero, qui cum illo erant, dispergeret et constitueret Alcimum maximi templi summum sacerdotem. 14.14  Tunc gentes, quae de Iudaea fugerant Iudam, gregatim se Nicanori miscebant, miserias et clades Iudaeorum prosperitates rerum suarum existimantes fore. 14.15  Audito itaque Nicanoris adventu et conventu nationum, conspersi terra rogabant eum, qui populum suum constituit usque in aeternum quique suam portionem signis evidentibus protegit. 14.16  Imperante autem duce, statim inde profectus congreditur eis ad castellum Dessau. 14.17  Simon vero frater Iudae commiserat cum Nicanore, sed lente ob repentinum adversariorum silentium victus evaserat. 14.18  Nicanor tamen audiens quam virtutem haberent, qui cum Iuda erant, et animi magnitudinem pro patriae certaminibus, sanguine iudicium facere metuebat. 14.19  Quam ob rem misit Posidonium et Theodotum et Matthathiam, ut darent dextras atque acciperent. 14.20  Et, cum diu de his consilium ageretur, et ipse dux ad multitudinem rettulisset, et paribus suffragiis pareret sententia, sponsionibus pacis annuerunt. 14.21  Itaque diem constituerunt, qua secreto convenirent eodem, et processit utrimque currus, posuerunt sellas; 14.22  disposuit Iudas armatos paratos locis opportunis, ne forte ab hostibus repente mali aliquid fieret; congruum colloquium fecerunt. 14.23  Morabatur Nicanor Hierosolymis nihilque inique agebat gregesque turbarum, quae congregatae fuerant, dimisit. 14.24  Habebat autem Iudam semper in conspectu, ex animo erat viro inclinatus. 14.25  Rogavit eum ducere uxorem filiosque procreare. Nuptias fecit, quiete egit, communiter vivebat. 14.26  Alcimus autem, videns mutuam illorum benevolentiam et factas conventiones, accipiens venit ad Demetrium et dicebat Nicanorem aliena sentire a rebus; Iudam enim regni insidiatorem socium sibi designavit. 14.27  Itaque rex exasperatus et pessimi huius criminationibus irritatus, scripsit Nicanori dicens graviter quidem se ferre de conventionibus, iubere tamen Maccabaeum citius vinctum mittere Antiochiam. 14.28  Quibus cognitis, Nicanor confusus erat et aegre ferebat, si ea, quae convenerant, irrita faceret, nulla a viro facta iniuria; 14.29  sed, quia regi resisti non poterat, opportunitatem observabat, ut artificio illud perficeret. 14.30  At Maccabaeus videns secum austerius agere Nicanorem et consuetum occursum ferocius exhibentem, intellegens non ex optimo esse austeritatem, non paucis suorum congregatis, occultavit se a Nicanore. 14.31  Quod cum ille cognovit fortiter se a viro astutia praeventum, venit ad maximum et sanctum templum et sacerdotibus solitas hostias offerentibus iussit sibi tradi virum. 14.32  Quibus cum iuramento dicentibus nescire se ubi esset, qui quaerebatur, extendens dexteram ad templum 14.33  iuravit haec: “ Nisi Iudam mihi vinctum tradideritis, istud Dei fanum in planitiem deducam et altare effodiam et templum hic Libero illustre erigam ”. 14.34  Et, his dictis, abiit. Sacerdotes autem protendentes manus in caelum invocabant eum, qui semper propugnator fuit gentis nostrae, haec dicentes: 14.35  “ Tu, Domine universorum, qui nullius indiges, voluisti templum habitationis tuae fieri in nobis; 14.36  et nunc, Sancte, omnis sanctificationis Domine, conserva in aeternum impollutam domum istam, quae nuper mundata est ”. 14.37  Razis autem quidam de senioribus ab Hierosolymis delatus est Nicanori, vir amator civitatis et valde bene audiens, qui pro affectu pater Iudaeorum appellabatur. 14.38  Hic enim pristinis temporibus seditionis iudicium pertulerat Iudaismi corpusque et animam pro Iudaismo tradiderat cum omni perseverantia. 14.39  Volens autem Nicanor manifestare odium, quod habebat in Iudaeos, misit milites supra quingentos, ut eum comprehenderent; 14.40  putabat enim, si illum cepisset, se cladem istis illaturum. 14.41  Turbis autem turrim iam occupaturis et atrii ianuae vim facientibus atque iubentibus ignem admovere et portas incendi, ipse undique comprehensus supposuit sibi gladium 14.42  volens nobiliter mori potius quam subditus fieri peccatoribus et nobilitate sua indignis iniuriis affici. 14.43  Sed, cum per contentionis festinationem non certo ictu plagam dedisset, et turbae intra ostia irrumperent, recurrens audacter ad murum praecipitavit semetipsum viriliter in turbas; 14.44  quibus velociter locum dantibus intervallo facto, venit per medium spatium vacuum. 14.45  Et, cum adhuc spiraret, accensus animis surrexit et, cum sanguis ad modum fontis deflueret, et gravissima essent vulnera, cursu turbas pertransiens et stans supra quandam petram praeruptam, 14.46  prorsus exsanguis iam effectus, proferens intestina et sumens utrisque manibus proiecit super turbas et invocans Dominatorem vitae ac spiritus, ut haec ipsi iterum redderet, ita vita defunctus est.


2.Makkabäer - Kapitel 15


15.1  ὁ δὲ νικάνωρ μεταλαβὼν τοὺς περὶ τὸν ιουδαν ὄντας ἐν τοῖς κατὰ σαμάρειαν τόποις ἐβουλεύσατο τῇ τῆς καταπαύσεως ἡμέρᾳ μετὰ πάσης ἀσφαλείας αὐτοῖς ἐπιβαλεῖν 15.2  τῶν δὲ κατὰ ἀνάγκην συνεπομένων αὐτῷ ιουδαίων λεγόντων μηδαμῶς οὕτως ἀγρίως καὶ βαρβάρως ἀπολέσῃς δόξαν δὲ ἀπομέρισον τῇ προτετιμημένῃ ὑπὸ τοῦ πάντα ἐφορῶντος μεθ' ἁγιότητος ἡμέρᾳ 15.3  ὁ δὲ τρισαλιτήριος ἐπηρώτησεν εἰ ἔστιν ἐν οὐρανῷ δυνάστης ὁ προστεταχὼς ἄγειν τὴν τῶν σαββάτων ἡμέραν 15.4  τῶν δ' ἀποφηναμένων ἔστιν ὁ κύριος ζῶν αὐτὸς ἐν οὐρανῷ δυνάστης ὁ κελεύσας ἀσκεῖν τὴν ἑβδομάδα 15.5  ὁ δὲ ἕτερος κἀγώ φησιν δυνάστης ἐπὶ τῆς γῆς ὁ προστάσσων αἴρειν ὅπλα καὶ τὰς βασιλικὰς χρείας ἐπιτελεῖν ὅμως οὐ κατέσχεν ἐπιτελέσαι τὸ σχέτλιον αὐτοῦ βούλημα 15.6  καὶ ὁ μὲν νικάνωρ μετὰ πάσης ἀλαζονείας ὑψαυχενῶν διεγνώκει κοινὸν τῶν περὶ τὸν ιουδαν συστήσασθαι τρόπαιον 15.7  ὁ δὲ μακκαβαῖος ἦν ἀδιαλείπτως πεποιθὼς μετὰ πάσης ἐλπίδος ἀντιλήμψεως τεύξασθαι παρὰ τοῦ κυρίου 15.8  καὶ παρεκάλει τοὺς σὺν αὐτῷ μὴ δειλιᾶν τὴν τῶν ἐθνῶν ἔφοδον ἔχοντας δὲ κατὰ νοῦν τὰ προγεγονότα αὐτοῖς ἀπ' οὐρανοῦ βοηθήματα καὶ τὰ νῦν προσδοκᾶν τὴν παρὰ τοῦ παντοκράτορος ἐσομένην αὐτοῖς νίκην 15.9  καὶ παραμυθούμενος αὐτοὺς ἐκ τοῦ νόμου καὶ τῶν προφητῶν προσυπομνήσας δὲ αὐτοὺς καὶ τοὺς ἀγῶνας οὓς ἦσαν ἐκτετελεκότες προθυμοτέρους αὐτοὺς κατέστησεν 15.10  καὶ τοῖς θυμοῖς διεγείρας αὐτοὺς παρήγγειλεν ἅμα παρεπιδεικνὺς τὴν τῶν ἐθνῶν ἀθεσίαν καὶ τὴν τῶν ὅρκων παράβασιν 15.11  ἕκαστον δὲ αὐτῶν καθοπλίσας οὐ τὴν ἀσπίδων καὶ λογχῶν ἀσφάλειαν ὡς τὴν ἐν τοῖς ἀγαθοῖς λόγοις παράκλησιν καὶ προσεξηγησάμενος ὄνειρον ἀξιόπιστον ὕπαρ τι πάντας ηὔφρανεν 15.12  ἦν δὲ ἡ τούτου θεωρία τοιάδε ονιαν τὸν γενόμενον ἀρχιερέα ἄνδρα καλὸν καὶ ἀγαθόν αἰδήμονα μὲν τὴν ἀπάντησιν πρᾶον δὲ τὸν τρόπον καὶ λαλιὰν προϊέμενον πρεπόντως καὶ ἐκ παιδὸς ἐκμεμελετηκότα πάντα τὰ τῆς ἀρετῆς οἰκεῖα τοῦτον τὰς χεῖρας προτείναντα κατεύχεσθαι τῷ παντὶ τῶν ιουδαίων συστήματι 15.13  εἶθ' οὕτως ἐπιφανῆναι ἄνδρα πολιᾷ καὶ δόξῃ διαφέροντα θαυμαστὴν δέ τινα καὶ μεγαλοπρεπεστάτην εἶναι τὴν περὶ αὐτὸν ὑπεροχήν 15.14  ἀποκριθέντα δὲ τὸν ονιαν εἰπεῖν ὁ φιλάδελφος οὗτός ἐστιν ὁ πολλὰ προσευχόμενος περὶ τοῦ λαοῦ καὶ τῆς ἁγίας πόλεως ιερεμιας ὁ τοῦ θεοῦ προφήτης 15.15  προτείναντα δὲ ιερεμιαν τὴν δεξιὰν παραδοῦναι τῷ ιουδα ῥομφαίαν χρυσῆν διδόντα δὲ προσφωνῆσαι τάδε 15.16  λαβὲ τὴν ἁγίαν ῥομφαίαν δῶρον παρὰ τοῦ θεοῦ δι' ἧς θραύσεις τοὺς ὑπεναντίους 15.17  παρακληθέντες δὲ τοῖς ιουδου λόγοις πάνυ καλοῖς καὶ δυναμένοις ἐπ' ἀρετὴν παρορμῆσαι καὶ ψυχὰς νέων ἐπανδρῶσαι διέγνωσαν μὴ στρατεύεσθαι γενναίως δὲ ἐμφέρεσθαι καὶ μετὰ πάσης εὐανδρίας ἐμπλακέντες κρῖναι τὰ πράγματα διὰ τὸ καὶ τὴν πόλιν καὶ τὰ ἅγια καὶ τὸ ἱερὸν κινδυνεύειν 15.18  ἦν γὰρ ὁ περὶ γυναικῶν καὶ τέκνων ἔτι δὲ ἀδελφῶν καὶ συγγενῶν ἐν ἥττονι μέρει κείμενος αὐτοῖς μέγιστος δὲ καὶ πρῶτος ὁ περὶ τοῦ καθηγιασμένου ναοῦ φόβος 15.19  ἦν δὲ καὶ τοῖς ἐν τῇ πόλει κατειλημμένοις οὐ πάρεργος ἀγωνία ταρασσομένοις τῆς ἐν ὑπαίθρῳ προσβολῆς 15.20  καὶ πάντων ἤδη προσδοκώντων τὴν ἐσομένην κρίσιν καὶ ἤδη προσμειξάντων τῶν πολεμίων καὶ τῆς στρατιᾶς ἐκταγείσης καὶ τῶν θηρίων ἐπὶ μέρος εὔκαιρον ἀποκατασταθέντων τῆς τε ἵππου κατὰ κέρας τεταγμένης 15.21  συνιδὼν ὁ μακκαβαῖος τὴν τῶν πληθῶν παρουσίαν καὶ τῶν ὅπλων τὴν ποικίλην παρασκευὴν τήν τε τῶν θηρίων ἀγριότητα ἀνατείνας τὰς χεῖρας εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπεκαλέσατο τὸν τερατοποιὸν κύριον γινώσκων ὅτι οὐκ ἔστιν δι' ὅπλων καθὼς δὲ ἐὰν αὐτῷ κριθῇ τοῖς ἀξίοις περιποιεῖται τὴν νίκην 15.22  ἔλεγεν δὲ ἐπικαλούμενος τόνδε τὸν τρόπον σύ δέσποτα ἀπέστειλας τὸν ἄγγελόν σου ἐπὶ εζεκιου τοῦ βασιλέως τῆς ιουδαίας καὶ ἀνεῖλεν ἐκ τῆς παρεμβολῆς σενναχηριμ εἰς ἑκατὸν ὀγδοήκοντα πέντε χιλιάδας 15.23  καὶ νῦν δυνάστα τῶν οὐρανῶν ἀπόστειλον ἄγγελον ἀγαθὸν ἔμπροσθεν ἡμῶν εἰς δέος καὶ τρόμον 15.24  μεγέθει βραχίονός σου καταπλαγείησαν οἱ μετὰ βλασφημίας παραγινόμενοι ἐπὶ τὸν ἅγιόν σου λαόν καὶ οὗτος μὲν ἐν τούτοις ἔληξεν 15.25  οἱ δὲ περὶ τὸν νικάνορα μετὰ σαλπίγγων καὶ παιάνων προσῆγον 15.26  οἱ δὲ περὶ τὸν ιουδαν μετὰ ἐπικλήσεως καὶ εὐχῶν συνέμειξαν τοῖς πολεμίοις 15.27  καὶ ταῖς μὲν χερσὶν ἀγωνιζόμενοι ταῖς δὲ καρδίαις πρὸς τὸν θεὸν εὐχόμενοι κατέστρωσαν οὐδὲν ἧττον μυριάδων τριῶν καὶ πεντακισχιλίων τῇ τοῦ θεοῦ μεγάλως εὐφρανθέντες ἐπιφανείᾳ 15.28  γενόμενοι δὲ ἀπὸ τῆς χρείας καὶ μετὰ χαρᾶς ἀναλύοντες ἐπέγνωσαν προπεπτωκότα νικάνορα σὺν τῇ πανοπλίᾳ 15.29  γενομένης δὲ κραυγῆς καὶ ταραχῆς εὐλόγουν τὸν δυνάστην τῇ πατρίῳ φωνῇ 15.30  καὶ προσέταξεν ὁ καθ' ἅπαν σώματι καὶ ψυχῇ πρωταγωνιστὴς ὑπὲρ τῶν πολιτῶν ὁ τὴν τῆς ἡλικίας εὔνοιαν εἰς ὁμοεθνεῖς διαφυλάξας τὴν τοῦ νικάνορος κεφαλὴν ἀποτεμόντας καὶ τὴν χεῖρα σὺν τῷ ὤμῳ φέρειν εἰς ιεροσόλυμα 15.31  παραγενόμενος δὲ ἐκεῖ καὶ συγκαλέσας τοὺς ὁμοεθνεῖς καὶ τοὺς ἱερεῖς πρὸ τοῦ θυσιαστηρίου στήσας μετεπέμψατο τοὺς ἐκ τῆς ἄκρας 15.32  καὶ ἐπιδειξάμενος τὴν τοῦ μιαροῦ νικάνορος κεφαλὴν καὶ τὴν χεῖρα τοῦ δυσφήμου ἣν ἐκτείνας ἐπὶ τὸν ἅγιον τοῦ παντοκράτορος οἶκον ἐμεγαλαύχησεν 15.33  καὶ τὴν γλῶσσαν τοῦ δυσσεβοῦς νικάνορος ἐκτεμὼν ἔφη κατὰ μέρος δώσειν τοῖς ὀρνέοις τὰ δ' ἐπίχειρα τῆς ἀνοίας κατέναντι τοῦ ναοῦ κρεμάσαι 15.34  οἱ δὲ πάντες εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησαν τὸν ἐπιφανῆ κύριον λέγοντες εὐλογητὸς ὁ διατηρήσας τὸν ἑαυτοῦ τόπον ἀμίαντον 15.35  ἐξέδησεν δὲ τὴν τοῦ νικάνορος προτομὴν ἐκ τῆς ἄκρας ἐπίδηλον πᾶσιν καὶ φανερὸν τῆς τοῦ κυρίου βοηθείας σημεῖον 15.36  ἐδογμάτισαν δὲ πάντες μετὰ κοινοῦ ψηφίσματος μηδαμῶς ἐᾶσαι ἀπαρασήμαντον τήνδε τὴν ἡμέραν ἔχειν δὲ ἐπίσημον τὴν τρισκαιδεκάτην τοῦ δωδεκάτου μηνὸς αδαρ λέγεται τῇ συριακῇ φωνῇ πρὸ μιᾶς ἡμέρας τῆς μαρδοχαϊκῆς ἡμέρας 15.37  τῶν οὖν κατὰ νικάνορα χωρησάντων οὕτως καὶ ἀπ' ἐκείνων τῶν καιρῶν κρατηθείσης τῆς πόλεως ὑπὸ τῶν εβραίων καὶ αὐτὸς αὐτόθι τὸν λόγον καταπαύσω 15.38  καὶ εἰ μὲν καλῶς εὐθίκτως τῇ συντάξει τοῦτο καὶ αὐτὸς ἤθελον εἰ δὲ εὐτελῶς καὶ μετρίως τοῦτο ἐφικτὸν ἦν μοι 15.39  καθάπερ γὰρ οἶνον κατὰ μόνας πίνειν ὡσαύτως δὲ καὶ ὕδωρ πάλιν πολέμιον ὃν δὲ τρόπον οἶνος ὕδατι συγκερασθεὶς ἡδὺς καὶ ἐπιτερπῆ τὴν χάριν ἀποτελεῖ οὕτως καὶ τὸ τῆς κατασκευῆς τοῦ λόγου τέρπει τὰς ἀκοὰς τῶν ἐντυγχανόντων τῇ συντάξει ἐνταῦθα δὲ ἔσται ἡ τελευτή
15.1  o de nikanohr metalabohn toys peri ton ioydan ontas en tois kata samareian topois eboyleysato teh tehs katapayseohs ehmera meta pasehs asphaleias aytois epibalein 15.2  tohn de kata anagkehn synepomenohn aytoh ioydaiohn legontohn mehdamohs oytohs agriohs kai barbarohs apolesehs doxan de apomerison teh protetimehmeneh ypo toy panta ephorohntos meth' agiotehtos ehmera 15.3  o de trisalitehrios epehrohtehsen ei estin en oyranoh dynastehs o prostetachohs agein tehn tohn sabbatohn ehmeran 15.4  tohn d' apophehnamenohn estin o kyrios zohn aytos en oyranoh dynastehs o keleysas askein tehn ebdomada 15.5  o de eteros kagoh phehsin dynastehs epi tehs gehs o prostassohn airein opla kai tas basilikas chreias epitelein omohs oy kateschen epitelesai to schetlion aytoy boylehma 15.6  kai o men nikanohr meta pasehs alazoneias ypsaychenohn diegnohkei koinon tohn peri ton ioydan systehsasthai tropaion 15.7  o de makkabaios ehn adialeiptohs pepoithohs meta pasehs elpidos antilehmpseohs teyxasthai para toy kyrioy 15.8  kai parekalei toys syn aytoh meh deilian tehn tohn ethnohn ephodon echontas de kata noyn ta progegonota aytois ap' oyranoy boehthehmata kai ta nyn prosdokan tehn para toy pantokratoros esomenehn aytois nikehn 15.9  kai paramythoymenos aytoys ek toy nomoy kai tohn prophehtohn prosypomnehsas de aytoys kai toys agohnas oys ehsan ektetelekotes prothymoteroys aytoys katestehsen 15.10  kai tois thymois diegeiras aytoys parehggeilen ama parepideiknys tehn tohn ethnohn athesian kai tehn tohn orkohn parabasin 15.11  ekaston de aytohn kathoplisas oy tehn aspidohn kai logchohn asphaleian ohs tehn en tois agathois logois paraklehsin kai prosexehgehsamenos oneiron axiopiston ypar ti pantas ehyphranen 15.12  ehn de eh toytoy theohria toiade onian ton genomenon archierea andra kalon kai agathon aidehmona men tehn apantehsin praon de ton tropon kai lalian proiemenon prepontohs kai ek paidos ekmemeletehkota panta ta tehs aretehs oikeia toyton tas cheiras proteinanta kateychesthai toh panti tohn ioydaiohn systehmati 15.13  eith' oytohs epiphanehnai andra polia kai doxeh diapheronta thaymastehn de tina kai megaloprepestatehn einai tehn peri ayton yperochehn 15.14  apokrithenta de ton onian eipein o philadelphos oytos estin o polla proseychomenos peri toy laoy kai tehs agias poleohs ieremias o toy theoy prophehtehs 15.15  proteinanta de ieremian tehn dexian paradoynai toh ioyda romphaian chrysehn didonta de prosphohnehsai tade 15.16  labe tehn agian romphaian dohron para toy theoy di' ehs thrayseis toys ypenantioys 15.17  paraklehthentes de tois ioydoy logois pany kalois kai dynamenois ep' aretehn parormehsai kai psychas neohn epandrohsai diegnohsan meh strateyesthai gennaiohs de empheresthai kai meta pasehs eyandrias emplakentes krinai ta pragmata dia to kai tehn polin kai ta agia kai to ieron kindyneyein 15.18  ehn gar o peri gynaikohn kai teknohn eti de adelphohn kai syggenohn en ehttoni merei keimenos aytois megistos de kai prohtos o peri toy kathehgiasmenoy naoy phobos 15.19  ehn de kai tois en teh polei kateilehmmenois oy parergos agohnia tarassomenois tehs en ypaithroh prosbolehs 15.20  kai pantohn ehdeh prosdokohntohn tehn esomenehn krisin kai ehdeh prosmeixantohn tohn polemiohn kai tehs stratias ektageisehs kai tohn thehriohn epi meros eykairon apokatastathentohn tehs te ippoy kata keras tetagmenehs 15.21  synidohn o makkabaios tehn tohn plehthohn paroysian kai tohn oplohn tehn poikilehn paraskeyehn tehn te tohn thehriohn agriotehta anateinas tas cheiras eis ton oyranon epekalesato ton teratopoion kyrion ginohskohn oti oyk estin di' oplohn kathohs de ean aytoh kritheh tois axiois peripoieitai tehn nikehn 15.22  elegen de epikaloymenos tonde ton tropon sy despota apesteilas ton aggelon soy epi ezekioy toy basileohs tehs ioydaias kai aneilen ek tehs parembolehs sennachehrim eis ekaton ogdoehkonta pente chiliadas 15.23  kai nyn dynasta tohn oyranohn aposteilon aggelon agathon emprosthen ehmohn eis deos kai tromon 15.24  megethei brachionos soy kataplageiehsan oi meta blasphehmias paraginomenoi epi ton agion soy laon kai oytos men en toytois elehxen 15.25  oi de peri ton nikanora meta salpiggohn kai paianohn prosehgon 15.26  oi de peri ton ioydan meta epiklehseohs kai eychohn synemeixan tois polemiois 15.27  kai tais men chersin agohnizomenoi tais de kardiais pros ton theon eychomenoi katestrohsan oyden ehtton myriadohn triohn kai pentakischiliohn teh toy theoy megalohs eyphranthentes epiphaneia 15.28  genomenoi de apo tehs chreias kai meta charas analyontes epegnohsan propeptohkota nikanora syn teh panoplia 15.29  genomenehs de kraygehs kai tarachehs eylogoyn ton dynastehn teh patrioh phohneh 15.30  kai prosetaxen o kath' apan sohmati kai psycheh prohtagohnistehs yper tohn politohn o tehn tehs ehlikias eynoian eis omoethneis diaphylaxas tehn toy nikanoros kephalehn apotemontas kai tehn cheira syn toh ohmoh pherein eis ierosolyma 15.31  paragenomenos de ekei kai sygkalesas toys omoethneis kai toys iereis pro toy thysiastehrioy stehsas metepempsato toys ek tehs akras 15.32  kai epideixamenos tehn toy miaroy nikanoros kephalehn kai tehn cheira toy dysphehmoy ehn ekteinas epi ton agion toy pantokratoros oikon emegalaychehsen 15.33  kai tehn glohssan toy dysseboys nikanoros ektemohn epheh kata meros dohsein tois orneois ta d' epicheira tehs anoias katenanti toy naoy kremasai 15.34  oi de pantes eis ton oyranon eylogehsan ton epiphaneh kyrion legontes eylogehtos o diatehrehsas ton eaytoy topon amianton 15.35  exedehsen de tehn toy nikanoros protomehn ek tehs akras epidehlon pasin kai phaneron tehs toy kyrioy boehtheias sehmeion 15.36  edogmatisan de pantes meta koinoy psehphismatos mehdamohs easai aparasehmanton tehnde tehn ehmeran echein de episehmon tehn triskaidekatehn toy dohdekatoy mehnos adar legetai teh syriakeh phohneh pro mias ehmeras tehs mardochaikehs ehmeras 15.37  tohn oyn kata nikanora chohrehsantohn oytohs kai ap' ekeinohn tohn kairohn kratehtheisehs tehs poleohs ypo tohn ebraiohn kai aytos aytothi ton logon katapaysoh 15.38  kai ei men kalohs eythiktohs teh syntaxei toyto kai aytos ehthelon ei de eytelohs kai metriohs toyto ephikton ehn moi 15.39  kathaper gar oinon kata monas pinein ohsaytohs de kai ydohr palin polemion on de tropon oinos ydati sygkerastheis ehdys kai epiterpeh tehn charin apotelei oytohs kai to tehs kataskeyehs toy logoy terpei tas akoas tohn entygchanontohn teh syntaxei entaytha de estai eh teleyteh
15.1  Nicanor autem, ut comperit eos, qui cum Iuda erant, in locis esse iuxta Samariam, cogitavit requietionis die cum omni securitate eos aggredi. 15.2  Iudaeis vero, qui illum per necessitatem sequebantur, dicentibus: “ Ne ita ferociter et barbare disperdas, sed honorem tribue praehonoratae diei cum sanctificatione ab eo, qui universa conspicit ”, 15.3  ille infelix interrogavit, si est potens in caelo, qui imperavit agi diem sabbatorum. 15.4  Et respondentibus illis: “ Est Dominus vivus ipse in caelo potens, qui iussit colere septimam diem ”; 15.5  at ille ait: “ Et ego potens sum super terram, qui impero sumi arma et negotia regis impleri ”. Tamen non obtinuit, ut nefarium consilium perficeret. 15.6  Et Nicanor quidem cum summa superbia cervicem erigens cogitaverat commune trophaeum statuere de iis, qui cum Iuda erant. 15.7  Maccabaeus autem sine intermissione confidebat cum omni spe auxilium se consequi a Domino; 15.8  et hortabatur suos, ne formidarent adventum nationum, sed in mente habentes adiutoria sibi facta de caelo et nunc sperarent ab Omnipotente sibi affuturam victoriam. 15.9  Et allocutus eos de Lege et Prophetis, admonens eos etiam de certaminibus, quae perfecerant, promptiores constituit eos. 15.10  Et, animis eorum excitatis, denuntiavit simul ostendens gentium fallaciam et iuramentorum praevaricationem. 15.11  Cum autem singulos illorum armavisset, non tam clipeorum et hastarum munitione quam per bonos sermones exhortatione, cumque somnium fide dignum exposuisset, supra modum universos laetificavit. 15.12  Erat autem huiuscemodi visus eius: Oniam, qui fuerat summus sacerdos, virum honestum et bonum, verecundum occursu, modestum moribus et eloquium digne proferentem et qui a puero omnes virtutes domesticas exercuerat, manus protendentem orare pro omni populo Iudaeorum. 15.13  Post hoc sic apparuisse virum canitie et gloria praestantem et mirabilem quandam et magni decoris esse eminentiam circa illum. 15.14  Respondentem vero Oniam dixisse: “ Hic est fratrum amator, qui multum orat pro populo et sancta civitate, Ieremias propheta Dei ”. 15.15  Protendentem autem Ieremiam dextram dedisse Iudae gladium aureum et, cum daret, dixisse haec: 15.16  “ Accipe sanctum gladium munus a Deo, in quo confringes adversarios ”. 15.17  Exhortati itaque Iudae sermonibus bonis valde, et qui poterant ad virtutem incitare et animos iuvenum confortare, statuerunt castra non tendere, sed fortiter inferri et cum omni virtute confligentes de negotiis iudicare, eo quod civitas et sancta et templum periclitarentur. 15.18  Erat enim timor pro uxoribus et filiis itemque pro fratribus et cognatis in minore parte iacens, maximus vero et primus pro sanctificato templo. 15.19  Sed et eos, qui in civitate erant comprehensi, non minima sollicitudo habebat propter illum sub aperto concursum. 15.20  Et, cum iam omnes exspectarent iudicium futurum, hostesque iam committerent, atque exercitus esset ordinatus, et bestiae opportuno in loco constitutae, et equitatus dispositus, 15.21  considerans Maccabaeus adventum multitudinis et apparatum varium armorum et ferocitatem bestiarum, extendens manus in caelum prodigia facientem Dominum invocavit, sciens quoniam non est per arma, sed prout ab ipso iudicatum fuerit dignis tribuit victoriam. 15.22  Dixit autem invocans hoc modo: “ Tu, Domine, qui misisti angelum tuum sub Ezechia rege Iudaeae, et interfecit de castris Sennacherib ad centum octoginta quinque milia, 15.23  et nunc, Dominator caelorum, mitte angelum bonum ante nos in timorem et tremorem; 15.24  magnitudine brachii tui exterreantur, qui cum blasphemia veniunt adversus sanctum populum tuum ”. Et hic quidem in his finem fecit. 15.25  Qui autem cum Nicanore erant, cum tubis et canticis admovebant; 15.26  hi vero qui erant cum Iuda, cum invocatione et orationibus congressi sunt cum hostibus. 15.27  Et manibus quidem pugnantes, sed Dominum cordibus orantes, prostraverunt non minus triginta quinque milia, praesentia Dei magnifice delectati. 15.28  Cumque cessassent ab opere et cum gaudio redirent, cognoverunt Nicanorem proruisse cum armis suis; 15.29  facto itaque clamore et tumultu, patria voce omnipotentem Dominum benedicebant. 15.30  Et praecepit ille, qui per omnia corpore et animo primus fuerat in certamine pro civibus, qui iuventutis benevolentiam in suam gentem conservaverat, caput Nicanoris abscindi et manum cum umero, ac Hierosolymam perferri. 15.31  Quo cum pervenisset, convocatis contribulibus et sacerdotibus, ante altare stans accersiit eos, qui in arce erant; 15.32  et, ostenso capite iniqui Nicanoris et manu nefarii, quam extendens contra domum sanctam omnipotentis Dei magnifice gloriatus est, 15.33  linguam etiam impii Nicanoris praecisam dixit particulatim avibus daturum, pretia autem dementiae contra templum suspendere. 15.34  Omnes igitur in caelum benedixerunt manifestum Dominum dicentes: “ Benedictus, qui locum suum incontaminatum servavit! ”. 15.35  Alligavit autem Nicanoris caput de summa arce evidens omnibus et manifestum signum auxilii Domini. 15.36  Itaque omnes communi consilio decreverunt nullo modo diem istum absque celebritate praeterire, habere autem celebrem tertiam decimam diem, mensis duodecimi — Adar dicitur voce Syriaca — pridie Mardochaei diei. 15.37  Igitur his erga Nicanorem sic gestis, et ex illis temporibus ab Hebraeis civitate possessa, ego quoque hic faciam finem sermonis. 15.38  Et, si quidem bene et apte compositioni, hoc et ipse volebam; sin autem exigue et modice, hoc est, quod assequi poteram. 15.39  Sicut enim vinum solummodo bibere, similiter autem rursus et aquam, contrarium est, quemadmodum autem vinum aquae contemperatum iam et delectabilem gratiam perficit, huiusmodi etiam structura sermonis delectat aures eorum, quibus contingat compositionem legere. Hic autem erit finis.









Uhrzeit: Montag, 29.April.2024 22:06:55



Uhrzeit: Montag, 29.April.2024 22:06:57
Dauer: 1.3488428592682 das ist 0:0:2